Kelkit Havzası’nda başlayan ve yurt genelinden örneklerin de değerlendirildiği TÜBİTAK destekli araştırma çalışmasında, Türkiye’de 46 kene türünün yaşadığı belirlendi. Bunlardan 38’inin, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) Hastalığı’nı bulaştırabildiği bildirildi.
Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Muhlis Özkan, Gaziosmanpaşa Üniversitesi (GOPÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim üyeleri Prof. Dr. Şaban Tekin ve Yrd. Doç. Dr. Ahmet Bursalı’nın, Kelkit Havzası’nda yer alan Tokat, Çorum, Yozgat ve Sivas illerinde, sert kene faunasının (türlerinin) ortaya çıkarılması, kene türlerinin sistematiğinin oluşturulması, bu kenelerle taşınan KKKA virüsü ve diğer kene kökenli virüslerin teşhisinin ve genetik karakterizasyonunun yapılması amacıyla TÜBİTAK desteğiyle 2006 yılında başlattığı araştırma çalışması tamamlandı.
Yurt genelinden örneklerin de değerlendirildiği çalışmada, Türkiye’de 46 kene türü tespit edildi. Farklı türdeki kenelerin fotoğrafları çekildi.
GOPÜ Kene ve Kene Hastalıkları Araştırma Grubu üyesi Prof. Dr. Şaban Tekin, yaptığı açıklamada, belirlenen 46 kene türünden 38’inin sert (Ixoodid), 8’inin yumuşak (Argasid) gruptan olduğunu belirterek, ”Bu sert kene türlerinin bir çoğu KKKA hastalığını buluşturabilecek türler. Bunlara sadece KKKA olarak bakmamak gerekir. Başka haslıklar da yapabilirler. Her kene hastalık bulaştırabilen bir ajan olabilir. Eğer ısırırsa ve virüs taşıyorsa… Yeni çalışmalarımız da bunu gösteriyor” diye konuştu.
“Doğayı İlaçlamak Çözüm Değil”
Keneyle mücadelede kişisel bilincin oluşmasının önemli olduğunu vurgulayan Tekin, ”İlaçla koruma çözüm değil. Doğayı ilaçlamak çözüm değil. Her yeri ilaçlamak, yararlı böceklerin de ölümüne neden olabiliyor. Kırsal kesimdeki kişilerin bilinçlenmesi lazım. Kene ısırır ısırmaz, en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak keneyi aldırtacaklar” dedi.
Keneyi sağlık kuruluşlarında çıkartanların hastalığa yakalanma oranının çok düşük olduğunu dile getiren Tekin, ”Hastalığa yakalanıp karantina altına alınanların yüzde 99’unun keneyi kendileri çıkaranlar olduğunu belirledik. Eğer kişi kendi keneyi çıkarırsa keneyle birlikte en yakın sürede sağlık kuruluşuna başvursun. Her kene potansiyel bir mikrop bulaştırıcısıdır. İnsana ve hayvana bulaştırabilir. En kısa sürede kenenin vücuttan çıkarılması lazım” ifadelerini kullandı.
Tekin, kenelerde en çok KKKA virüsüne rastlandığını, bu virüsün çok çabuk etki gösterdiğini, gerekli müdahaleler yapılmazsa ölüme neden olabildiğini anımsattı.
Keneden ölen kişilerin cenazelerinde sağlık ekiplerinin yeterli tedbirleri aldığını söyleyen Tekin, ”Cenaze törenlerinde virüs geçme gibi bir durum yok. Virüsün geçiş yolları belli. Ya kene ısıracak ya da kan teması olacak ya da vücut sıvılarının teması olması lazım. Ancak böyle olursa bulaşır” diye konuştu.
AA