Kum, deniz, güneş üçlüsünü tercih etmeyenlerin, alternatif tatilin en iyisini bulabilecekleri bir yer var. Türkiye’nin en uç noktasındaki Doğubayazıt ilçesi tarih, spor ve efsaneleriyle ziyaretçilerine doyumsuz bir macera vaat ediyor. Türkiye’nin İran sınırındaki Doğubayazıt, Ağrı’ya bağlı. Ancak turizm potansiyeli ve ikliminin yumuşak olması nedeniyle Ağrı iline göre daha fazla rağbet görüyor. İlçenin gelişmiş olmasının en büyük nedeni, İran’la sınır ticareti yapması. Sınır ticaretinin gelişmesiyle, Gürbulak sınır kapısına en yakın yerleşim bölgesi olan Doğubayazıt’ın nüfusu 113 bine ulaştı. İlçedeki yabancı mal ticareti ve turizmin gelişmesi, konut ve otel sayısında son yıllarda büyük bir artışı da beraberinde getirdi. İlçede 20 otel, yaklaşık 1500 kişilik yatak sayısıyla gelen müşterilerini ağırlıyor. Doğubayazıt’ta konaklanacak oteller oldukça iyi şartlarda hizmet veriyor. Yoğunluğun fazla olduğu yaz aylarında bile otel bulma sorunu yok. Kış aylarında sıcak su problemi dışında otel sorunu yok. Otel fiyatları 25-40 TL arasında.
TÜRKİYE’NİN ÇATISINA YOLCULUK
Doğubayazıt‘ın yerli ve yabancı turistler tarafından ziyaret edilmesindeki en büyük neden Ağrı Dağı. 5137 metrelik yüksekliğiyle, Türkiye’nin en yüksek dağı olma özelliğini taşıyan Ağrı, her yıl yüzlerce dağcıyı kendine çekiyor. 1990’da, yabancı turistlerin teröristler tarafından kaçırılması nedeniyle Ağrı Dağı tırmanışa kapatıldı. Böylece Doğubayazıt’ın en önemli gelen kaynaklarından biri olan doğa turizmi büyük yara aldı. 1999 yılında bölgedeki terör olaylarının kontrol altına alınmasıyla Ağrı Dağı yeniden tırmanışa açıldı. Ağrı Dağı’na tırmanmak isteyenlerin ilk yapması gereken, Ağrı Valiliği’nden ve Doğubayazıt Jandarma Komutanlığı’ndan izin almak. Dağ, terör konusunda her ne kadar güvenli hale getirilse de çıkan grupların her türlü bilgilerinin, çıkış-dönüş tarihlerinin bilinmesi gerekiyor. 5000 metreyi aşan yüksekliğiyle bir yüksek irtifa zirvesi sayılan Ağrı, teknik olarak riskli bir dağ kabul ediliyor. Bu yüzden tırmanışların habersiz yapılmaması gerekiyor. İzin yazılarının tırmanıştan 15 gün önce yazılması zorunluluğu var.
NUH’UN GEMİSİ AĞRI DAĞI’NDA MI?
Büyük tufandan sonra Nuh Peygamber tarafından yapılan geminin Ağrı Dağı’na oturduğu kutsal kitaplarda sıkça sözü edilen bir efsane. Ağrı Dağı eteklerindeki Üzengili Köyü yakınlarında bir gemi iskeletinin bulunduğu bölge, araştırmacıların ve turistlerin ilgisini çekiyor. Nuh tufanı sonucunda karaya oturan geminin burada kaldığı öne sürülüyor. 13. yüzyılda Marco Polo da bu konuda araştırma yapmış ve seyahatnamesinde Nuh’un Gemisi’nden bahsetmiş. 1983 yılından itibaren kutsal geminin kalıntılarını burada arama çalışmaları hızlandı. Başta James Irwin olmak üzere Amerikalı araştırmacılar burayı çok yönlü inceledi. Türk bilim adamları da bu oluşumu bilimsel yönden araştırdı. Kültür ve Turizm Bakanlığı, 17 Eylül 1987’de gemi kütlesinin korunması yönünde karar alıp, burayı doğal SİT alanı ve açık hava müzesi olarak koruma altına aldı.
