Boğaziçi Üniversitesi Endüstri 4.0 Platformu Danışma Kurulu bir araya geldi. Toplantıda detaylarıyla “Kestirimci Bakım” konusuna yer verilirken “Üniversite-Sanayi İşbirliği” araştırma sonuçlarını paylaşıldı.
Danışma Kurulu’nun toplantısında Yrd. Doç. Dr. Gönenç Yücel, Prof. Dr. Ümit Bilge, Doç. Dr. Taylan Cemgil, Doç. Dr. Mustafa Gökçe Baydoğan, Prof. Dr. Necati Aras ve Doç. Dr. Burak Acar Endüstri 4.0 çerçevesinde Kestirimci Bakım konusunu çeşitli yönleri ile ele alarak yaptıkları çalışmaları ve projeleri paylaştılar. Sanayi şirketlerinde kestirimci bakım uygulamalarının başlatılması için gerekli yol haritası odağa konuldu. Projelerin doğru tanımlanması, amacın tespit edilerek buna uygun kullanım senaryosunun kurgulanması, performans ölçütlerinin ve beklenen faydanın belirlenmesi, bu aşamalarda simülasyona dayalı analizlerin yeri irdelendi. Özellikle kestirimci bakımda hazır çözümlerle yola çıkılsa bile her hastaya aynı ilaç ve dozun etki etmemesi gibi duruma özel uygulama yaklaşımı ile projelerin sürdürülmesi gerektiği vurgulandı. Projelerin başlatılmasında karşılaşılabilecek sorunlar tartışıldı. Bosch, Netaş, BSHG, Arçelik, Festo, Tüpraş, Petkim, Turasgas gibi sanayi şirketleri ile Accenture, IBM, Microsoft, Intel, Fourone gibi teknoloji şirketlerinden oluşan Platform Danışma Kurulu’nun pilot projelerin belirlenmesi için çalıştay takvimi oluşturulmasına karar verildi.
Başarı hikayeleri ortaya çıkarılacak
Platform Başkan Yardımcısı Sertaç Yerlikaya, Üniversite-Sanayi İşbirliği için yöntem ve öncelikli alanların belirlenmesine yönelik yaptıkları araştırma sonuçlarını paylaştı. Platformun akademisyen ve iş dünyasından üyelerinin katıldığı bu araştırmaya göre karşılıklı beklentiler strateji ve yol haritasının oluşturulması, değişimde yer alacak yetkin ekiplerin oluşturulması, çalıştay ve eğitimlerle Endüstri 4.0 teknolojilerinin ve dönüşüm modellerinin anlatılması gibi bir çok başlıkta benzerlik gösteriyor. Sertaç Yerlikaya konuşmasında Platform üyelerin ortak pilot çalışmaları yapılmasını istediğini vurguladı. Üniversite-sanayi işbirliği ile yapılacak pilot çalışmaların Türkiye’den çıkacak başarı hikayeleri için kaynak oluşturacağı vurgulandı. Danışma Kurulu üyelerinden Taysad, Farplas, Ford Otosan, Renault, Pimsa, Eczacıbaşı, Borusan, TEB , Arzum, TTGV, DHL, Ogilvy ve Egon Zehnder ile yapılan çalışmalarda başarı hikayeleri çıkarmaya odaklanılmasına karar verildi.
Teknoloji deneyimleme merkezleri
Araştırma sonuçlarına göre ikinci önemli alan ise teknoloji deneyimleme merkezlerinin kurulması olarak belirlendi Platform Başkanı Prof.Dr. Lale Akarun, teknoloji deneyimleme merkezleri için en önemli kaynağın para değil merkezleri kullanacak öğrenciler ve genç araştırmacılar olduğunun, üniversitenin bu bakımdan avantajlı olduğunun altını çizdi. AR-GE ve ÜR-GE kültürünün yaygınlaştırılması için yatırım stratejilerine öncelik verilmesi gerektiğini belirtti.
Önümüzdeki dönem çalışılması planlanan üçüncü alan ise Endüstri 4.0’ın Türkiye üzerindeki muhtemel etkilerinin ekonomik, kültürel, imalat gibi farklı alanlarda analiz edilmesi olarak ifade edildi. Prof. Dr. Lale Akarun, Üniversite’nin farklı disiplinlerinden akademisyenlerle Kobi’lere yönelik bir Endüstri 4.0’a hazırlık endeksi çalışmasına başladıklarını belirtti. Endeksleme çalışmasının projelendirilmesi için reel sektörle ve etkin sivil toplum kuruluşları ile farklı iş birliktelikleri için görüşmelerin devam ettiğini belirtti.
