Kadınlar “kızlık soyadları”na özgürlük istiyor

Toplum
Kadın alanında çalışan sivil toplum örgütleri, kadınların evlilik öncesi soyadını tek başına kullanabilmesine imkan tanıyacak gerekli hukuki düzenlemenin yapılması gerektiği önerisinde bulundu. A...
EMOJİLE

Kadın alanında çalışan sivil toplum örgütleri, kadınların evlilik öncesi soyadını tek başına kullanabilmesine imkan tanıyacak gerekli hukuki düzenlemenin yapılması gerektiği önerisinde bulundu.

Anka Kadın Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Suna Başak, soyadının, kadınların eşitlik arayışlarını sürdürdükleri alanlardan biri olarak son zamanlarda oldukça gündemde olduğunu belirtti.

Bunun en önemli sebebinin kadınların Anayasa Mahkemesi’ne yaptıkları bireysel başvuruların lehlerine sonuçlanması olduğuna dikkati çeken Başak, “Bu mücadelenin temelde iki sebebi bulunmaktadır. Bunlardan biri meselenin eşitliği talep eden yönü, diğeri ise soyadının değişmesine bağlı olarak sadece kadınlar üzerinde doğan problemlerdir” dedi.

Başak, Türk Medeni Kanunu kadının soyadını tek başına kullanmasına izi vermediğini fakat bu hükmün Anayasa’nın 90. maddesi gereği uluslararası sözleşme hükümlerinin uygulanmasıyla aşıldığını vurguladı. 

Bu durumun kadınları, haklarını elde edebilmek için dava açmak gibi uzun ve meşakkatli bir yola başvurmak zorunda bıraktığına işaret eden Başak, “Yapılması gereken, eşlere kendi soyadlarını belirlemeleri konusunda imkan veren eşitlikçi bir hukuki düzenlemedir. Bu şekilde ailenin soyadının belirlenmesi dıştan gelen bir zorlamaya değil eşlerin özgür iradelerine dayanacaktır. Sonuç çoğunlukla kadınların kocalarının soyadını almayı tercih etmesi yönünde olabilir fakat bunun yine eşlerin tercihine dayanmasının sağlanması ve farklı bir tercihte bulunacak eşlere bu imkanın verilmesi gerekmektedir” diye konuştu.

Bu yöndeki bir düzenlemeye “aile yapısı bozulur, soyun belirlenmesinde sıkıntı yaşanır” türünden yapılacak eleştirilerin ise makul olmadığını anlatan Başak, bu konuda Almanya, Fransa, Avusturya gibi ülkelerin soyadı konusunda eşlere serbest karar alma imkanı tanıdığını ve uyguladığını ifade etti.

Başak, mevcut örnekler dikkate alındığında önerilen eşitlikçi düzenlemelerin, uygulanabilir olduğunu ve olumsuz bir yanının bulunmadığını, aksine kadınları ve aileyi daha ileriye taşıyacağını bildirdi.

Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu (TKDF) Başkanı Canan Güllü, “Uluslararası sözleşmelerin evli kadın ve erkeğin evlilik sonrasında soyadları bakımından eşit haklara sahip olmasını öngören yükümlülükleri ile evli kadının kocasının soyadını kullanma zorunluluğunu öngören iç hukuk düzenlemeleri çeliştiğinden bu düzenlemelerin acilen yapılması gerekir” dedi.