Huzursuz bacak sendromu, bacakları (ve hatta kolları veya vücudu) hareket ettirmek için yoğun, karşı konulamaz bir dürt üye neden olan bir uyku bozukluğudur. Uzuvlarda çekme, zonklama, kaşınma, ağrıma, yanma gibi hislerle birlikte ortaya çıkar.
Bu hisler genellikle yatakta uzanırken, araba kullanırken veya uzun süre otururken ortaya çıkar. Huzursuz bacak sendromunun belirtileri genel olarak akşamları meydana gelir ve kişinin uykuya dalmasını zorlaştırır. Çoğu zaman huzursuz bacak sendromuna sahip kişiler rahatsız edici hisleri hafifletmek için etrafta dolaşmak ve bacaklarını veya kollarını sallamak zorunda kalırlar.
Kimlerde Görülür?
Çocuklar da dahil olmak üzere her yaştan insanda huzursuz bacak sendromu görülebilir. Huzursuz bacak sendromuna ait semptomlar çocuklukta veya yetişkinlikte başlayabilir ancak sendroma yakalanma ihtimali yaşla birlikte büyük ölçüde artar. Huzursuz bacak sendromu, kadınlarda erkeklere göre daha yaygın görülür. Amerika Birleşik Devletleri nüfusunun yaklaşık yüzde 10’unda huzursuz bacak sendromu vardır.
Nedeni?
Huzursuz bacak sendromunun bazı durumlarda kalıtımsal olabileceği görülmüştür. Bu da huzursuz bacak sendromuna sahip ebeveynlerin bunu çocuklarına geçirebileceği anlamına gelir. Huzursuz bacak sendromu olan hastaların yaklaşık %92’sinin birinci derece akrabalarında da bu rahatsızlık vardır. Ailelerinde de huzursuz bacak sendromunun görüldüğü bu hastalar, genetik bağlantısı olmayan hastalara göre daha erken (45 yaşından önce) yaşta semptom geliştirme eğilimindedir.
Genetik geçişe ek olarak, aşağıdakiler dahil birçok tıbbi sorun huzursuz bacak sendromunun gelişimi ile yakından ilişkilidir:
* Demir eksikliği
* Üremi (böbrek hastalığı).
* Hipotiroidizm.
* Depresyon.
* Fibromiyalji.
* Parkinson hastalığı.
* Diyabet.
* Romatizmal hastalıklar
* Periferik nöropati.
* Gebelik.
* Diyaliz.
Bazı ilaçlar da huzursuz bacak sendromuna yolaçabilmektedir. Antidepresanlar, alerji ilaçları ve bulantı önleyici ilaçları bu tür yan etkiler oluşturabilmektedir. Kafein, nikotin ve alkol de bu rahatsızlığın semptomlarının kötüleşmesine sebep olabilmektedir.
Nasıl Tedavi Edilir?
Huzursuz bacak sendromunun tedavisi semptomların yoğunluğuna bağlıdır. Geceleri uyuyamama durumu ve gündüz aşırı uyuşukluk hali yaşam kalitesini etkiliyorsa tedavi düşünülmelidir. Devam eden tıbbi bozukluklara bağlı huzursuz bacak sendromu vakalarında özel tedavi de gereklidir.
İlaçsız tedaviler: Özellikle belirtiler hafifse öncelikle ilaç dışı tedaviler denenir. İlaçsız tedaviler şunlardır:
* Bisiklete ya da kondisyon bisikletine binmek veya yürümek gibi düzenli egzersizler yapmak faydalıdır. Ancak yatmadan birkaç saat önce ağır ve yoğun egzersizden kaçınmak gerekir.
* Düzenl uyumak. Yeterince uyumamak huzursuz bacak sendromu semptomlarını kötüleştirebilir.
* Kafeinli ürünlerden (kahveler, çaylar, kola, çikolatalar ve kafein içeren bazı ilaçlar), nikotin ve alkolden kaçınmak.
* Bacak rahatsızlığına geçici bir rahatlama sağlamak için bir ısıtma yastığı kullanmak, soğuk kompres uygulamak veya bacakları ovmak. Ayrıca masaj, yürüme, hafif esneme veya diğer gevşeme tekniklerini uygulamak.
* Sıcak bir banyo yapmak.
* Stresi mümkün olduğunca azaltmak. Meditasyon, yoga, sakin bir müzik gibi seçenekleri değerlendirmek.
Demir takviyesi: Demir eksikliği, huzursuz bacak sendromunun geri döndürülebilir bir nedenidir. Kan testleri demir seviyesinin düşük olduğunu ortaya çıkarırsa, doktor demir takviyesi alınmasını önerebilir.
Reçeteli ilaçlar: Huzursuz bacak sendromu semptomları sık veya şiddetli olduğunda, doktor muhtemelen bunu tedavi etmek için bazı ilaçlar reçete edecektir.
Hastarın önemli bir kısmında doğal besin destekleri ile sonuç almak mümkün olabilmektedir. Özellikle stres ve depresyonu yatıştırıcı özellikteki bazı bitkisel besinler (lavanta, sarı kantoron, kedi otu, kara hardal tohumu vs.) bu hastalarda faydalı olabilmektedir.