Zuhal Erkek’in haberi
Epilepsi hastalığı beyin fonksiyonlarında bozukluk sonucu vücudun kasılması, kendini kaybetme gibi semptomlarla kendini gösteren tedavisi zor bir hastalık. Belirtileri yaşa ve hastaya göre değişebiliyor. Bazen psikolojik hastalıklarla karıştırılsa bile yapılacak tetkik ve analizler sonucu tanısı konulabiliyor. Epilepsi hastalığı ve tedavi yöntemleri hakkında bilgisine başvurduğumuz Bezmi Alem Üniversitesi Peditatrik Nöroloji Bölümü Uzman Dr. Serhat Güler çok önemli bilgiler verdi.
EPİLEPSİ SADECE VÜCUT KASILMASI DEĞİLDİR
Epilepsi hastalığı nedir? Ve nasıl oluşur?
Beynimiz dış dünya ile iletişimimizi sağlayan en önemli organımızdır. Yaklaşık 100 milyar hücreden oluşan karmaşık sisteme sahiptir. Bu karmaşık sitem içinde çözülemeyen bir durumdur epilepsi. Halk arasında "sara hastalığı" olarak da bilinen epilepsi, beyin fonksiyonlarında kısa süreli bir bozukluğu bağlıdır ve beyin hücrelerinde ki anormal elektrik aktivitesinin yayılması sonucu ortaya çıkar.
Beyin, vücudu yöneten ana organ olduğu için bu elektriksel aktivitenin vücudun değişik kas, sindirim sistemi, otonom sistemi, göz ve kalbe aynı şekilde paralel olarak yansıması sonucu oluşan ve hastadan hastaya değişik semptomlarla gelen bir hastalık, bir sendromdur. Epilepsi tek halkın bildiği gibi bütün vücudun kasılması, hastanın kendini kaybetmesi şeklinde değil, çok geniş kapsamlı şikayetlerden oluşan bir hastalıktır. Epilepsi bazen bir gözün seğirmesi, bazen bir sıcak basması, bazen sadece kusmalar, bazen sadece dalmalarla seyreden komplike bir sendrom. İnsanların bildiği vücudun kasılması ve hastanın kendini kaybetmesi bunun sadece küçük bir bölümüdür.
HASTALIK BELİRTİSİ YAŞA VE HASTAYA GÖRE DEĞİŞİR
Epilepsinin belirtileri nelerdir?
Epilepsinin belirtileri yaşa ve hastaya göre değişiyor. Çıkış süresine göre çeşitli belirtiler bulunmaktadır. Yenidoğan çocuklarda epilepsi belirtlieri; yalanma ve yutkunma şeklinde, ayaklarda bisiklet pedal çevirme şeklinde de olabilir. Süt çocukluğu döneminde dalmalar, bütün vücutta kasılmalar, şeklinde görülebilir. Erişkin dönemde kol ve bacaklarda uyuşma, hayal görme, belli anları hatırlayamama, bütün vücudun kasılması ya da kol ve bacakların kasılması şeklinde kendini gösterebilir. Yetişkinlerde, kontrol edemediği hareketler, belli zaman boşlukları, belirli yerlerde kollarda uyuşmalar, baş dönmeleri, kusmalar, bunların hepsi epilepsiyi çağrıştırıyor. Çoğu hasta bayılma deneyimiyle kardiyolojiden ya da dahiliyeden takip ediliyor. Bunlar araştırılıp hiçbir şey bulunamadığı zaman nöroloji hekimlerine yönlendiriliyor. Bu baş dönmelerinin ve bayılmalarının altında epilepsi olduğu anlaşılıyor. Yani anlam veremediğin, vücudu fonksiyon dışı bırakan ne varsa bu epilepsi olabilir.
Epilepsi nöbeti psikolojik hastalıklarla karıştırılıyor ve böylece tanısının konulması gecikebiliyor. Epilepsi nöbetinin diğer nöbetlerden farkı nedir?
