Haber: Yusuf Çifci
Doğu Roma döneminde temelleri atılan ve bilinen tarihe göre 5. yy.’da tamamlanan İstanbul Surları büyük bir tehlike altında. Bakımsızlıktan dolayı yer yer yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalan 1600 yıllık surlar, aynı zamanda çevrede yaşayan insanlar için de büyük bir tehdit oluşturuyor.
İstanbul’un fethedilmesinin önündeki en büyük engellerden biri olan tarihi surlar, bir zamanlar 26 km’lik devasa bir alanla İstanbul’u çevreliyordu. Günümüzde ise bu 26 km’den sadece 7 km’lik bir bölümü ayakta.
Pek Çok Defa Restore(!) Edildi
Yangın, sel, deprem, yağmur, savaş gibi sebeplerle Bizans’tan bugüne pek çok defa onarım gören ve günümüze dek ulaşan Tarihi İstanbul Surları, yapılan yanlış onarımlar sebebiyle tartışma konusu olmuş durumda.
Surların onarım çalışmaları yakın tarihte ilk kez fethin 500’üncü yıldönümü dolayısıyla Topkapı’da Ulubatlı Hasan Burcu ve çevresinin onarılmasıyla başladı.
Ardındansa Bedrettin Dalan döneminde, yani 1986 yılında yeniden bir çalışma başlatıldı. 2000’li yıllara kadar da farklı kişiler tarafından dönem dönem çeşitli çalışmalar yapıldı.
Bu restorasyon çalışmaları sırasında surların yıkılan bölümleri aslına uygun(!) şekilde yeniden inşa edildi. Ayrıca 1453’te yani fetih sırasında surlara saplanan güllenin olduğu bölüm de maalesef ki yok edildi. Şantiye ruhuyla yetkin olmayan kişiler tarafından yapılan bu restorasyon şenlikleri, İstanbul Surları’na onarılmaz yaralar açtı.
2000 yılından 2011 yılına kadar da yine İstanbul Surları bir dizi restorasyon çalışması ile karşı karşıya kaldı. Tarihi dokusundan uzaklaştırılan bu çalışmalarla İstanbul Surları maalesef ki yine hak ettiği değeri ve ilgiyi bulamadı.
İstanbul Surları Kaderine Terk Edilmiş Durumda
Bir süredir herhangi bir onarım çalışmasının bulunmadığı ve aynı zamanda UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan tarihi surlar, ne yazık ki kaderine terk edilmiş durumda. Yer yer yıkılma tehlikesi de bulunan surlar çevresinde yaşayan vatandaşlar için de büyük bir risk oluşturuyor. Ayrıca surların çevresinde faaliyette bulunan esnafın sur dehlizlerini depo olarak kullanması, surlar üzerinde yetkisiz ve izinsiz çalışmalar yapması olayın vehametini iyice artırıyor.
Surlar, Şehrin En Tekin Olmayan Yerleri
Bir zamanlar İstanbul’un güvenliği için yapılmış olan surlar, günümüzde insanların uzak durması gereken yerlerin en başında geliyor. Surlar, özellikle gece vakti evsizlerin, alemcilerinin ve uyuşturucu bağımlılıların uğrak mekanı haline geliyor. Aydınlanmanın da yetersiz olduğu bu yerler ürkütücülüğünü iyice arttırıyor. Ayrıca üzülerek de belirtelim; bu mekanlar fuhuş için de bir alternatif olmuş durumda.
Amerikalı Fotoğrafçı Sarai Sierra İstanbul Surlarında Öldürüldü
İstanbul Surları’nın güvenlik sorununa en dikkat çekici örnek Amerikalı Fotoğrafçı Sarai Sierra’nın öldürülmesi. ABD’den Türkiye’ye fotoğraf çekmek için gelen Sarai Sierra, İstanbul’da 21 Ocak 2013’te kaybolmuştu. Yapılan çalışmalar sonucunda Sierra’nın öldürüldüğü ve cesedinin de Sarayburnu’ndaki surlarda bir dehlize atılmış olduğu anlaşılmıştı.
Sebebi Toplumsal Duyarsızlık
Devletin yanlış uygulamaların yanında çevre insanının da duyarsızlığı bu surları yok olmakla yüz yüze bırakıyor. Sur etrafında yakılan ateşler, sur diplerine dökülen çöpler maalesef ki her geçen gün tarihimizi yok ediyor.
Kaynak: On5yirmi5