Doç.Dr. Baştuğ, “Öğrenciler, ekran başında pasif dinleyici olmamalılar ve aktif dinleme yollarını zorlamalılar. Dinlediği içeriğe ilişkin soru üretmeli, konuyu işitsel, görsel veya yazılı başka kaynaklardan tekrar etmelidir.” dedi.
İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç.Dr. Muhammet Baştuğ, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle Eğitim Bilişim Ağı (EBA) üzerinden uzaktan eğitim alan öğrencilerin ekran başında pasif dinleyici olmamalıları ve aktif dinleme yollarını zorlamaları gerektiğini belirterek, “Dinlediği içeriğe ilişkin soru üretmeli, konuyu işitsel, görsel veya yazılı başka kaynaklardan tekrar etmelidir.” dedi.
Kovid-19 salgını nedeniyle eğitimlerine evlerinden devam etmek zorunda kalan milyonlarca öğrenci, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen EBA ile tanıştı. Öğrencilerin eğitim süreçlerinin aksamaması için kullanmaya başladıkları bu sistem, evde online eğitim imkanı sağladı.
Doç. Dr. Baştuğ, EBA üzerinden uzaktan eğitim sürecine katılan öğrencilere ve ailelere tavsiyelerde bulunarak, bu hususta dikkat edilmesi gerekenlere ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
EBA üzerinden uzaktan eğitim alan ilk ve ortaöğretim öğrencilerine ne gibi tavsiyelerde bulunursunuz?
“Ülkemizde özellikle formal eğitime devam eden öğrencilerde uzaktan öğrenme kültürü alışılagelmiş bir durum değildi. Bundan dolayı uzaktan eğitimi sunma ile alma arasında bir senkron sorunu oluştu. Öncelikle öğrencilerin uzaktan öğrenme kültürüne uyum sağlaması gerekir. Bu noktada uzaktan öğrenme ile ilgili çocukların özellikle öğretmenleri tarafından doğrudan bilgilendirilmeleri ve yönlendirilmeleri gerekir. Ayrıca aileler bu süreçte öğretmenlerin süreci yönetmesinde destekleyici rol almalıdır. Bu noktada uzaktan eğitim sürecini yürütmek ve takip etmek büyük oranda ailelerin sorumluluğuna bırakıldı. Oysa sorumluluk öğretmenlerin, destekleme ve takip ailelerin olmalıydı. Peki ne olmalı?
* Öğrenciler, okul günlerindeki günlük rutinlerinde yaşamaya devam etmeli. Bu noktada Milli Eğitim Bakanlığı öğrencilerin günlük rutinleriyle ilgili bir planlama yaptı ve duyurdu. Bu planlamaya uymak hem okulsuz günlerin daha sağlıklı geçmesi için hem de okula başlayınca uyum sorunu yaşanmaması için oldukça önemli.
* Öğrenciler, uzaktan eğitim sırasında ders dinlerken mutlaka kitap, defter, kalem sözlük gibi öğrenme materyallerini yanında bulundurmalı ve bunları aktif kullanmalıdır.
* Ekran başında pasif dinleyici olmamalılar ve aktif dinleme yollarını zorlamalılar. Dinlediği içeriğe ilişkin soru üretmeli, konuyu işitsel, görsel veya yazılı başka kaynaklardan tekrar etmelidir.
* Ekran başında öğrendiklerini ailelerine anlatmalıdır. Öğrendiğini anlatmak öğrenciyi hem motive eder hem de öğrendiklerini pekiştirmesine yardım eder.
* Aile ortamında yetişkin desteğine başvurmalıdır. Yeterince anlamadığı konularda aile ortamındaki yetişkinlerin desteğini almalıdır.”
“TV dersleri öğrencilerin, öğrenmesini asla garanti etmez”
Öğrenciler bu süreçte TV dersleriyle yetinmemeli mi?
