Kurban bayramının yaklaşması nedeniyle Fetva Hattı’nı arayan vatandaşların yönelttiği ilginç sorular arasında, ”Piyasadaki kurban fiyatlarını öğrenebilir miyiz?,”, ”Her sene eşim kurban kesiyor, bana sevap yazılıyor mu?”, ”Seferi olanlara kurban düşmez mi?” ve ”Kurban Bayramı’nda, ölü için kurban kesilir mi?” yer alıyor.
Din Hizmetleri Uzmanı Nevin Meriç, iletişim araçlarının kısıtlı olduğu dönemde insanların kafasındaki soruların cevabını öğrenmek için müftülüğe gelmek zorunda kaldığını anımsattı.
Telefonların yaygınlaşmasıyla birlikte insanların kafasına takılan dini soruları sormak için, müftülüğü arama imkanı yakaladığını bildiren Meriç, Fetva Hattı’na ortalama yılda 70 bin, günde ise 80 telefon geldiğini vurguladı. Kurban Bayramı’nın yaklaşmasıyla telefonların arttığını dile getiren Meriç, ”Piyasadaki Kurban fiyatlarını bile soran vatandaşlarımız var. Fiyatları bilmediğimizi söylüyoruz. İnternetten, medyadan ya da pazarlardan öğrenebileceklerini aktarıyoruz. Onun haricinde fiyatı karşılayamayan vatandaşlar, ‘Bir hisseye iki kişi girebilir miyiz?’ diye soruyorlar. Bir hisse, bir kişiye ait. Bu türden sorular oluyor. Ekonomik durumunu anlatarak, kurban kesip kesemeyeceğini de öğrenmek isteyenler fazla” diye konuştu. -”Seferi olana kurban düşmez mi?”
İstanbul’un çok büyük bir kent olduğunu, bu yüzden bazı vatandaşların şehir dışında kurban kesmeyi tercih ettiklerini söyleyen Meriç, ”Şehir dışında kurban kesmek isteyen bazı vatandaşlarımız, ‘Kurban Bayramı’nın ilk günü, kurban keseceğimiz yere gideceğiz. Seferi olana kurban düşmez mi?’ diyorlar. Böyle bir şeyin olmadığını anlatıyoruz. ‘Siz daha iyi şartlarda, daha hijyenik şartlarda kurban kesebilirsiniz’ diyoruz. Bu konuda hiç bir problem yok. Ayrıca bazı kavramlarla ilgili de sıkıntılarımız var. Örneğin ‘Nafile’ Allah rızası için yapılan demektir. Türkçe karşılığı boş olduğu için, ‘o kadar ibadet ediyorum boşa mı gidiyor?’ diyen vatandaşlarımız oluyor” ifadelerini kullandı.
”Kurban Bayramı’nda, ölü için kurban kesilir mi?” sorusuyla da çok karşılaştıklarını bildiren Meriç, şunları söyledi: ” ‘3 gün oldu annem vefat etti, bu bayram onun için kurban keseyim’ diyenler oluyor. Fakat ölen kişinin ibadet sorumluluğu bittiği için, kurban ibadetinden sorumlu değiller. Biz ölen yakınlarımız için, sadaka verebiliriz. Öncelikle kendi kurbanımızı kesmeliyiz. Onun haricinde, ekstra bir para verecek gücümüz varsa, o zaman bir sadaka hükmünde kurbanda kesebiliriz, para yardımında da bulunabiliriz. Ancak aradaki farkı bilmeliyiz. ‘Her sene kocam kurban kesiyor, bana sevap yazılıyor mu? Benim hiç kurbanım yok, bana hiç sevap gelmiyor mu?’ sorusu da çok soruluyor. Kadının, özel ekstra birikmiş bir parası yoksa, eşi zaten kurban kesiyor. Kurban kesilen evde, kurbanın bütün sevabından bütün aile yararlanır. Sevap ölçülen, tartılan bir algı değil. Sevap, Allah’ın vermekten hiç bir şekilde kaçınmadığı bir kelime. Dolayısıyla evde kurban kesilmesi esas. Kurbandan bütün ev halkı yararlanıyor. Ancak kadının özel bir birikimi varsa, o da kesebilir.”
”Van’a kurban bağışı”
Van’da yaşanan depremin bütün insanları üzdüğünü ifade eden Meriç, ”Vatandaşlarımızın bu konudaki hassasiyeti ortaya çıktı. Kurban kesen vatandaşlarımız, kendi görevlerini Van ile nasıl birleştirebileceklerini araştırıyor. Bize gelen sorulardan bunu biliyoruz. Vekaleten kurban keserek, Van’a göndermek istediklerini söyleyen vatandaşlarımız var. Bu konuda Diyanet İşlerinin uygulamasını soruyorlar. Vatandaş kurban ibadetine sahip çıkıyor. Bu ibadeti daha doğru ve daha iyi yerine getirebilmek için neler gerektiğini öğrenmeye çalışıyor” dedi. S
on dönemlerde Amerika ve Avrupa ülkelerinden çok fazla telefonlar almaya başladıklarını belirten Meriç, ”Almanya, Fransa, Belçika ve Amerika’dan arıyorlar. Bunun nedeni galiba, yurt dışından arama fiyatlarının ucuzlamış olması. Özellikle aile sorunlarıyla ilgili danıştıkları konular oluyor. Yurt dışındaki gurbetçilerin, çok fazla aile sorunları oluyor. Örneğin, bir yakını ölmüş, yurt dışında defnedilmiş. Bununla ilgili şeyler soruyorlar. Gömülebilir, hiç mahsuru yok. Hayata dair ne varsa, her şeyi onlar da soruyor” şeklinde konuştu.
AA