BBC Focus dergisi, ilaç, kozmetik ve gıda şirketlerinin ‘sağlıklı ürün imal ettikleri’ iddialarını mercek altına aldı.
Ürünlerini pazarlamak amacıyla bilimi kullanan markaların reklamlarına ne kadar güvenilebileceğini bilim adamlarıyla sorgulayan Focus ekibi, ‘az yağlı yiyecekler daha sağlıklıdır’, ‘vitamin takviyesiyle uzun ve sağlıklı bir yaşam mümkün’ ve ‘tam tahıllı mamuller kilo kaybına yardım eder’ tezlerinin gerçekliğini araştırdı
Az yağlı gıdalar
İddialar: Az yağlı yiyecekler daha sağlıklı ve kalori-kontrollü diyetin bir parçası olarak kilo vermenize yardım ediyor.
Gerçek: Az yağlı olarak etiketlenen ürünün ağırlık başına yüzde 3’ten daha az yağ içermesi gerekiyor. Yağsız ürünler ise yüzde 0,5’den daha fazla yağ içermemeli. Beslenmenizdeki fazla yağ koroner kalp hastalığına ve obeziteye neden oluyor, ancak ne kadar fazla? Prof. Dr. Lesley Regan, "Yağı azaltılmış ya da "Eksta light" ürünler, halen yüzde 30 gibi muazzam oranda yağ içeriyor. Birçok az yağlı ürünün fazla şeker içermesi nedeniyle, kaloriyi de kontrol etmek önemli" dedi.
Vitaminler
İddialar: Vitamin takviyeleri daha uzun ve sağlıklı bir yaşam sürmenize yardım ediyor, konsantrasyonunuzu destekliyor.
Gerçek: Belirli grup insanlar vitamin takviyelerinden fayda görebilir; örneğin hamile kadınlar folik asit alarak bebeklerinde omurganın arka kısmında (gelişim kusuruna bağlı) doğuştan olan açıklık riskini azaltabilir. Sıradan sağlıklı insanlar için vitaminlerin faydalı olduğu konusunda sınırlı sayıda kanıt olduğunu söyleyen Prof. Dr. Lesley Regan, "Hatta vitamin şirketleri dengeli beslenmenin vitamin takviyesinden daha iyi olduğu konusunda hemfikirler" dedi.
Tahıllar
İddialar: Tam tahıllar kilo vermenize yardım eder, sağlıklı kan şekeri seviyesini sürdürür ve önemli bir lif kaynağıdır. Günde en az 3 porsiyon tam tahıllı gıda tüketmeliyiz.
Gerçek: Günde 25 gram lif yemeliyiz, fakat hepsini tam tahıllardan karşılamamız gerekmiyor. Lifi, meyvelerden, fındık ve ceviz gibi sert kabuklu yemişlerden, fasulye ve diğer birçok gıda tüketerek elde edebiliriz. Prof. Dr. Regan, "İdeal olarak, lifi birçok çeşitli kaynaktan almanızdır, çünkü eğer sadece tahıllı gıdalara odaklanırsak, diğer besinlerin sağladığı yararları elde edemeyiz" dedi.
Ağrı kesiciler
İddialar: Markalı ağrı kesiciler direkt olarak belirli ağrıları hedefliyor ve sıradan ağrı ilaçlarından daha iyi işliyor.
Gerçek: Aspirin, parasetamol ve ibuprofen gibi sadece 3 tane reçeteyle satılmayan ağrı kesici var. Fakat ilaç şirketleri bu jenerik (fiyatlarının içine pahalı reklam ve ambalaj giderleri girmemiş olan büyük marka adlarınınkine benzer ürünler) ilaçları, adet sancısı, migren ve siyatik gibi belirli ağrıları hedefleyen ilaçlar olarak yeniden tescil etti ve paketledi. Bazı ilaçlarda, etkisinin artması için kafein kullanılıyor. Fakat, Regan’a göre, sıradan tabletler ve bir fincan kahve daha çok işe yarıyor.
Detoks ürünleri
İddialar: Vücudunuzu zararlı toksinlerden temizleme, sizin yeniden canlanmanıza ve yenilenmenize yardım ediyor.
Gerçek: Çeşitli detoks ürünleri satan şirketler, her zaman zararlı toksinlerin gerçekte ne olduğu hakkında çok şüpheli konuşuyorlar. Prof. Regan, "Normalde, sağlıklı karaciğer ve böbrekler zaten günlük metabolik toksinlerinden kurtuluyorlar. Ve eğer siz makul bir beslenme modeli uygularsanız, zararlı toksinlerden kurtulmak için başka bir şeye gerek kalmaz" dedi.