Ramazan Bayramı (Arapça: عيد الفطر, Farsça: عید فطر),İslam aleminde, oruç tutma ayı olan Ramazan’ın ardından üç gün boyunca kutlanan dini bir bayram. Hicri takvime göre onuncu ay olan Şevval ayının ilk üç gününde kutlanıyor. Bayramdan bir önceki gün, Ramazan ayının son günü ise arefe olarak adlandırılır.
Arapça kökenli bir sözcük olan “Ramazan”, “Ramaza” (çok sıcak olma) kökünden geliyor. Bunun nedeni muhtemelen Ramazan orucu ibadeti ilk uygulanmaya başlandığında yaz aylarına tekabül ediyor olması.
Arapçadaki adı ‘îd El-fitr’dir (Arapça: عيد الفطر). Fitr kelimesi Arapça’da kahvaltı anlamına gelir ve Ramazan’ın bitimiyle birlikte yapılan ilk kahvaltıyı ifade eder. Ramazan Bayramı oruç süresinin bitmesi dolayısıyla yapılan bir tören niteliğinde. Ramazan Bayramı, Malezya ve Singapur’da Hari Raya Aidil Fitri, Endonezya’da Idul Fitri veya Lebaran, Bangladeş’te ise Shemai Eid olarak da anılıyor.
Tarihi Ramazan Bayramı, Hicret’in ikinci yılından sonra kutlanmaya başlandı. Bu bayramda yapılması gereken tüm ibadetler Hz. Muhammed (SAV) tarafından anlatıldı.
Ramazan Bayramı’nın üç ayrı özelliği vardır:
1.Müslümanlar zekat görevini bu bayramda yerine getirir.
2.Müslümanlar arasında karşılıklı görüşme, barışma ve birbirini ziyaret etme ve hediyeleşme adettir.
3.Müslümanlar bu bayramda, özellikle bayram namazından sonra yakınlarının kabirlerini ziyaret ederler.
Ramazan Bayramı, Ramazan ayı boyunca tutulması farz kılınan orucun da sonunu ifade eder. Ramazan ayı biterken, oruç da biter ve Ramazan Bayramı’nın ilk günü olan Şevval ayının birinci gününde oruç tutulmaz.
Ramazan Bayramı’nın bu ilk gününde camilerde bayram namazı kılınır. Bayram namazını yalnız erkekler kılar. Bayram namazından sonra ise hutbe okunur. Namazın bitmesiyle bayrama girilir ve bayrama dair etkinlikler başlar; aile ve arkadaş ziyaretleri gibi. Ayrıca Ramazan Bayramı boyunca Müslümanlar, gerek ziyaretlerde gerekse haberleşme teknolojilerini kullanarak birbirlerinin bayramını kutlar.
Türkiye’de Ramazan Bayramı
Ramazan ayı ve bayramının İslam ve Türk kültüründe önemli bir yeri var. Ramazan ayı boyunca Türkiye genelindeki büyük camilerin minareleri arasına mahya denilen ışıklı süsler asılır. Ramazan ayının ilk günlerinde genelde “Hoşgeldin ya Şehri Ramazan” benzeri mesajlar gösteren bu süsler, Ramazan ayı boyunca her gece farklı bir mesaj göstermesi için değiştirilir. Ramazan bayramından birkaç gün önce mahyalarda genellikle “Elveda” benzeri uğurlama mesajlarına yer verilir.
Ramazan Bayramı ailelerin bir araya gelip beraberce eğlendiği, ailenin önemini vurgulayan bir bayram. Herkes çok özenli giyinir. Çocuklar bayramlıklarını giyerler. Ramazan Bayramı’nda ailelerin genç bireyleri daha yaşlı olan bireyleri ziyaret eder. Büyüklerin elleri öpülür. El öpen çocuklara büyükleri harçlık verir. Tatlılar, şekerler, çikolatalar ikram edilir. Baklava ise en çok sevilen ve ikram edilen tatlılardan biri. Ayrıca küs olanların bayram sebebiyle barışması da bir gelenek.
Ramazan Bayramı boyunca (3 gün) nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan ülkelerde genellikle resmî tatil ilân edilir.
Herkesin Ramazan Bayramı mübarek olsun dileklerimizle…