Chip Online’da yer alan habere göre, PC’lerle beraber gelen “bloatware” adı verilen yazılımlar, çoğumuzun hoşuna gitmeyen, bilgisayarı yavaşlatmaktan fazlasını pek yapmayan önemli sorunlardan. Bazı üreticiler, sundukları ek yazılımları “faydalı işlevler” olarak tanıtsalar da zaman içinde aldıkları tepki, son birkaç senedir PC’lerle gelen şişme yazılımların sayısında azalmaya neden oldu.
Yine de özellikle uygun fiyatlı sistemlerde bloatware’e rastlamanız hala mümkün. İşte PC’nizde gereksiz yere alan kaplayan, sisteminizi yavaşlatan ve durduk yerde karşınıza çıkıp sinir bozan bloatware’i kaldırmanın ve engellemenin yolları.
Bazı üreticiler, bloatware’i ürünü çekici kılacak bir özellik olarak tanıtıyorlar. Örneğin bazı PC’ler, McAfee’nin deneme sürümüyle geliyorlar. Satın almayı düşündüğünüz PC’nin hangi yazılımlarla geleceğini görmek için bakabileceğiniz en iyi kaynak, üreticinin web sitesidir.
Bloatware’den kurtulmanın bir başka yolu, biraz daha fazla parayı gözden çıkarmaktan geçiyor. Üreticiler, müşterilerinin bloatware’i sevmediklerinin farkındalar. Kar marjı yüksek bir sistemde bloatware’e rastlama olasılığınız daha düşüktür. Asus, Dell ve HP, pahalı laptop’larını bloatware’den arınmış olarak sunuyorlar.
Alternatif olarak daha az tanınmış markaların PC’lerini tercih edebilirsiniz. Bu tür firmalar, sistemlerine bloatware yüklememeyi tercih edebiliyorlar.
Bloatware’i kaldırma
Bloatware’den kurtulmanın en iyi yolu, onları elle tek tek kaldırmaktan geçiyor. Bu iş zamanınızı alabilir, ancak üçüncü parti uygulamalara ihtiyaç duymayacaksınız. İstemediğiniz programları kaldırmak için Program Kaldır işlevini çalıştırın ve listeden işe yaramadığını düşündüğünüz yazılımları tek tek kaldırın.
Bir başka seçenek, Should I Remove It gibi bir kaldırma yardımcısı kullanmak. Glary Utilities gibi ince-ayar araçları da benzer işlevler sunuyorlar. Kaldırma yardımcıları, yazılımların son kullanılma tarihi ve ne kadar sıklıkla kullanıldıkları gibi faydalı bilgiler gösterebiliyorlar. Bazıları, seçtiğiniz programın diğer kullanıcılar tarafından hangi sıklıkla kullanıldığını da göstererek seçim yapmanızı kolaylaştırabiliyor.
Bazı kullanıcılar Bloatware’in izlerinden tamamen kurtulmak için Windows’u baştan yüklemeyi tercih edebilirler. Bunun için genellikle üreticinizle gelen kurtarma medyası işinize yaramayacaktır. Windows’u baştan yükleyecekseniz, Windows anahtarına sahip olduğunuzdan emin olun.
Bloatware’i kaldırmak iyi bir fikir olsa da, onu sisteminizle gelen kritik araçlarla karıştırmamanızda fayda var. Laptop’lar, genellikle ses, ekran parlaklığı gibi belirli işlevleri değiştirmenizi sağlayacak araçlarla geliyorlar. Dikkatli olmazsanız bloatware’in yanında önemli işlevlerden de olabilirsiniz.
Bloatware’e engel olma
Bloatware, sadece yeni PC’lerle gelmez. Sisteminizin zaman içinde gereksiz yazılımlarla dolması da mümkündür. Örneğin Download.com’un indirme aracı, size herhangi bir programı indirirken adware’leri de gönderebiliyor. Bu nedenle her yükleme ekranını dikkatle okumanızda fayda var. Yükleme sihirbazlarının istemediğiniz araçları sisteme kurmaması için hangi ekranda neyi kabul ettiğinizde dikkat edin.
Üçüncü parti web tarayıcısı araç çubukları ve bazı zararlı eklentiler, normalde reklam olmayan sayfalara reklam ekleyebiliyorlar. Araç çubuğunuzdan şüpheleniyorsanız, Toolbar Cleaner adlı aracı kullanarak ondan kurtulabilirsiniz (ancak bu aracı yüklerken de gereksiz araçları yüklememeye dikkat edin!).