İnsanlar üzerinde gerçekleştirilecek klinik araştırmalara katılacak gönüllülerin hakları ve insanlar üzerinde bilimsel araştırmaların usul ve esaslarını da düzenleyen kanuna göre, klinik araştırmaları etik yönden değerlendirmek amacıyla etik kurullar ve klinik araştırmalarla ilgili konularda Sağlık Bakanlığına görüş bildirmek üzere Klinik Araştırmalar Danışma Kurulu oluşturulacak.
Sağlık hizmetlerinin hızlandırılmasını amaçlayan 6225 Sayılı ”Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı.
Yasaya göre, belirli bir projenin gerçekleştirilmesi amacıyla il özel idaresine aktarılan, ancak aktarıldığı mali yılı takip eden yıl sonuna kadar kullanılmayacağı anlaşılan ödenekler, başka projede kullanılmak üzere, aynı veya başka bir özel il idaresine veya ilgili mevzuatı çerçevesinde kullanılmak üzere Toplu Konut İdaresine (TOKİ) aktarılabilecek.
Kafeterya, büfe, otopark ve benzeri sosyal tesisler ile Aile Hekimliği Pilot Uygulaması Hakkında Kanun kapsamında kiralanan sağlık merkezleri ve kullanmış oldukları demirbaşların kira gelirleri, uzmanlık belgesi sertifikasyon ve sınav hizmetlerinden elde edilecek gelirler, döner sermaye gelirleri kapsamına alınacak.
Sağlık Bakanlığı, dava ve icra takiplerinde ihtiyaç duyması halinde avukatlık hizmeti alımı yapabilecek.
Bakanlığa bağlı sağlık kurum ve kuruluşlarınca hizmetin verildiği dönemde sosyal güvenlik sağlık yardımından yararlanamayan kişilere sunulan sağlık hizmet bedellerinden 31 Aralık 2010 tarihine kadar tahsil edilmeyen alacak tutarlarının yüzde 50’sinin bir yıl içinde ödenmesi halinde geri kalan kısım terkin edilecek. Tahsil edilemeyen tutar 250 liradan az ise borç doğrudan terkin edilecek.
Vakıf üniversiteleri hariç, üniversiteler ile Sağlık Bakanlığı ve diğer kamu idarelerine bağlı sağlık kurum ve kuruluşlarında vefat eden ve tedavi giderleri sosyal güvenlik kurumunca karşılanmayanlardan ödeme gücü bulunmadığı tespit edilenlerin borçları silinecek.
KKTC’nin tedavi edilmek üzere Sağlık Bakanlığına bağlı hastanelere gönderdiği hastaların tedavi bedellerinin 31 Aralık 2010 tarihine kadar ödenmemiş olanları, terkin edilecek.
İNSAN ÜZERİNDE KLİNİK ARAŞTIRMA
Yasayla insanlar üzerinde gerçekleştirilecek klinik araştırmalara katılacak gönüllülerin hakları ve insanlar üzerindeki bilimsel araştırmaların usul ve esasları da düzenlendi.
Klinik araştırmaları etik yönden değerlendirmek amacıyla etik kurullar ve klinik araştırmalarla ilgili konularda Sağlık Bakanlığına görüş bildirmek üzere Klinik Araştırmalar Danışma Kurulu oluşturulacak.
Buna göre, bir tedavi yöntemi ve ilacın ilmi araştırma amacıyla insanlar üzerinde kullanılabilmesi için Sağlık Bakanlığından izin alınması gerekecek.
Ayrıca, araştırmanın öncelikle insan dışı deney ortamında veya yeterli sayıda hayvan üzerinde yapılmış olması, ulaşılan ilmi verilerin, varılmak istenen hedefe ulaşmak açısından bunların insan üzerinde de yapılmasını gerekli kılması, araştırmanın insan sağlığı üzerinde öngörülebilir zararlı ve kalıcı bir etki bırakmaması, araştırma sırasında kişiye insan onuruyla bağdaşmayacak ölçüde acı verici yöntemlerin uygulanmaması, araştırmayla varılmak istenen amacın, bunun kişiye yüklediği külfete ve kişinin sağlığı üzerindeki tehlikeye göre daha ağır basması, üzerinde araştırma yapılacak ilgilinin, araştırmanın mahiyet ve sonuçlar hakkında yeterli bilgilendirmeye dayalı olarak yazılı rızasının olması ve bu rızanın herhangi bir menfaat teminine bağlı bulunmaması şart olacak.
Bu araştırmalar, üniversite sağlık uygulama ve araştırma merkezleri, üniversitelere bağlı onaylanmış araştırma-geliştirme merkezleri, Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi ile Sağlık Bakanlığı Eğitim ve Araştırma hastaneleri ile yapılabilecek.
