Böbrek ve karaciğer nakli sayısında dünyada öndeki ülkeler arasında bulunan Türkiye, akciğer nakillerinde de aynı başarıyı hedefliyor.
Türkiye Organ Nakli Vakfı (TONV) ve Organ Nakli Koordinatörleri Derneği (ONKOD) tarafından yürütülen Uluslararası Organ Nakli Ağı (International Transplant Network) çerçevesinde, Malezya’da temaslarda bulunan Türk heyetinde yer alan ve Türkiye’deki ilk başarılı akciğer naklini gerçekleştiren göğüs cerrahi uzmanı Prof. Dr. Cemal Asım Kutlu, akciğer nakli ve Türkiye verilerini değerlendirdi.
Ölümle burun buruna gelen kişinin, organ nakliyle bir kez daha yaşama şansı yakaladığını belirten Kutlu, Türkiye’de de genel olarak organ nakillerinin başarıyla gerçekleştirildiğini söyledi.
Akciğer rahatsızlığının kişinin hayatını tehdit etmeye başlaması halinde ve solunum yetmezliği bulunan hastalarda, nakil seçeneğinin düşünülmesi gerektiğini dile getiren Kutlu, KOAH, iltihabi akciğer hastalıkları, orta yaş grubunda görülen akciğerin sertleşmesi ve akciğer basıncında nedeni bilinmeyen artışların tespit edildiği kişilerde, nakil yapılmasının uygun olduğunu anlattı.
Akciğer kanseri hastalarında da organ naklinin söz konusu olabildiğini dile getiren Kutlu, bunun az sayıda da olsa örnekleri bulunduğunu kaydetti. Nakiller içinde, akciğer nakil oranının böbrek ya da karaciğere göre düşük olduğuna dikkati çeken Kutlu, ‘Türkiye’de yılda 3 binin üstünde böbrek, binin üzerinde karaciğer yapılırken, 2016 yılında 22 akciğer nakli gerçekleştirildi.’ dedi.
Kutlu, Türkiye ile batı Avrupa ülkeleri karşılaştırıldığında, bu sayının çok daha yüksek olması gerektiğine işaret ederek, ‘Buna göre, Türkiye’de yılda yaklaşık 200 akciğer nakli yapılması gerekiyor. 2014 yılında 33 akciğer nakli yapıldı. 2015’te 30, 2016’da ise 22 akciğer nakli gerçekleştirildi.’ bilgisini verdi. Kutlu, son yıllarda nakillerdeki azalmanın, bazı ekiplerin yer değişikliklerine bağlı olarak gereken ruhsat ihtiyacı ve buna bağlı sorunlardan kaynaklandığını söyledi.
‘Her 100 donörden ancak 4’ünün akciğeri kullanılabiliyor’
Prof. Dr. Kutlu, dünya genelinde her 100 donörden yaklaşık 30’unun kullanılabildiğini, ancak bu oranın Türkiye’de çok düşük olduğunu aktararak, ‘Türkiye’de her 100 donörden ancak 4’ünün akciğeri kullanılabiliyor. Bunu artırabilmek için akciğer donörlerini dünya standardında kullanabilmek gerekiyor. Bu başarılabildiğinde, Türkiye’de şu andakinden 8 kat daha fazla akciğer nakli yapabilme imkanı getirecek.’ diye konuştu.
Bunun gerçekleştirilebilmesi için donörden akciğerin, uygun koşullarda ve doğru bir şekilde alınabilmesi, uygun zamanda nakil yapılacak yere ulaştırılabilmesi ve organın bu süreçte iyi korunabilmesi gerektiğine işaret eden Kutlu, bu sorunların çözümlenmesiyle nakil sayısında artışın yakalanabileceğini bildirdi.
Türkiye’nin böbrek ve karaciğer nakillerinde yakaladığı oranlara, akciğer nakillerinde de ulaşması gerektiğini ifade eden Kutlu, ‘Böbrek ve karaciğer nakillerinde çok iyi seviyede bulanan Türkiye’de, akciğer nakillerinde de Avrupa standartlarını hedefliyoruz çünkü, Türkiye bunu yapabilecek uzman ekiplere sahip. Merkezlerin kuvvetlendirilmesi, bu alanda yetişmiş ekiplerin teşvik edilmesi önemli.’ dedi.
Kutlu, akciğer nakillerinin en çok ABD’de yapıldığını, Türkiye’nin de benzer başarılar yakalayabilecek güçte olduğunu kaydetti.