Psikolojik hastalıklar çok karışıyor. Hasta kendini nasıl ifade ederse hekim ona göre karar veriyor. Tanıyı koymak için ailenin ve etrafındaki insanların olayı ayrıntılı şekilde anlatması çok önemlidir. Tanı için bize destek veren 3 şey var, laboratuar bulguları, MR bulguları ve EEG bulguları ile tanının desteklenmesi gerekmektedir . Bunlar ışığında hasta ayırt edilmeli ve uygun bir bölüme yönlendirilmelidir. Epilepsi şüphesi ile gelen her hastaya yaşına uygun tüm tetkikler yapılmalı ev tüm tetkikleri normal bulunduktan sonra ancak psikolojik denilmelidir.
EPİLEPSİ GENETİK BİR HASTALIKTIR
Epilepsi hastalığına sebep olan nedenler nelerdir? Epilepsi doğuştan mı yoksa daha sonra çeşitli travmalar, ateşlenmeler epilepsiye etken olabilir mi?
Epilepsinin altında yatan pek çok neden bulunmaktadır. Genelde epilepsinizin nedeni belirlenemez. Bilinen en sık nedenleri kafa yaralanmaları, beyin enfeksiyonları, felç, beyin tömürleri, zihinsel gerilik, genetik yatkınlık olan hastalardır.
Ailesinde epilepsi hastası olan kişilerin epilepsi olma ihtimalleri sağlıklı insanlara göre daha fazladır. Özellikle bazı epilepsi türlerinde ailesel yatkınlık kanıtlanmıştır. Tek yumurta ikizleri arasında kardeşler arasındaki epilepsi birlikteliğinin görülmemesi bu hastalığın sadece genetik nedenlerden olmadığını bize kanıtlamaktadır.
Epilepsi bulaşıcı mıdır?
Epilepsi bulaşıcı bir hastalık değildir.
EPİLEPSİ TEDAVİSİZ BIRAKILMAMALIDIR
Epilepsi nöbetleri vücut düzenini nasıl etkiliyor?
Bu epilepsinin türüne göre farklı bir şekilde hastayı etkilemektedir. Bazı hastalar nöbet sonrası hiçbir problem yokmuş gibi hayatına devam ederken, büyük ve uzun süre nöbet geçirmiş hastalar nöbet sonrası saatlerce kendine gelememektedirler. Bu geçirilmiş uzun nöbetler ardından hastada hastada davranış ve kişilik değişikliği, uyku bozuklukları ve sinirlilik olabilmektedir. Epilepsi gelişme çağındaki çocuklarda, yeni doğan ve süt çocuklar da kontrol altına alınamadığı taktirde hastanın büyüme ve gelişmesini etkileyebilmektedir. Bu nedenle epilepsi tedavisiz bırakılmamalıdır.
Epilepsinin tedavi aşamaları nelerdir? Cerrahi müdahale yapılıyor mu? Hangi hastalara cerrahi müdahale uygulanabilir?
Epilepsi ilaçla tedavi edilebilen ve yüzde 70-75 tek ilaçla nöbetlerin kontrol altına alınabildiği bir hastalıktır. Epilepsi tedavisinde kullanılan ilaçlar; hastanın yaşına, fiziksel durumuna ve nöbet tipine göre değişmektedir. Yanlış ve kullanılacak ilaç, nöbetleri önlemediği gibi istenmeyen yan etkilere de neden olabilir. Eğer tedavi ile nöbetler bir kaç yıl (hastanın durumuna göre 2-4 yıl gibi) görülmezse, ilaçlar doktor kontrolünde azaltılıp kesilir. Nöbetler tekrarlamazsa tedaviye son verilir, tekrarlarsa tedaviye yeniden başlanır. Dirençli nöbetlerde eğer nöbete neden olan açıklanabilir cerrahi bir neden varsa o zaman cerrahi tedavi uygulanması düşünülebilir.
Epilepsinin ülkemizde görülme oranı nedir?
Epilepsinin dünyada oranına baktığımız zaman yüzde 1’dir. Ülkemizde de bu oran dünya oranlarına yakındır. Türkiye’deki epileptik hasta sayısı yaklaşık 600.000 kadardır.
On5yirmi5.com