Sualtı Araştırmaları Derneği-Deniz Memelileri Araştırma Grubunun (SAD-DEMAG) öncülüğünde yürütülen ”Maviye Dönüş” projesi kapsamındaki çalışmalarla, 6 yıldır gösteri için kullanılan yunuslar doğal ortamına bırakılacak.
SAD Yönetim Kurulu Başkanı Cem Orkun Kıraç yaptığı açıklamada, Fethiye Hisarönü’nde uzun zamandır gösteri amaçlı beton havuzlarda bulundurulan iki yunusu hukuki sorumluluğunu taşıyanlarla yapılan anlaşma sonucu ”kurtardıklarını” söyledi.
Yunusları 5 Eylülde taşıyarak Gökova’da rehabilite edilecekleri bölgeye ulaştırdıklarını anlatan Kıraç, kısa adı ”Maviye Dönüş” olan çalışmanın Born Free Foundation (BFF), British Divers Marine Life Rescue grubu, Fethiyeli Dolphin Angels grubu gibi bazı STK ve doğa korumacıların katkılarıyla gerçekleştirildiğini ifade etti. Kıraç, ”Proje Türkiye’de esaret altındaki ilk gösteri yunuslarını özgürleştirme projesi olması bakımından önemlidir” dedi.
Konuyla ilgili Çevre ve Orman Bakanlığı ile Tarım ve Köyişleri Bakanlığına yaptıkları başvurulardan sonuç alamadıklarını belirten Kıraç, "Yunuslar veteriner hekim ve deniz biyologları tarafından gerekli sağlık kontrolleri yapıldıktan sonra Fethiye Hisraönü’ndeki kara havuzundan alındı. Daha sonra hava yastıkları üzerinde ve vücutları ıslak tutularak kara yoluyla Gökova Çamlı’ya getirildi. Buradan da tekneyle bakım noktasına ulaştırıldı ve kıyıda ulaşım noktasından birkaç yüz metre açıktaki deniz açık havuzlarına başarıyla aktarıldı. Tom ve Misha, deniz suyuna salınmalarının ardından hiç bir sorun göstermedi, aksine açık deniz havuz ortamına büyük uyum göstererek hareketli bir şekilde yüzmeye ve dalıp çıkmaya başladı" diye konuştu.
FOK BADEM İLE AYNI BÖLGEDE
Kıraç, yunusların Akdeniz foku ”Badem”in bakıldığı bölgede rehabilite edilmeye başlandığını ifade ederek, şunları kaydetti:
”Yaklaşık 6 aylık, belki daha fazla sürecek bir rehabilitasyon ve bakım süreci sonucunda her iki STK’nın uzmanları, deniz biyologları ve veteriner hekimleri, yunusların doğal ortamda yaşamaya ve balık avlamalarına adapte olduğu kanaatine vardığında Tom ve Misha, Gökova’da maviliklere geri bırakılacak. Böylece bu hassas canlıların geri kalan yaşamlarını özgür tamamlayacaklarını umuyoruz.
Yunuslara, insan komutundan ve şartlı hareketlerden uzak davranış ve yaşam ortamı sağlamak ve mümkün olan en kısa süre sonunda doğal yoldan avcılıkla kendi başına tekrar balık yakalar hale gelmelerine yardımcı olmak istiyoruz. Bunlar başarılırsa Tom ve Misha sonunda doğal habitatlarına, mavi denizlere geri salınacak.”
SAD’ın Türkiye’de yeni gösteri merkezlerinin açılmamasını istediğini belirten Kıraç, ”Bu kadar zeki ve hassas canlıların insanların eğlencesi için ve ticari amaçlarla hapis tutulması, açlık ve sopayla terbiye edilmesi kabul edilemez. Gösteri merkezlerine para verip gelen insanlar bu hassas canlıların ne kadar zor durumda olduklarını bilseler eminiz tekrar gösterilere gelmeyeceklerdir” dedi.
Kıraç, dünyada İngiltere, Brezilya ve Belçika gibi ülkelerde ekolojik, hukuki ve etik nedenlerden dolayı yunus esareti ve yunus gösteri merkezlerinin tamamen yasaklandığını sözlerine ekledi.