DOĞU’NUN GÖRKEMLİ SARAYI
1784 yılında Çolak Abdi Paşa tarafından yapımına başlanan ve İshakpaşa tarafından bitirilen İshak Paşa Sarayı, doğunun en görkemli Osmanlı Sarayı. Saray, Doğubayazıt‘ın 7 kilometre güneydoğusunda, eski Doğubayazıt kayalıkları üzerinde bulunuyor. İshak Paşa Sarayı, saraydan öte bir külliye. İstanbul Topkapı Sarayı‘ndan sonra son devirde yapılmış sarayların en ünlüsü. Doğubayazıt tarafından Ağrı’ya tırmanmak isteyenlerin öncelikli olarak ziyaret etmesi gereken bir yapı. Sarayın, tam karşısından görülebilen Doğubayazıt Kalesi yörenin görülmesi gereken tarihi yapılarından.
ADIM ADIM TIRMANIŞ
Ağrı Dağı’nın güney rotası dağcılar tarafından en çok kullanılan rota. Özellikle yaz aylarında yapılan tırmanış turlarının tek kullandıkları rota güney rotası. Doğubayazıt, Ağrı Dağı tırmanışı için rehber almak isteyenlere birçok seçenek sunabiliyor. İlçedeki çeşitli turizm acentaları, Ağrı Dağı’na tırmanmak için rehberlik, ulaşım, yük taşıma ve yiyecek imkânı sağlıyor. Tırmanış için ilk yolculuk Doğubayazıt’tan özel araçlarla 2200 metredeki Çoktin Çiftliği’ne yapılıyor. Araçlar dağcıları, 3200 metre kampına çıkan stabilize yol bozuk olduğu için yaz aylarında en çok bu noktaya kadar ulaştırıyor. Kış aylarında, yoğun kar nedeniyle araçlar Topçatan Köyü’nün biraz üstüne, yani 1800 metreye kadar ulaşabiliyor. Özel araçlar 300 TL’den başlayan oldukça pahalı fiyatlar verebiliyor. Çoktin Çiftliği’nden stabilize yoldan yapılan rahat bir yürüyüşle yaklaşık iki buçuk saatte 3200 metredeki Yeşil Kamp‘a ulaşılıyor. Tırmanış turları, malzemeleri taşımak için katır kiralıyor. Böylece ağır tırmanış yüklerini taşımak gibi bir sorun olmuyor. Yeşil Kamp, onlarca çadırı içine alabilecek, adı gibi yemyeşil bir düzlük. Ancak kalabalık çadır topluluğunun bulunduğu düzlükteki en büyük tehlike hırsızlık. Bu yüzden çadırlara ve özel malzemelere çok dikkat etmek gerekiyor. Sabah erkenden Yeşil Kamp’tan bin metrelik bir irtifa alınarak, 4200 metredeki son kampa ulaşılıyor. 4200 kampı, taşlık ve küçük bir düzlükte kurulmuş bir kamp alanı. Yüksek irtifanın etkileri ilk burada görülüyor. Gece başınızın ağrıması olası bir durum. Sabah günün ilk ışıklarıyla yapılan zirve tırmanışı yaklaşık beş saat sürüyor. Ağrı Dağı güney tırmanışı, 4900 metredeki buzul geçişine kadar bir sırt tırmanışı şeklinde devam ediyor. Özellikle kış aylarında buzul geçişi çok tehlikeli olabiliyor. Cam buz halindeki parkurdan kışın emniyet sistemleriyle geçmek şart. Ayrıca krampon ve kazma kullanmayı çok iyi bilmek gerekiyor. Zirve, buzul geçişi yapıldıktan sonra 200 metre uzakta. Zirve platosu geçilip 5137 metrelik ana zirveye ulaşılıyor. Zirveden sonra aynı gün kamp toplanıp, Yeşil Kamp’a inilebiliyor.
NASIL GİDİLİR?
Doğubayazıt’a hava yoluyla gitmek isteyenler için birçok alternatif var. En iyi alternatif, Ağrı uçuşu. Ağrı ve Doğubayazıt arası 95 kilometre. Diğer alternatifler Van, Kars ve Erzurum. Ancak Erzurum’a inen bir yolcunun 295 kilometrelik bir yolu göze alması gerekiyor. Bütün bu illerden Doğubayazıt’a düzenli ve günde birkaç kez otobüs seferleri düzenleniyor. Uçakla arası kötü olanlar çok daha uzun bir yolculuğa katlanmak zorunda. Çünkü İstanbul-Doğubayazıt arası otobüsle 24 saat ve otobüsler bu uzun yolculukta sadece iki kez mola veriyor.