Avrasya Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ali Vardar, kanserle ilgili bilinmesi gereken tüm temel bilgileri anlatıyor.
Toplumda her 5 kişiden 1’inde kanser ile karşılaşılıyor
Tüm yeni tedavi yöntemlerine karşın hala kanser sebebiyle yaşanan ölümler engellenmemektedir. Kanser, vücudun belli bir bölgesindeki hücrelerin kontrolsüz olarak çoğalıp, o bölgenin de dışına yayılmasından kaynaklanan hastalıkların genel adıdır.
Normal durumda hücreler doğar, gelişir ve ölürler. Bu olay genetik bir kontrol altındadır. Bu kontrolün kalkmasıyla denge bozulur. Bu durum hücrelerin çok fazla oluşmasına veya ölmeyen hücreler yüzünden çoğalan hücre sayısının tümör dokusu oluşturmasına yol açar.
Kanserin genel belirtileri nelerdir?
Kanser belirtileri ortaya çıktıktan sonra artık hastalığın ilerlediği anlaşılır. Amaç, bu belirtiler ortaya çıkmadan hastalığın çok erken dönemde yakalanmasıdır. Kanserin oluştuğu yere göre belirtileri vardır. Bu noktada;
Vücudun herhangi bir yerinde ele bir kitlenin gelmesi,
Ses kısıklığı,
İnatçı öksürük,
Dışkılama düzeninde değişiklik,
Derideki benlerin şekli, büyüklük ve renkleri,
Kapanmayan yaralar,
Herhangi bir yerde yaşanan kanamalar kanser belirtisi olabilir.
En sık görülen kanserler nelerdir?
En sık görülen kanserler erkeklerde; akciğer prostat ve kalın bağırsak kanseridir. Kadınlarda ise meme, rahim ağzı, akciğer ve kalın bağırsak kanseridir.
Kansere yol açan etkenler hangileridir?
Yaş; kanserler orta ve ileri yaşlarda daha sık görülür. Beslenme bozuklukları; hayvansal yağlardan zengin, et içeriği fazla, kolesterol ve kaloriden zengin diyetlerle beslenme önemli bir etkendir.
Yanlış beslenmenin kanserdeki rolü büyük!
Yanlış beslenme: Bazı katkı maddeleri kansere zemin hazırlar. Bu nedenle güvenilmeyen katı yağlar, limonatalar ve çikolatalar çok fazla tüketilmemelidir.
Tatlandırıcılar: Tatlandırıcı olarak kullanılan sakkarin, bir gıda maddesi değildir. Böbreklere zarar verdiği gibi mesane kanserine de neden olmaktadır.
Küfler: Kuruyemişler üzerinde üreyen küfler, aflatoksin denilen kanser yapıcı maddeyi meydana getirir.
Kahve: Kahve içenlerde içmeyenlere göre 2-3 katı misli fazla mesane ve pankreas kanseri ortaya çıkar.
Alkol: çok fazla tüketildiğinde alkol de kanser oluşumunda etkili bir rol oynar.
Yiyecekler ve hazırlanış şekillerine dikkat!
Fazla et yiyenlerde kalın bağırsak kanseri sık görülür.
Proteinli gıdalar, 100 C üzerinde pişirildiklerinde kanser yapan maddeler oluşur.
Aşırı ısıtılmış yağlarda kızartılan yiyecekler kanser yapıcıdır.
Kullanılmış yağları tekrar kullanmak da sakıncalıdır.
Hormonlu maddelerin kansere yol açtığı gözlenmiştir.
Dengesiz beslenme ve gıdalardaki selüloz da kanser oluşumunda görev alır.
Kansere yol açan diğer faktörler ise şöyledir;
Sigara kullanımı,
Obezite ve bedensel hareketsizlik,
İş yerlerinde maruz kalınan kimyasal maddeler,
Yüksek dozda radyasyona maruz kalmak,
Aşırı güneş ışığı,
Hepatit B ve C gibi bazı virüsler,
Vücudun bağışıklık sistemini bozan hastalıklar.
Kanserden korunmak mümkün mü?
Doğru beslenin: Yanlış beslenme bütün kanserlerin %35’inden sorumludur. İdeal diyet; sebze, meyve, tahıl ve düşük yağlı yiyeceklerle gerçekleştirilir. Yüksek yağlı diyetler meme, rahim ve prostat kanseri ile bağlantılı olabilir. Sürekli kırmızı et yiyen kişilerin kanser olma riski ayda bir kez kırmızı et yiyenlere göre 2,5 kat fazladır. Bu nedenle kırmızı et yerine tavuk, balık, hindi eti tercih edilmelidir.
Tuzdan kaçının: Tuz doğrudan kanser yapmasa da mide yüzeyinin yapısını bozarak kanserojen maddelere zemin hazırlar. Tuzun bolca kullanıldığı turşulardaki nitrozamin kanser oluşumda etkilidir.
Fast food gıdalara son: Aşırı karbonatlı ve yüksek ısıda pişirilen bisküviler bile kanser açısından çok tehlikelidir. Patates kızartması, tuzlu krakerler, katkılı konserveler, fast foodlar da tehlike sinyali veren yiyeceklerdir.
Sebzeleri iyi yıkayın: Dünyada kanserin artma nedenlerinin başında tarım ilaçlarının bilinçsiz kullanımı geliyor. Bu ilaçlar sebze ve meyveleri yıkamakla da çıkmıyor. Ancak yine de etkisini azaltır.
Alkole bağlanmayın: Kronik alkol bağımlılığı başta karaciğer kanseri olmak üzere özellikle de sigara ile tüketildiğinde ağız, boğaz, yemek borusu, gırtlak ve mide kanserine yol açar. Bu sebeple minimum tüketmeye özen gösterin.
Sigarasız bir yaşam: Sigaranın affı yoktur, azaltmaksa çözüm değildir. Kesinlikle bırakılmalı, içilen alanlarda bulunulmamalıdır.