ANİ ölümlere, kansere, obeziteye, intihar eğilimine neden olduğu, kokain etkisi yarattığı, boy kısalttığı gibi gerekçelerle kullanımı kısıtlanan, hatta yasaklanan bazı antidepresan ve antipsikotik ilaçlara dikkat çeken Psikiyatr Dr. Tanju Sürmeli, ilaç tedavisi yerine beynin elektriksel akımını düzenleyen ‘Neurofeedback’ ve ‘Biofeedback’ yöntemle psikiyatrik tedavi tercih edildiğini söylüyor.
Sürmeli, “Türkiye yalnızca antidepresanlara yaklaşık 27 milyon TL ödüyor. Oysa araştırmalar, ilaçlı tedavinin etkisinin olmadığı sonucunu ortaya çıkardı. Bu nedenle gelişmiş ülkeler, ilaçlı tedaviyi terk edip ilaçsız tedaviye gidiyor” diyor. Dr. Sürmeli, İngiltere ve Kanada gibi ülkelerin bazı antidepresan ilaçların kullanımında kısıtlama getirdiğini söyledi.
YÜZ KAT FAZLA ETKİ
“Araştırmalar, ilaçmaddesi beyne ulaştığında etkisini yüz kat artırdığı sonucunu ortaya çıkarmıştır” diyen Dr. Sürmeli, şu bilgileri verdi: “Bazı doktorlar, örneğin depresyon için onay almış ilacı panik atakta da deniyor. Oysa o ilacın bilimsel araştırması, depresyon için yapılmıştı. Bu gibi etiket dışı kullanımda insan sağlığını ciddi etkiledi. İlaç maliyeti yüksek ülkelere, yan etkiler nedeniyle açılan tazminatlar da artı yük. Bu da tıptaki tartışmayı, devlet yönetimlerine taşıdı. Washington’daki Psikiyatri ve Psikoloji Araştırmaları Uluslararası Merkezi, 2007’deki toplantısında doktorlardan ‘psikiyatrik ilaçların çocuklara çok yoğun bir şekilde yazılmasına son verilmesini’ istedi. Kanada, dikkat eksikliği ve hiperaktivite ilaçlarına ‘ölümcül yan etkilerinden dolayı’ uyarı konulması kararı verdi. ABD’de bu tür ilaçlar ‘İntihar riski yaratıp, ölüme sebep verebilir’ diye etiketlenmekte. İngiltere, hiperaktivitesi olan çocukları ilaçla tedavi etmiyor.”
Tıp litaratürlerindeki bilimsel araştırmaları derleyen Sürmeli, bu konuda hazırladığı raporu, Sağlık Bakanlığı’na sunmaya hazırlanıyor.
ARAŞTIRMA SONUÇLARI
Uluslararası araştırmalardan bazı çarpıcı tespitler şöyle:
* Beyin görüntüleme teknikleri kullanılarak ABD’de yapılan araştırmada; milyonlarca insanın kullandığı ilaçta yer alan “methyphenidate” adlı etken maddenin, kokain ile aynı etkiyi yarattığı görüldü.
* Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), antiepileptik ilaç kullanan hastaların intihar etme ya da intihar düşüncelerinin daha fazla olduğu konusunda uyarıda bulundu.
* FDA, bu ilaçları kullanan 18-24 yaş arası gençlerde intihar düşüncelerinde artış olabileceğine dair ciddi ibarelerin, bu ilaçların prospektüsüne ayrı bir uyarı metin olarak yazılmasının gereğine dikkat çekti.
* Şizofrenide kullanılan ilaçların çocuk, ergen ve erişkinde obeziteye neden olduğu, kadınlarda erkeğe göre daha fazla yan etki olduğu, bazı ilaçların da hamilelikte kalp rahatsızlığına sebebiyet verdiği saptandı.