“TV dersleri öğrencilerin, öğrenmesini asla garanti etmez. Öncelikle bu dersler tek yönlü aktarıma dayanmakta ve öğrencinin öğrenme sürecinin akışını göz ardı etmektedir. Ayrıca uzaktan eğitim öğrencinin kendi sosyo-kültürel etkileşiminden uzaktır. Bu durum uzaktan eğitimde çocuklar için önemli bir sınırlılıktır. Bu noktada öğrenciler;
* Önceden konular hakkında bir ön bilgiye sahip olmalı. Gerekirse kitaplarından bu konulara önceden hazırlanmalı.
* Konuyu gerek EBA üzerinden gerekse kitaplar başta olmak üzere diğer kaynaklardan tekrar etmeli.
* TV dersleri üzerinde anlamadığı yerleri not etmeyi alışkanlık haline getirmeli ve bunları kaynaklara ya da dersin uzmanı olacak kişilere online olarak başvurarak öğrenmelidir.
* Öğrenciler kendi arkadaşları arasında online öğrenme grupları oluşturmalıdır. İlkokul öğrencileri için çok uygun olmasa da ortaokul ve lise öğrencileri için çok yararlı olur.”
“Öğrenciler, sosyal ve duygusal destek de almalıdır”
Öğrenciler, evde oldukları bu süre zarfında eğitim noktasında ne gibi destek almalı?
“Çocukların bu süreçte, en temel sorunu öğrenmek olmayabilir! Daha önemli sorunu psikolojik açıdan iyi olmaları. Özellikle sosyal ve etkileşim sınırlılığı çocuklarda davranış bozukluğuna yol açabilir. Daha da önemlisi bu süreçte öğrenciler dijital bağımlılıkla karşı karşıya kalabilir. Bu noktada öğrenciler, öğrenme desteği alabileceği gibi sosyal ve duygusal destek de almalıdır. Okulsuz günlerde bu çocukların konuşmaya, oynamaya ve etkileşim kurmaya çok ihtiyacı var.”
“Aileler, öğretmen olma rolüne fazla girmemelidir”
Öğrenciler ödevlerini aileleriyle yapmak durumunda. Doğal olarak anne ve babalar, bir öğretmen rolünü üstlenmekte zorlanıyor. Bu noktada ailelere tavsiyeleriniz neler?
“Uzaktan eğitim sürecinde en çok zorluk yaşayan ailelerdir. Çocuklarının öğrenme eksiklerine ilişkin kaygıları, ev ortamında onları tutabilme sorunları ve geleceğe yönelik büyük endişeler ailelerin başa çıkmak zorunda oldukları güçlüklerdir. Aileler bu noktada;
* Çocuklarının öğretmenlerinden daha fazla destek almalılar. Mümkün olduğunca çocukların gün içindeki zamanları öğretmenlerce uzaktan takip edilmelidir.
* Aileler, öğretmen olma rolüne fazla girmemelidir. Bir süre sonra anne- baba rolü ile öğretmen rolü karışır. Bu noktada anne babalar daha çok çocukların öğrenmesi için ortam hazırlayıcı ve destekleyici olmalıdır.
* Çocukların öğrenme sürecini paylaşmalıdır. Aileler de çocuklar gibi konuları birlikte öğrenmelidir. Burada birliktelik ve motivasyon, çocukların kendilerini iyi hissetmelerini sağlar.
* Aileler, özellikle ilkokulda çocukların okuma-anlama ve matematikte dört işlem
becerisini koruyucu önlemler almalılar.
* EBA ve TV ile uzaktan eğitim, ilkokul için elverişli değildir. Özellikle ilkokul 1. ve 2. sınıf öğrencileri için bu sistem üzerinden öğrenmek çok mümkün değildir. Aynı şekilde sınıflarda akranlarına göre yavaş öğrenenler ve öğrenme eksiği olanlar da uzaktan eğitim sisteminden yeterince verim alamazlar. Çünkü bu öğrenciler, öğrenme sürecinde yakından yetişkin ya da bir öğretmen desteğine ihtiyaç duyar.”