Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Münevver Sökmen, bitkisel çayların gereğinden fazla ve yanlış tüketilmesinin tehlikeleri konusunda uyarılarda bulundu. Sökmen, havaların soğumaya başladığı bu aylarda, vücudu hazır hale getirmek ve korunmak için alınması gereken önlemlerden birinin de bitkisel çay tüketimi olduğunu ifade ederek şöyle devam etti: “Bitkisel çayları tüketirken bunların karışımlarına da dikkat etmemiz gerekiyor. Her bitkinin içerdiği aktif madde farklı yapıdadır. Bir bitkinin sağladığı yararı diğer bitki bazen destekleyebiliyor, bazen de ters etki yaratabiliyor. Bilinçsizce her şeyi karıştırarak tüketmek yanlış. Biz buna sinerjik etki diyoruz. Mesela ıhlamur gibi karaciğere etkili olan bir kimyasalı içeren ya da nefes açıcı etkisi olan bir kimyasalı içerenin yanına, onun etkisini azaltıcı başka bir bitkiyi yanlışlıkla kullandığımızda boş yere tüketmiş oluruz. Hatta bazı durumlarda da sinerjik etki yerine ters etkiler, yani birinin aktivitesini tamamen etkileyip daha zararlı türler üretebiliyor.”
Her türün aktif madde salınım oranının aynı olmadığını kaydeden Sökmen, “Kimisi ‘eterik yağ’ dediğimiz koku veren kısımlarla ilgilidir. Örneğin kekik ve nane. Kokularıyla cezboluruz. Bunları kaynatmanın anlamı yok. Kaynatılmış ve bir miktar soğutulmuş suya bırakmak yeterli” dedi.
SİNDİRİM İÇİN AÇ KARNINA
Sökmen, bitkisel çayların çok tüketilmemesi gerektiğini şöyle ifade etti: “Sabah aç karnına olmamak üzere bu tür çayların sindirime büyük katkısı var. Sabah, öğle ve akşam bir fincan tüketilmelidir. Çok abartılı tüketmek bazı çayların ters etki yaratmasına da neden oluyor. Geri dönüşü olmayan hasarlar oluşabiliyor. Her şeyin fazlası zarardır.”
ZENCEFİL MEVSİMİ
Bu mevsimde özellikle zencefil çaylarının tüketilmesini tavsiye eden Sökmen gerekli malzeme ve tarifini şöyle verdi: “Üç parça zencefil, beş tatlı kaşığı bal, limon veya portakal suyu, bir tatlı kaşığı kuru kekik, bir avuç dolusu taze biberiye ile yarım litre su. Kaynamaya yakın suya önce zencefil ve biberiyeyi ekleyin. 5 dakika demlemeye bıraktıktan sonra süzün, limon veya portakal suyunu ekleyin. Kaynatmadan çok az ısıtın ve balı ekleyin. Günde 2-3 fincan tüketebilirsiniz.”
Akşam