Burada sergiler, imza günleri, söyleşiler, konserler düzenleniyor. Üstelik mağaza sahipleri kültürel etkinliklere katkıda bulunmak için hiçbir ücret almıyor.Güneş bu sene biraz nazlı, yüzünü pek göstermiyor. Kısa süreli de olsa varlığını görünce İstanbul’un tarihi mekânlarından Sultanahmet’teki hareketlilik de göze çarptı. Meydanın yeni döşenmiş taşları üzerinde yürüyen sırt çantalı turistlerin semtte oluşturduğu tatil havası, keşif duygusunu harekete geçiriyor. Keşif duygusu demişken eğer yeraltı dünyası ilginizi çekiyorsa rotanızda sarnıçlar da olmalı. Sultanahmet’te bir sarnıç var ki hem çok bilinmiyor hem de işlevi biraz farklı. Burası Nakkaş Mağazası’nın altında bulunan su sarnıcı. Dört katlı butikte; halı, mücevher, seramik gibi eşyalar satılıyor. İlginç yönüyse altında 1400 yıllık sarnıcın bulunması. Adeta küçük Yerebatan Sarnıcı. 35 metre uzunluğunda, 10 metre genişliğindeki tarihi mekân Bizans döneminde inşa edilmiş. Şimdilerde Anıtlar Kurulu’na bağlı, korumasını da Nakkaş yapıyor. Bir çivi çakmak dahi yasak, kurul zaman zaman mekânı denetliyor.
Tarihî mekânın en büyük özelliği hem ücretsiz olarak gezilebilmesi hem de sanat galerisi olarak hizmet vermesi. Burası sergilere ev sahipliği yapıyor, imza günleri, söyleşiler ve konserler düzenleniyor. Daha güzeli ise yönüyse mağaza sahiplerinin etkinliklerden hiçbir ücret almaması.
Mağaza sahiplerinden Hakan Kaptan, binanın çelik yapı üzerine inşa edildiği bilgisini veriyor. Yani köşelerde çelik kafesler var, bina bu kafeslerin üzerinde duruyor ve altında bulunan sarnıca değmiyor. Bu sebeple yapımı yaklaşık on yılı almış, ayrıca biraz da maliyetli olmuş. Kaptan, bu mekânın kültür adına hizmet verilmesinin kendilerini mutlu ettiğini anlatıyor: "Geçtiğimiz yıllarda İtalyan ressam sergi açtı. Avusturyalı çello sanatçısı, Amerika’daki Yale Üniversitesi’nden Whiffenpoofs isimli grup iki kez konser verdi. Sarnıçta etkinlikler gerçekten çok güzel oluyor. İsteyen herkese kapımız açık. "
Su fobisi olan Bizans imparatoru sarnıcı toprakla doldurmuş
Yeraltındaki İstanbul isimli kitapta yer alan bilgilere göre İstanbul’da bilinen 72 sarnıç var. Bizans döneminde şehrin bütün su ihtiyacını karşılayan bu sarnıçlar o kadar sağlam yapılmış ki bugün hâlâ ayaktalar. Nakkaş sarnıcının duvarlarındaki tuğlaların boyutları ve sütun başlarının stili, yapının 5. yüzyılın sonları ya da 6. yüzyılın başları olduğu fikrini veriyor. Bir hayli eski olmasına rağmen sağlam kalabilmeyi başarmış.
Sarnıç yapılırken önce bir çukur kazılıyor, etrafındaki duvarlar örülüp sütunlar dikiliyor, üstüne kemerler ve kubbeler yerleştiriliyor. Su buraya akarak depolanıyor. Sonra kapaklar açılıyor ve su tahliye borularıyla çeşmelere, hamamlara, saray havuzlarına gidiyor. Nakkaş sarnıcından da ilk döneminde su sağlanıyormuş. Ancak su fobisi olan Bizans İmparatoru Heraclius tarafından toprakla doldurulduğu, sonra I. Basil tarafından orijinal işlevine dönmesi için temizletildiği öne sürülüyor.
Zaman