Toplantıda, Endüstri 4.0 teknolojileri ve bu teknolojilerin neden olduğu dijital dönüşümü anlamak, dönüşümde yer almak ve aynı zamanda kritik düşünme becerisini de geliştirerek kendi alanında yönlendirici olmak isteyenler için Boğaziçi Üniversitesi Yaşam Boyu Eğitim Merkezi tarafından hazırlanan ‘Endüstri 4.0 ve Değişim Yönetimi Sertifika Programı’ hakkında bilgi verildi. Dört modülden oluşan programda küresel yaklaşımlar, programlama ve veri analitiği, otonom sistemler, makine öğrenmesi, siber güvenlik, “blockchain” gibi teknoloji konularının yanında değişim ve teknoloji yönetimi ve yönetişim konuları da yer almakta. İsteyen herkese açık olan sertifika programının mart ayında derslerine başlayacağı belirtildi. İsteyen şirketlere, ihtiyaçlarına göre farklı kurgular da sunulmakta.
Endüstri 4.0 teknoloji ve dönüşüm yönetim modellerinin ders olarak anlatıldığı çalışanlara yönelik ikinci öğretim master programlarında yapılan yeniliklerle ilgili bilgi verildi. Boğaziçi Üniversitesi’nde Yazılım Mühendisliği, Otomotiv Mühendisliği, Executive MBA, Ekonomi Finansı, Finans Mühendisliği, Tıbbi Sistemler ve Bilişim gibi farklı alanlarda ikinci öğretim programları bulunmakta. Kapanış konuşmasında Platform Başkanı Prof. Dr. Lale Akarun, Nisan ayında yapılacak Danışma Kurulu toplantısında ‘Lojistik Optimizasyonu’ konusunu ele alacaklarını belirtti.
‘’Kestirimci Bakım’’ Yaklaşımı Hakkında:
Kaynak maliyetleri ve kapasite kısıtlarının büyük önem taşıdığı rekabetçi üretim ortamlarında, üretim araçlarının bakım/onarımlarının arıza oluşmasından sonra yapılması (tepkisel bakım) nasıl verimsiz bir yaklaşım ise, bakımın düzenli aralıklarla fakat üretim araçlarının gerçek durumları göz önüne alınmadan yapılması (önleyici bakım) da yetersiz kalan bir yaklaşımdır.
“Kestirimci bakım” üretim araçlarının “sağlık” durumlarının sürekli biçimde gözlemlenerek, arıza zamanının önceden tahmin edilmesi ve bakımın gereksinim oluştuğunda yapılmasıdır. Bunun için, titreşim, yüksek-frekanslı ses, ısı gibi çeşitli kritik süreç ve makina parametreleri sensörler vasıtası ile sürekli biçimde algılanır ve sonuçta oluşan devasa boyuttaki veri gerçek-zamanlı olarak anlamlandırılır. Bu yaklaşım, Endüstri 4.0 diye adlandırdığımız dijital dönüşümün üstüne oturduğu akıllı sensörler, kablosuz ağ, bulut, büyük veri analizi, yapay zekâ ve simulasyon gibi teknolojiler sayesinde, artık sadece söylemesi hoş bir düşünceden ibaret değil, gerçekleştirilebilir bir kavramdır.
Kestirimci bakım, üretim sistemlerinde verimliliğinin arttırılarak maliyetlerin düşürülmesindeki rolü nedeni ile, tüm dünyada Endüstri 4.0 içinde akla ilk gelen kullanım örneklerinden biri haline gelmiştir. Ancak, TÜSİAD’ın Aralık 2017 tarihinde yayımladığı “Türkiye’nin Sanayide Dijital Dönüşüm Yetkinliği” raporunda da görüldüğü gibi, özellikle küçük ölçektekiler olmak üzere, sanayi şirketlerimizin çoğunda bu alandaki uygulamalar pilot proje aşamasında ve henüz gelişime açıktır. Kestirimci bakım, bu nedenlerle, Endüstri 4.0 Platformu’nun ele alacağı öncelikli konulardan biri olarak belirlendi.