Türkiye, cumhurbaşkanı seçmek için ilk defa sandık başında.
Cumhurbaşkanı seçiminde oy kullanacak 52 milyon 894 bin 115 seçmen için saat 08.00 itibarıyla sandıklarda oy verme işlemi başladı.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Ekmeleddin İhsanoğlu ve Selahattin Demirtaş’ın yarıştığı seçimde, vatandaşlar T.C. kimlik numarası bulunan resmi nitelikteki belgelerle oy kullanabilecek.
Bu seçimde, ilk defa oy pusulalarında adayların fotoğrafları yer alıyor. YSK’da çekilen kura sonucunda pusulanın ilk sırasında Erdoğan, ikinci sırasında Demirtaş, üçüncü sırasında İhsanoğlu’nun fotoğrafı bulunuyor.
Kimliği “tereddütsüz” ortaya koyan resmi belge ibrazı gerekiyor
Seçmenin kimlik tespitinde, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan nüfus cüzdanı, resmi daireler veya iktisadi devlet teşekküllerince verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, evlenme cüzdanı, askerlik belgesi, sürücü belgesi, avukatlık kimlik belgesi gibi kimliğini tereddütsüz ortaya koyan resimli, resmi nitelikteki belgelerden birinin ibrazı gerekecek.
Üzerinde Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası “olmayan” resimli ve resmi bir kimlik belgesi ibraz eden seçmenin oy kullanabilmesi için bu belgelerin yanında ayrıca seçmen bilgi kağıdını veya nüfus müdürlüklerince verilmiş nüfus kayıt örneğini ibraz etmesi şart olacak.
Oy verme saat 17.00’ye kadar sürecek
YSK, bu seçimde doğu illerinde daha erken oy kullanmasına ilişkin düzenleme öngörmedi. Bu kapsamda tüm Türkiye’de saat 08.00’de başlayan oy verme işlemi saat 17.00’ye kadar sürecek.
Oy vermenin bitiş saati geldiği halde sandık başında oylarını vermek üzere bekleyen seçmenler varsa sandık kurulu başkanı bunları saydıktan sonra sırayla oylarını kullanmalarına izin verecek.
Her seçmen, hangi sandık seçmen listesine yazılmış ise ancak o sandıkta oy kullanacak.
Oy verme yerleri
Kapalı oy verme yerleri, oyların gizliliğini ve seçmenlerin oylarını tam bir serbestlik içinde vermelerini sağlayacak, dışarıdan içerisinin gözetlenmesine imkan bırakmayacak durumda hazırlanacak.
Sandıkların, kapalı oy verme yerinin ve sandık kurulunun yerleştiği yer merkez olmak üzere yüz metre yarı çaplı alan sandık alanı olacak. Sandık alanına, sandık kurulu başkan ve üyeleriyle oy vermek üzere gelen seçmenler, siyasi partilerin adayları ve gözlemcileri, bağımsız adaylar ve gözlemcileri dışında hiç kimse giremeyecek.
Sandık kurulu başkan ve üyeleri, göreve başlamadan önce ilk iş olarak sandık başında bulunanlar önünde ant içecekler ve sandığın boş olduğunu kontrol edecekler.
Sandık alanında düzeni sandık kurulu başkanı sağlayacak. Başkan, düzeni bozmaya yeltenenleri uyaracak, uyarıyı dinlemeyenleri sandık alanı dışına çıkarabilecek.
Engelli, yaşlı, hasta ve gebelere öncelik
Sandık alanında alınacak tedbirler, seçmenlerin sandık başı işlemlerini izlemelerini engelleyecek nitelikte olamayacak. Sandık kurulu başkanının çağırdığı zabıta kuvvetleri dışında zabıta amir ve memurları ile resmi üniforma giymiş kimseler ve silah taşıyanlar sandık alanına giremeyecek. Oy verme işlemi sırasında gebeler, hastalar, engelliler ve yaşlılara öncelik tanınacak.
Sandık başında seçmene vereceği oy hakkında hiç kimse müdahale, telkin ve tavsiyede bulunamayacak. Seçmenler oylarını kullandıktan sonra sandık başından ayrılacaklar.
Bu arada, yurt dışındaki vatandaşların kullandığı ve daha önce uçaklarla getirilen oylar da Türkiye’deki seçimin tamamlanmasının ardından buradaki oylarla birlikte sayılacak.
Seçim yasakları
Seçim yasakları kapsamında, bu gece saat 24.00’e kadar, her ne suretle olursa olsun alkollü içki satılması, içkili yerlerde ve umumi mahallerde her çeşit alkollü içki verilmesi, içilmesi yasak olacak. Emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlardan başka hiçbir kimse, köy, kasaba ve şehirlerde silah taşıyamayacak.
Oy verme süresince umuma açık eğlence yeri niteliği taşıyan lokantalarda yalnız yemek verilebilecek. Kahvehane, kıraathane ve internet kafeler dahil bütün umumi eğlence yerleri kapalı kalacak.
Ayrıca saat 18.00’e kadar televizyon ve radyolar ile her türlü yayın organları tarafından seçim ve seçim sonuçları ile ilgili haber, tahmin ve yorum yapılması yasak olacak.
Saat 18.00 ila 21.00 arasında televizyon ve radyolar ile her türlü yayın organlarında ancak YSK tarafından seçim ile ilgili verilecek haber ve tebliğler yayınlanabilecek.
Saat 21.00’den sonra bütün yayınlar serbest olacak ancak YSK’ca gerek görülmesi halinde, saat 21.00’den önce de yayınlar serbest bırakılabilecek.
Kesin sonuçlar 15 Ağustos’ta
Cumhurbaşkanı geçici sonuçları YSK tarafından 11 Ağustos’ta ilan edilecek. Seçimin ikinci tura kalması halinde bu tarih, propaganda döneminin başlangıcı olacak.
Sandık kurullarının kararları ve tutanaklarına karşı itirazlar da ilçe seçim kurullarına 11 Ağustos saat 17.00’ye kadar yapılabilecek.
İlçe seçim kurulları itirazları en geç saat 23.59’a kadar karara bağlayacak.
İlçe seçim kurulu kararları ile birleştirme tutanaklarına karşı il seçim kurullarına yapılacak itirazların son günü ise 12 Ağustos saat 17.00. Bu itirazlar da il seçim kurullarınca en geç saat 23.59’a kadar karara bağlanacak.
İl seçim kurulu kararlarına ve il birleştirme tutanaklarına itirazlar ise 13 Ağustos saat 17.00’ye kadar YSK’ya yapılacak. YSK, bu itirazları en geç 14 Ağustos’ta karara bağlayacak.
YSK, kesin seçim sonuçlarını 15 Ağustos’ta ilan edecek.
Seçimin ikinci tura kalması halinde yurt dışında ve gümrük kapılarında oy verme işlemi 17 Ağustos’ta başlayacak. Yurt dışında oy verme işlemi 20 Ağustos’ta sona erecek. Yurt içinde ise seçimin ikinci turu için vatandaşlar 24 Ağustos pazar günü sandık başına gidecek.