Eskişehir’in Sivrihisar ilçesine 1968 yılında avlanmak için gelen ABD’li askeri ateşe David Nelson’un özel ırk olduğunu fark ettiği Akbaş çoban köpeklerinin neslini korumak ve çoğaltmak için önceki yıl harekete geçen Akbaş Irkını Araştırma Derneği, Birleşmiş Milletler (BM) Kalkınma Programı Küresel Çevre Fonu Küçük Destek Programı’ndan hibe desteği almayı başardı.
Sivrihisar Akbaş Çoban Köpeği Irkını Araştırma Koruma Geliştirme Tanıtma ve Yaygınlaştırma Derneği Başkanı ve İlçe Tarım Müdürü Erhan Ulutürk, iri cüsseli, atletik yapılı, zeki, cesur ve sahibine çok bağlı Akbaş köpeğinin ana vatanının Sivrihisar olduğunu belirterek, şüpheci ve korumacı Akbaş’ların yıllarca ihmal edildiğini kaydetti.
Bölge halkı tarafından unutulan Akbaş’ların 1968 yılında Balıkdamı’na avlanmaya gelen ABD’li askeri ateşe David Nelson tarafından fark edildiğini ifade eden Ulutürk, şöyle konuştu:
”Nelson, bir dişi ve bir erkek köpeği ABD’ye götürüyor. ABD, dünyanın her yerinden topladığı çoban köpeklerini bazı testlere tabi tutmuş. Akbaş, sürü bekçisi olarak ABD’de en üstün ırk seçiliyor. 1986 yılında kurdukları çiftliklerde üretime başlamışlar. Bugün sayılarının 3 bin 500 ile 5 bin arasında olduğu ifade ediliyor. Türkiye’de ise maalesef yaklaşık 1000 Akbaş var. Bir grup gönüllüyle 2004 yılında Akbaş’larla ilgilenmeye başladık. Amatör olarak başlayan çalışmalar ses getirdi. Ancak, vatandaşlar ilk önceleri (Başka işimiz yok mu? Köpeklerle neden ilgileniyorsunuz) diyerek tepki gösteriyordu. Bazıları da Sivrihisar’ın köpekle anılmasını istemiyordu. Şikayetlere ve eleştirilere aldırmadan çalışmalara devam ettik.”
”AKBAŞ’I OLANLARA SERTİFİKA VERDİK”
Ulutürk, çalışmalara başladıkları zaman Akbaş sayısının ana vatanı olan Sivrihisar’da bir elin parmaklarını geçmeyecek kadar az olduğunu fark ettiklerini belirterek, ilk etapta Akbaş’ların önemini anlatmak için çiftçilere yönelik eğitim çalışması başlattıklarını bildirdi.
”BM’YE BAŞVURDUK”
Ulutürk, Tarım İl Müdürlüğü’nden Aziz Albayrak’ın Akbaş ırkının korunması için BM’ye sunmak üzere proje hazırladığını belirterek, söz konusu projeyle Aralık 2009’da BM’ye başvurduklarını bildirdi.
BM Kalkınma Programı Küresel Çevre Fonu Küçük Destek Programı‘na yapılan müracaatın kabul edildiğini ifade eden Ulutürk, "Akbaş’ların üstün bir ırk olduğunu kabul eden BM yetkilileri, köpeklerin korunması ve çoğaltılması gerektiğine karar verdi. Proje kapsamında 23 bin dolar hibe aldık. 23 bin dolar da derneğimiz katkı sağlayacak. Projenin uygulanması için mevcut ilk çiftliğin yanına bir çiftlik daha kuruldu. Son yıllarda Akbaş’lar çok değerlendi. Köpek hırsızlıkları arttı. Çalınmalara karşı köpeklere çip takacağız" dedi.
Ulutürk, Akbaş çoban köpeğinin saf kan doğal ırk olduğunu belirterek, ”Akbaş, beyaz Kangal değildir. Akbaşlar, Anadolu’da kullanılan en eski koruma köpeklerinden birisidir. Akbaş, çok zeki, cesur ve ailesine bağlı, Anadolu’ya özgü bir köpektir. Akbaş, herkesin kötü niyetli olabileceği düşüncesini her zaman muhafaza eder. Bu durum kangalda yoktur. Kangal biraz hantaldır, Akbaş atletiktir” dedi.