Üzerinde araştırma yapılacak gönüllü, iznini araştırmanın her aşamasında geri alabilecek.
Konuya ilişkin ”Klinik Araştırmalar Danışma Kurulu” oluşturulacak. Kurul, Sağlık Bakanlığı müsteşarı veya uygun göreceği bir müsteşar yardımcısının başkanlığında, tıbbın cerrahi, dahili ve temel bilimlerinden bakanlıkça seçilen uzmanlığını almış veya doktorasını yapmış üçer kişi, birer klinik psikolog ve ilahiyatçı ile bakanlık 1. hukuk müşaviri veya görevlendireceği bir hukuk müşavirinden oluşacak.
Meme kanserlerinin teşhis araçlarından biri olan ve kanser taramalarında kullanılan mamografinin radyoloji uzmanı tarafından daha hızlı ve etkili değerlendirilmesi amacıyla mamografi teknikerliği de kanunla tanımlandı.
GÖREV TANIMLARI YENİDEN DÜZENLENDİ
Diploması veya meslek belgesi olmadan meslek mensuplarının yetkisinde olan bir işi yapan veya bu unvanı takınanlara 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 200 günden 500 güne kadar adli para cezası verilecek. Yardımcı personel, çalıştığı alanla ilgili 1 yıl içerisinde eğitim alacak. Eğitimin ardından açılacak sınavda başarılı olan yardımcı personelin işlerine devam etmeleri sağlanacak. Eğitimde geçecek 1 yıl süresince herhangi bir cezai yaptırım uygulanmayacak.
Sağlık kuruluşlarında, ruh sağlığı hizmet ve uygulamalarında bakanlıkça belirlenen sürelerde çalıştığını ve belli bir uygulamanın tecrübesini kazandığını belgeleyen psikologlara, sınavlarda başarılı olmak kaydıyla çalıştığı ve tecrübe kazandığı alanda tıbbi uygulamalarda görev alma yetkisi verilecek.
Odyoloji ile dil ve konuşma terapistliği alanlarında yüksek lisans veya doktora eğitimi yapanlar ile bu alanlarda yüksek lisans ve doktora eğitimine devam edenlerden eğitimlerini tamamlayanlar, yüksek lisans veya doktora eğitimi yaptığı alanda unvan kullanabilecek.
YENİ UZMANLIK DALLARI
Kanunla acil tıp uzmanlık eğitiminin süresi 5 yıldan 4 yıla indirildi. ”Genetik hastalıklar” da yeni uzmanlık dalı olarak oluşturuldu. Bu uzmanlık dalının eğitim süresi ise 4 yıl olarak belirlendi.
Tıp eğitiminde ayrıca eğitim süresi 3 yıl olan ”gelişimsel pediatri” adıyla yeni yan dal oluşturuldu.
Yasayla diş hekimliğinde de yeni uzmanlık alanları oluşturuldu. Eğitim süresi 4 yıl olan ağız, diş ve çene cerrahisi, eğitim süresi 3 yıl olan ağız, diş ve çene radyolojisi, eğitim süresi 3 yıl olan çocuk diş hekimliği ile eğitim süresi 3 yıl olan restoratif diş tedavisi yeni uzmanlık dalları oldu.
Öte yandan, Sağlık Bakanlığı, Tıpta Uzmanlık Kurulunun kararı üzerine tıpta uzmanlık sürelerini üçte bir oranında artırabilecek.
Sözleşmeli personel ancak devlet memuru statüsünde başhekim, başhekim yardımcısı ve başhemşire olarak görevlendirilebilecek.
Sağlık Bakanlığı, sağlık tesislerinin yapılması için başka kamu kurum ve kuruluşlarının mülkiyetinde olan taşınmazların tahsisi konusunda TOKİ ile işbirliği yapabilecek.
Sağlık hizmetinde kullanılan binalardan yıkımının uygun olduğuna karar verilenler yıkılabilecek.
Sağlık hizmetlerinde kullanılmak amacıyla Sağlık Bakanlığı tarafından, gerçek ve tüzel kişilerden hava ve deniz aracı kiralanmasında 3 yıl olan süre 7 yıla çıkarıldı.
Bütçeye gider kaydedilen, hizmet bedellerini gösterir fatura, reçete ve eki belgeler, ödemenin yapıldığı mali yılı izleyen 5’inci yıldan sonra imha edilecek.
Gümrük Müsteşarlığına 2 bin personel, Sağlık Bakanlığına ise 10 bin 600 pratisyen ve uzman doktor alınacak.
Yasayla Spor Toto Teşkilat Başkanlığının Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğüne olan tüm borçları terkin edilecek. Bu konuda süren davalardan feragat edilecek.
AA