Türkiye’de bir dönem ‘popstar’ gibi karşılanan ve ‘tuttukları takımlardan yedikleri kebaba’ kadar olay olan Uluslararası Para Fonu (IMF) teknik heyeti, 6 Eylül tarihinden bu yana sürdürdükleri incelemelerde ‘protokol’ sürprizi ile karşılaştı.
IMF Türkiye Masası Şefi Rachel van Elkan başkanlığındaki heyet,Türkiye ziyaretinde ekonomi birimlerinin ikinci adamları ile görüşebildi. Bu durum Türkiye ile IMF ilişkileri için ‘tarihi bir dönem’ olarak yorumlanırken, bu tarihi dönemeç stand-by anlaşmasının 2009 yılında askıya alınması ile başladı.
Bu kararın ardından, Türkiye’nin IMF’ye olan borcunun yüksek olması nedeniyle, Türkiye ile IMF arasındaki ilişki düzeyi ‘program sonrası izleme’ olarak gerçekleşti. Son üç yılda yapılan ödemelerle birlikte Ağustos ayı itibariyle IMF’ye borç tutarı 4.7 milyar dolar seviyesine geriledi. Borç tutarı 5 milyar doların altına indiği için de, program sonrası izleme dönemi sona erdi. İlişkiler şu anda, 4. madde kapsamında yürütülüyor.
Sessiz sedasız inceleme yapıyorlar
Bu durum IMF teknik heyetinin ‘inceleme’ programlarını da etkiledi. IMF Türkiye Masası Şefi Rachel van Elkan başkanlığındaki heyet, 6 Eylül’de Türkiye’ye gelerek, incelemelere başladı. Dört gündür Ankara’da incelemelerde bulunan heyet, Merkez Bankası ve BDDK başta olmak üzere ekonomi kurumlarının yöneticileri ile görüşmelerde bulundu.
Heyet bu görüşmelerde, kurumların başkan yardımcıları, daire başkanları ile bir araya geldi. IMF teknik heyetinin, kurumların ikinci adamları ile görüşmesi, diplomaside ilişkilerin en alt seviyeye indirilmesini ifade eden ‘2. katip seviyesi’ olarak nitelendiriliyor.
Başbakan ile görüşüyorlardı
IMF teknik heyetinin Türkiye programları, Hazine Müsteşarlığı tarafından koordine ediliyor. Hazine Müsteşarlığı yetkilileri, IMF ile ilişkilerde gelinen noktanın normal olduğunu belirttiler. Yetkililer IMF teknik heyetinin programları hakkında da bilgi vermedi.
Hazine kaynakları, IMF’nin programını öğrenmek isteyen gazetecilere “IMF, Türkiye’nin de üye olduğu bir kuruluş. İlişki bu üye olarak devam ediyor. Artık IMF’yi gündeminizden çıkarın” tavsiyesinde bulunuyor. Ekonomi kurumlarının ikinci adamları ile görüşen IMF teknik heyeti bir dönem, Başbakan, Başbakan Yardımcıları ve ekonomi bakanları ile görüşüyordu.
Özellikle 2001 yılında yaşanan ekonomik krizin ardından yapılan görüşmelerde, IMF teknik heyetinin, bakanları bile fırçaladığı gündeme gelmişti. Yine 2001 yılı ekonomik krizi sürecinde IMF şefinin, Reina gibi lüks restoranlarda yediği yemekler, Galatasaray takımını tutması, sevdiği tatlılar, giysileri gibi birçok özelliği basında geniş şekilde yer almıştı.
Giydiği gömlek bile haber oluyordu
IMF şefleri geçmişte Türkiye’de başta medya mensupları olmak üzere herkes tarafından tanınıyor ve Türkiye’ye gelişleri havaalanına ayak basmalarından itibaren olay oluyor, hiçbir ayrıntı gözden kaçırılmıyordu.
Mesela 10 Ekim 1999 tarihli Hürriyet Gazetesi’nde dönemin IMF Şefi Carlo Cottarelli’yle ilgili şu ifadelere yer veriliyordu: “Geçen yaz yaptığı ziyaretten sonra 3 Temmuz’da siyah tişörtüyle Türkiye’den ayrılan IMF Türkiye Masası Şefi Carlo Cottarelli, son ziyaretine de yine aynı siyah tişörtüyle geldi. Cottarelli’nin seyahat kıyafeti arasındaki tek farkın, 3 Temmuz’da giydiği bej pantolon ile bu seyahatinde giydiği mor pantolon olduğu gözlendi.”
star