Soğuk Savaş Döneminde SSCB’nin Balkan Politikası;
SSCB-YUGOSLAVYA İLİŞKİLERİ
*Yugoslavya bazı konularda SSCB ile anlaşmazlık içindeydi.*SSCB’NİN Yugoslavya ’ yı tamda denetim altına alması istemesi ve balkanlarda liderliği üstlenmek istemesi iki devlet arasında ideolojik görüş ayrılıkları gösterebilir.*Yugoslavya 1948 de Cominiform dan çıkarıldı.*Bu durumdan yararlanmak istenen ABD yugoslavyayı Batı Bloğuna çekmek için,bu ülkeye askeri ve ekonomik yardıma başladı.*Yugoslavya tarafsızlar Bloğunun öcülüğünü yapacak bir dış politika izlemeye başladı.
*Çin halk cumhuriyetinin 1949’da kurulması güçler dengesini etkilemiştir *ABD yeni Çin yönetimini tanımadı,Pekin hükümeti, birleşmiş milletler teşkilatından çıkarılarak yerine Tayvan hükümeti aldındı. Bu nedenle Çin-Rus dostluğu en üst seviyeye ulaştı.*Zamanla büyük bir güç haline gelen Çin Halk Cumhuriyeti SSCB’den bağımsız bir politika gütmeye başladı.*SSCB-Çin arası artan anlaşmazlığın nedenleri arasında iki ülke arasında ki liderlik iddiası gösterilebilir.*Kültür ihtilalinden sonra Amerika ile ilişkilerini düzeltmiş BM’ye tekrar üye olmuştur.
SSCB-MACARİSTAN İLİŞKİLERİ*Stalin’in ölümünden sonra 1953’de ayaklanmışlardır. SSCB İmre Nagi’yi yeni başbakan olarak atadı.*Nagi reformlar yaptı. naginin komünist sistemi yumuşatmaya yönelik politikaları SSCB tarafından tepkiyle karşılaşılandı ve Nagi görevden alındı.*1956’da Budapeşte’de yapılan gösterilere polisin ateş açmasıyla halk silahlanmaya başladı.*Yeniden iktidara gelen Nagi’nin en üst’e verdiği ödünler,ayaklanmayı durdurmaya yetmedi .
* SSCB budapeşteyi kuşattı. nagi Varşova Paktından ayrılama kararını açıklayarak birleşmiş milletler aracılığıyla büyük devletlerden koruma istedi. * SSCB birlikleri Budapeşte’yi işgal etti .silahlı direniş bastırıldı.geniş çaplı tutuklanmalar girişildi.
SSCB ÇEKOSLOVAKYA İLİŞKİLERİ
*Çekoslovakya savaşdan sonra SSCB’nin etkisinde kalarak Varşova paktına girdi.*1953 yılı baharında doğu bloğunda görülen ağır ekonomik şartlar Çekoslovakya’da kendini gösterdi.*mevcut hükümetin yayınladığı kararlar halk tarafından tepkiyle karşılanmış fabrika işçileri SSCB’yi protesto etmişlerdi. *Çekoslovak komünist partisi sert tedbirlerle ayaklamamaları bastırmıştı.*Çekoslovakya’da 1967’de Alexsander Dubcek liderliğinde hareketi başladı.*tek partili sosyalist devlet yönetimine karşı olan inkılapçı nitelikteki bu hareket ile toplanma ve dernek düşünce ve ifade inanç ve kanaat gibi insanın temel hak ve hürriyetlerinin sağlanması gerekdigi vurgulandı ve serbest seçimlerin yapılması da ifade edildi.*SSCB Varşova paktı üyelerinin desteğini de alarak Çekovlovakyadaki insancıl komünizm hareketini ikili görüşmeler baskı yoluyla engellemeye çalıştıysa da başarılı olamadı.*Gelişmeler üzerine Varşova paktı ordusu 21 ağustos 1968 çekoslovakyayı işgale başladı.
Abid Yaşaroğlu Hocanın Ders Notlarından…