Aydın Hasan’ın haberi
Hükümet; demokratikleşme yönünde atılması planlanan adımlar çerçevesinde askeri yönden Genelkurmay Başkanlığı’na bağlı bulunan ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin fiilen dördüncü kuvvetini oluşturan Jandarma Genel Komutanlığı’nın tamamen İçişleri Bakanlığı’na bağlanması için çalışma başlattı.
Erdoğan’ın açıkladığı demokratikleşme paketinde, jandarmanın İçişleri Bakanlığı’na bağlanmasının yer alması da planlanmıştı. Ancak jandarma örgütünün askeri boyutunun değiştirilmesi kapsamlı bir çalışmayı gerektirdiğinden bu reformun açıklanmasının, çalışmanın tamamlanmasının ardından yapılması kararı alındı.
Çalışmada; yaklaşık 200 bin kişilik silahlı güce sahip jandarmanın; iki ana unsurdan oluşması öngödürülüyor. Buna göre, iç güvenlikle ilgili jandarma birlikleri zaman içinde profesyonel kır polisine dönüşecek. Jandarmanın diğer birimi ise sınır güvenliği ile gümrük kapılarının güvenliğinden sorumlu olacak. İçişleri Bakanı Muammer Güler, kırsal alandaki güvenlik gücü olarak asla vazgeçmeyeceklerini belirttiği jandarmanın sicil, terfi, atama ve disiplin işlemleri açısından da bakanlığa bağlanması için çalışma yapıldığını açıkladı.
TSK’nın dördüncü unsuru
Jandarma Genel Komutanlığı; eğitim ve öğretim ile askerî kânun ve nizamların kendisine verdiği görevler yönünden Genelkurmay Başkanlığına, emniyet ve âsâyiş görevlerinin ifası yönünden de İçişleri Bakanlığı’na bağlı. Bu yapısı nedeniyle jandarma, TSK’nın ana unsurlarından birini oluşturuyor. Jandarmanın; mülki, adli ve askeri görevleri bulunuyor. Türkiye genelinde yaygın bir teşkilat ağına sahip jandarmanın; 14 bölge, 81 il ve 920 ilçe komutanlığı bulunuyor.
Kadrosunda 32 general var
Jandarma Genel Komutanlığı’nın toplam 177 bin 819 personeli bulunuyor. Bu personelden; 174 bin 242’si askeri personel statüsünde. Uzman personel toplamı ise 61 bin 509. Toplam er ve erbaş sayısı ise 112 bin 258. Komutanlığın kadrosunda 32 general, 5 bin 853 subay ile 22 bin 810 astsubay görev yapıyor.
Başbakan 2008’de sinyalini vermişti
Jandarma; askeri boyutunun yanısıra Cumhuriyet tarihi içinde Türkiye’nin siyasi, toplumsal ve kültürel yapısı üzerinde de önemli rol oynadı. Jandarma bir yönüyle Genelkurmay’ın, kırsal kesimde en uç noktalara kadar uzanan eliydi. Asker; bu teşkilat ağı ile kırsaldaki siyasi ve toplumsal hayata müdahale etme ve istihbarat sağlama imkanı bulabiliyordu. Bu nedenle jandarmanın tamamen İçişleri Bakanlığı’na bağlanması, demokratikleşme ve sivilleşme açısından da çok önemli bir adımı oluşturacak. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 2008 yılında Emniyet Genel Müdürlüğü’ndeki iftar yemeğinde polislere seslenirken; jandarmanın adından bahsetmeden bu kolluk gücünün görev ve sorumluluk alanının daraltılacağı mesajını da vermişti. Erdoğan, polislere, “Sorumluluk alanınız tabii beldelere kadar… İlçelerde ve illerde, beldelere kadar bu böyle. Amacımız beldelerde de aynı uygulamayı yapmaktır. Bunu da başaracağız. Onun için de polis teşkilatımızın sayısal olarak daha da artırılması, güçlendirilmesi gerekir” diye konuşmuştu.
Kır polisine dönüşecek
Erdoğan’ın açıkladığı demokratikleşme paketinde, jandarmanın İçişleri Bakanlığı’na bağlanmasının yer alması da planlanmıştı. Ancak jandarma örgütünün askeri boyutunun değiştirilmesi kapsamlı bir çalışmayı gerektirdiğinden bu reformun açıklanmasının, çalışmanın tamamlanmasının ardından yapılması kararı alındı. Çalışmaya göre; jandarmanın tamamen İçişleri Bakanlığı’na bağlanması, Genelkurmay ile atama ve sicil gibi işlemler açısından bağının kaldırılması planlanıyor. Jandarmanın iki ana unsura ayrılması düşünülüyor. Buna göre, iç güvenlikle ilgili jandarma birimleri köy ve beldelerde yani kırsal kesimde görev yapan kır polislerine dönüştürülecek. Diğer jandarma birimleri ise sınırlar ile gümrük kapılarının güvenliğinden sorumlu olacak.
Bakanlık ve valilerin yetkileri artacak
İçişleri Bakanı Muammer Güler, dün akşam Meclis resepsiyonunda milliyet.com.tr’nin bu konudaki sorusu üzerine, “Jandarma’nın İçişleri Bakanlığı’na bağlanması için çalışma var. Sicil, terfi, atama ve disiplin işlemleri açısından da bakanlığa bağlanması yönünde bir çalışma sürüyor. Bu konularda bakanlığın ve mülki idare amirlerinin yetkilerini artırmayı düşünüyoruz. Jandarma kaynakları zaman içinde profesyonelleşmeye başladı. 200 bin personelin yaklaşık üçte biri profesyonel. Bu sayı zaman içerisinde artacak” diye konuştu.
Jandarmanın kıyafeti değişiyor
Güler; jandarmanın kıyafetinin değişmesi ile ilgili bir çalışma yaptırdığını belirterek, henüz rengini belirlemediklerini dile getirdi. Genelkurmay Başkanlığı’nın da bu konuya sıcak baktığını dile getiren Güler, “Bu işi modacılara, bilenlere danışacağız” dedi. Güler, “Biz jandarmadan asla kırsalda görevli güvenlik gücü olarak vazgeçmeyeceğiz. Jandarma çok güçlü ve köklü bir kurumdur. 200 bine yakın jandarmanın 65 bine yakını rütbelidir” diye konuştu.
Milliyet