El-Kereci kimdir? El-Kereci kimdir kısaca… El-Kereci kısaca hayatı… El-Kereci biyografi… El-Kereci’nin matematiğe katkıları…
Ebu Bekir bin Muhammed bin el Hüseyin el-Kereci, Cebir’i geometrik işlemlerin sırlarından kurtararak, günümüz matematiğinde kullanılan Cebir’in çekirdek yapısını oluşturan 10. yüzyıl İranlı Müslüman matematikçi ve mühendisidir.
Üç büyük çalışması Al-Badi fi’l-hisab (Hesaptaki Harikuladelik), Al-Fakhri fi’l-jabr va’l-mukabala (Cebir’deki Olağanüstülük) ve Al-Kafi fi’l-hisab (Hesaptaki Yeterlilik)‘tir. Tahran dolaylarındaki Kerec’de doğmuştur. Hayatının büyük bir kısmını Büveyhiler döneminde Bağdat’ta geçirdiği ve rahat bir ömür sürdüğü bilinmektedir. 1029 yılında Bağdat’ta vefat etmiştir. Harezmi ve Ebu Kamil’in cebir alanındaki çalışmalarını geliştirip bu ilme yeni yöntem ve kavramlar kazandıran Kereci, cebri “bilinenler yardımıyla bilinmeyenin bulunmasını sağlayan bir hesaplama usulü” diye tanımlar ve daha önce bu konuda yazılan eserlerin yeterli olmadığını, kendisinin bazı yeni kurallar koyarak cebirsel denklemlerin çözümünü kolaylaştırmayı tasarladığını, fakat önceleri Bağdat’taki siyasi ve içtimai karışıklıklar sebebiyle buna fırsat bulamadığını, ancak büyük vezir Fahrülmülk Ebu Galip Muhammed b. Ali b. Halefin teşvik ve yardımlarıyla bu düşüncesini gerçekleştirdiğini söyler.
El-Kereci’nin Matematiğe Katkıları:
El-Kereci, Binom Açılımı ve Pascal Üçgeni’ni Matematiksel Tümevarım metodu kullanarak ispatlamıştır. Bu ispat, Milattan Sonra 1000’li yıllarda El-Fakhri tarafından ortaya konacak olan ardışık bir dizilim için yapılan en eski ispatlardan biridir. Cebir’e yaptığı büyük katkıları dışında El-Kereci’nin, geometrinin de çeşitli alanlarında çalışmaları olmuştur. “Bina ve Yapıların Ölçümü ve Dengesi” kitabında nokta, doğru, düzlem uzay ve açıyı tanımlamıştır. Bağdat Yönetimi altında yaptığı resmi çalışması “Hesaptaki Yeterlilik” Bağdat’ta memurlar için bir ders kitabu niteliğindeydi. Kitapta; tam sayılar ve kesirli sayıların kareköklerin alınması ve alan ve hacim hesaplamaları yer alıyordu.