Şapel: Hırıstiyanların tapınak veya kutsal alanı, bazen küçüktür ve büyük bir kuruma bağlıdır (örneğin : büyük bir kilise, kolej, hastane, saray, hapishane veya bir mezarlık). Büyük kiliselerin içinde bir azizin adına ayrılmış küçük ibadet yerleri de olup, özellikle kırsal alanlarda ve küçük yerlerde veya yol kenarlarında dinsel ihtiyaçları karşılamak için yapılmış dua etme ve mum yakma yerleridir. Bir nevi küçük kiliselerdir. Bazen büyüktür ve başka bir yapıdan bağımsızdır.
Kilise: Kilise amaç, anlam ve fonksiyon bakımından mezheplere göre farklılıklar gösterir. Katolik anlayışına göre kilise, Hz. İsâ tarafından kurulan, temeli Hz. İsâ olan ve O’na inananların oluşturduğu topluluktur. Bu durumda katolik düşüncesine göre kilise birlik, kutsallık, genellik ve hidâyete götüren bir emniyet (Apostolluk) yolu gibi bazı özelliklere sahiptir. Ortodoks mezhebine mensup olanlar da kilisenin hem bu dünyaya hem de görünmeyen öteki âleme ışık tuttuğuna inanmaktadırlar. Protestan ilâhiyatını tercih eden Hristiyanlar ise kiliseyi Allah’ın emirlerinin sunulduğu ve dinî ibadetlerin yapıldığı bir mekân ve mabed olarak kabul etmektedirler. Başlangıçta tek bir kurum olan kilise daha sonra tapınma biçimleri, inanç şekilleri ve yaşayış ilkeleri bakımından doğu ve batı kollarına ayrılmıştır. Kiliselerin disipline edilmiş ayin ve dua törenleri vardır. Bu törenler orada görevli din adamları tarafından icra edilir. Kiliseler bazı istisnalar dışında genelde haç planlıdır.
Bazilika: Baszilikaları kiliselerden ayıran özelliği mimarileridir. Bir bazilikanın biçimi şöyledir: Ortada uzun ve yüksek bir koridor, iki yanda daha alçak iki koridor. Bazilikalar dolayısıyla haç planlı değildir. Bazilikal planda ölçü birimi genellikle transept karesidir. Pek çok roman kilisesi bu ilke üzerine kurulmuştur. Transept karesinin ölçülerine -bazen küçük sapmalarla- koronun, transept kollarının, naos (orta nefin), kemer gözlerinin ölçülerinde rastlanır. Bazilikal plan tipi Gotik Sanat döneminde doruk noktasına ulaşmıştır. Kubbeli bazilika naosun (ana nef) üzeri kubbe ile örtülü bazilika. İstanbul’da bulunan, Justinianus devri yapıtı Hagia Eirene (Aya İrini) kilisesi bir kubbeli bazilikadır.
Bazilika Tipleri:
Merkezi Plan Tipli Bazilikalar
Kubbeli Bazilikalar
Haç Vari Plan Tipli Bazilikalar
Yunan Haçı Plan Tipli Bazilikalar
Mix Plan Tipli Bazilikalar
Katedral: Katedral, bir piskoposluğun merkezi olan, başka bir deyişle kilise hiyerarşisi içinde idari bir organ olan, piskoposun devamlı olarak bulunduğu mekândır. Şehrin en büyük kilisesine katedral denir. Avrupa´nın ve Dünya´nın en büyük katedrallerinden biri de Köln Katedrali´dir.
Manastır: Manastır, din görevlilerinin ve kendini dine adayan kimselerin bir arada yaşadığı dinî yapıdır. Hıristiyanlık’ta, Budizm’de ve Hinduizm’de önemli bir yer tutar. Genelde şehirden ve uygarlıktan uzakta, ulaşılması zor alanlara kurulurlar. Bunun amacı, inzivaya çekilen kişilerin beşerî sorunlardan olabilecek en az düzeyde etkilenmesi ve şehirlere yapılacak olası askerî saldırıları en az zararla atlatmaktır.