Serdarhan Aksoy’un haberi
Milyonlarca hayranı ise Dylan’a “iyi ki doğdun” diye seslendi. Tüm zamanların en iyi şarkı yazarlarından biri, muhtemelen de en üretkeni, onca yıla rağmen hâlâ turnelere devam ediyor. Dün 70 yaşını geride bırakırken Bob Dylan, 34 stüdyo albümü, 500’den fazla şarkı ve 3 bini geçkin konser ekledi adına. 11 Grammy Ödülü, bir Oscar, iki fahri doktora unvanı ve birkaç kez de Nobel Edebiyat Ödülü adaylıkları aldı Bob Dylan 50 yılı aşan kariyeri süresince.
1960’lı yılların sosyal çalkantılarını Blowing In The Wind, The Times They Are a-Changin gibi şarkılarıyla tarihe not düşen Dylan hakkında, 1000’den fazla kitap dolaşıyor şu anda kitapçı raflarında. Şarkılarının birçoğu ABD’deki sivil hakları ve savaş karşıtı hareketlerin marşları haline geldi. Aşk şarkısı da yazdı, ölümü de savaşı da… Blues’dan caza, gospel’den, rock and roll’a birçok tür barındı müziğinde. Yalnızca müzikle yetinmedi, senaryo yazdı, resim yaptı. Rus ve Litvanya göçmeni Yahudi bir ailenin oğlu olarak 1941 yılının 24 mayısında Minnesota’nın liman şehri Duluth’da dünyaya geldi.
Otobiyografisinin ilk cildinde baba tarafından büyükannesinin kızlık soyadının Kırgız olduğunu, ailesinin Kars’tan göç ettiğini yazan Dylan, 1961 kasımında bir yıl New York’ta kaldıktan sonra Minnesota’ya dönmüş ve sevgilisi Bonnie Beecher’ın dairesinde 20’den fazla şarkı kaydetmişti. Henüz 21 yaşındaydı New York folk çevrelerinde parladığında. Birkaç ay sonra da Columbia Records etiketiyle ilk albümünü çıkardı.
Dünyanın her yerinde kutlanıyor
Moskova’dan Norveç’e, Türkiye’den Malezya’ya, doğduğu Minnesota’ya kadar onbinlerce hayranı, popüler müzik devi Bob Dylan’ın 70’inci yaş gününü kutlamak için biraraya geldi dün. Hafta sonu ise Dylan’ın büyüdüğü Hibbing’de edebiyat, müzik ve sanatla geleneksel Dylan Günleri Festivali düzenlenecek. Bristol’de ise ‘The Seven Ages of Dylan’ adlı akademik konferans kapsamında Britanya’nın önde gelen Dylan uzmanları biraraya gelecek. Konferansın organizatörlerinden Craig Savage, “Kipling’den sonra İngiliz diline Dylan kadar çok hatırlanan deyim türeten kimse gelmedi” diyor.
Uyuşturucu bağımlısıydım
Dünya çapında hayranları kutlamalara hazırlanırken, Dylan’ın şöhret basamaklarını hızla tırmandığı 1960’lı yıllara dair yeni yeni ayrıntılar ortaya çıkıyor. BBC’nin bulduğu bir söyleşi, ünlü şarkıcının eroin bağımlısı olduğunu ve intihar etmeyi düşündüğünü ortaya koyuyor. Nebraska, Lincoln’de 1966’da verdiği bir konserin ardından özel bir uçakta müzik eleştirmeni Robert Shelton’a açılmış Dylan ve uyuşturucu alışkanlığını New York’ta yendiğini söylüyor: “Bir süre inanılmaz takmıştım, gerçekten bağımlıydım demek istiyorum. Günlük 25 dolarlık bir alışkanlıktı ve yendim.”
Shelton, Dylan hakkında ilk olarak 1986 yılında No Direction Home, The Life and Music of Bob Dylan adlı biyografi kitabında yazmıştı. Daha önce ortaya çıkmayan bu kayıtlar ise, kitabın Dylan’ın doğumgünü için yapılan özel baskının çalışmaları sırasında ortaya çıkmış. Kayıtlar, ünlü yıldızın 25’inci doğumgününden önce intiharı düşündüğünü de ortaya koyuyor: “Eğer kötü giderse kendimi beynimden vururum. Camdan atlarım… Kendimi vururum. Ölümü düşünebileceğimi biliyorsunuz…”
İlk kez bu yıl Çin’de konser verdi
Time dergisinin ‘Yüzyılın En Önemli İnsanları’ ve Rolling Stone’un ‘Tüm Zamanların En İyi Sanatçıları’ listesinde haklı yerini alan Bob Dylan, geçen yıl İstanbul’da Harbiye Cemil Topuzlu Açıkhava sahnesinde sevenleriyle buluşmuştu. Bu yıl içerisinde de 50 yılı aşan müzik kariyerinde ilk kez Çin’de konser verdi Dylan. Set-list’inin sansür kurulunun onayından geçmesi “Bob Dylan, eski Bob Dylan değil artık” yorumlarının ayyuka çıkmasına da sebep olmadı değil.
Türkiye edebiyatının nev-i şahsına münhasır tanımlamasına belki de en çok uyan şairi Can Yücel de Her Boydan / Dünya Şiirlerinden Seçmeler adlı kitabında, Bob Dylan’ın Blowing In The Wind şarkısını çevirmiş ve Bir İrlanda Türküsü başlığıyla okuyucuya sunmuştu. [Taraf]
Bir İrlanda Türküsü
daha kaç köyden sürülsün insan
adam oluncaya dek?
daha kaç derya dolaşsın martı
bulsam diye bir tünek?
daha kaç toptan atılsın gülle
harp toptan kalkıncaya dek?
cevabı, dostum, rüzgârda bunun,
cevabı esen rüzgârda.
daha kaç yıl kök salsın ağaç
bahar açıncaya dek?
daha kaç yıl kök söksün bu halk
yerin bulsun diye hak?
daha kaç aydın ışığı görüp
görmezlikten gelecek?
cevabı, dostum, rüzgârda bunun,
cevabı esen rüzgârda.
daha kaç can canından geçecek
cana yetinceye dek?
daha kaç el boş açılsın göğe
göğermedikçe yürek?
daha kaç teller kopsun sazlardan
bu ses duyuluncaya dek?
cevabı, dostum, rüzgârda bunun,
cevabı esen rüzgârda.
Çeviren: Can Yücel