20. yüzyıl bilimsel ilerlemelerin yılı olabilir ancak, yeni milenyum dünya sağlığındaki gelişmelere oldukça yavaş başladı. Kim inanırdı ki kanserin henüz tedavisi olmayacak, İshal yüzyıldır hálá dünyada öldürücü hastalıkların ilk 10 listesinde ve tüberküloz Batı’da büyüyen tehdit olarak tekrar meydana çıktı. Hayattan beklentilerin artması ve ekonomik gelişmelere rağmen, bir milyar insan 21. yüzyıla tıbbın gelişmelerinden yoksun olarak girdi.
Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) son raporuna göre, nasıl öldüğümüz refah durumumuzun bir göstergesi. Zengin Batı’da kanser, kalp hastalıkları ve psikiyatrik rahatsızlıklar birer ölüm nedeni iken fakir ülkelerin en büyük öldürücüsü ise halen enfeksiyon hastalıkları.
Hastalıklara tedavi yöntemleri bulunması konusunda büyük farklılıkların olması da ölüm nedenlerine ikiye ayrılıyor. Milli gelirleri yüksek ülkeler tıbbi araştırmaları için yılda 55 milyar dolar harcar iken, bunun ancak küçük bir meblağını yoksul ülkelerde yaşanan problemlerin çözümü için kullanılıyor. Batı’da ortaya çıkan tedavisi olmayan öldürücü hastalıklar, gelişmekte olan ülkelere hızla sıçrıyor. Ayrıca dünya büyük enfeksiyon hastalıklarıyla yeniden problem yaşıyor. 1998 yılında Afrika’da 961 bin insan, tüberküloz, sıtma, kolera ya da dizanteriden öldü.
1-) KALP KRİZİ: 7.4 milyon insan öldü. Koroner kalp yetmezliği, kalp damarları daraldığı veya şişmanlık, ya da kolesterol fazlası nedeniyle yağla tıkandığı için kalbe yeterli kan pompalanmadığı zaman meydana geliyor. Kalbin bir bölümünün kanla beslenmeyince, kalp damarları tıkanıyor. Bu da kalp krizine sebep oluyor.
2-) FELÇ: 5.1 milyon insan öldü. Bir kalp krizi kalbe nasıl zarar veriyorsa felç de beyne zarar veriyor. İkisinin nedeni de kan damarlarında tıkanma nedeniyle hücrelerin oksijenle beslenmesinin engellenmesi. Kan, beyni iki ana damar sistemiyle besler. Beyin hücrelerinin, fonksiyonlarını düzgün olarak yerine getirebilmesi için, sürekli olarak oksijen ile beslenmesi gerekir. Herhangi bir azalma ya da engel felce neden olabilir.
3-) ZATÜRRE: 3.5 milyon insan öldü Zatürre, akciğerlerin bakteri, virüs ve diğer organizmalar tarafından iltihaplanması sonucu meydana geliyor. Ölü veya erken doğumların yüzde 20’sine zatürre neden oluyor. Tüm ölümlerin yaklaşık yarısını da AIDS hastaları oluşturuyor.
4-) AIDS: 2.3 milyon insan öldü Ortalama 47 milyon insan AIDS’e neden olan HIV virüsü taşıyor. Geçen yıl 1 milyon 830 bin Afrikalı ve 99 bin Amerikalı bu virüsten öldü. Virüs bağışıklık sisteminin bir bölümü olan CD4 adı verilen beyaz hücrelere saldırmaya başlıyor. Virüs bu hücreleri ele geçiriyor ve kendisini kopyalarını çıkarmak için kullanıyor. Bağışıklık sistemi bir kez yıkıldığında zatürree ve benzer hastalıklarla mücadele etmek imkansızlaşıyor.
5-) BRONŞİT ve ANFİZEM: 2.3 milyon insan öldü Anfizem akciğerdeki hava torbalarını harap ederek ciğerlerin esnekliğini kaybetmesine neden oluyor ve oksijen alınmasını engelliyor. Bu, akciğerdeki minik hava keselerini (alveoli) yırtıyor. Yırtılan yerler hava doluyor ve genişleme meydana geliyor. Bu da, alveol duvarlarının yırtılacak kadar incelmesine ve yeni yırtılmalara neden oluyor. Anfizem sık sık kronik bronşit ile birlikte görülüyor, öksürmeye ve balgam çıkartılmasına neden oluyor. Bu semptomlar birlikte görüldüğünde kronik akciğer hastalığı olarak adlandırılıyor.
6-) İSHAL: 2.2 milyon insan öldü İshal gelişmekte olan ülkelerde özellikle altı ay ve üç yaş arası çocukların en yaygın ölüm nedeni. İshal çok tehlikeli çünkü vücudun susuz kalmasına neden oluyor.
7-) BEBEK ÖLÜMLERİ: 2.2 milyon insan öldü Çocuklar beş yaşına kadar birçok ölüm tehlikesi atlatıyor. Önlemi: Tıbbi yardım, annenin beslenmesi ve etkili bağışıklık programları oluşturuluyor. Yaygın bebek sağlığı programları yapılması gerekiyor.
😎 TÜBERKÜLOZ: 1.5 milyon insan öldü. Tüberküloz, bulaşıcı bir hastalık. Hastalığı kapmış insanlar havayı soluyor ve dışarıya tüberküloz bakterili havayı veriyor. Ancak tüberkülozlu olmak bu hastalığı da kapmış olmak anlamına gelmiyor. Bağışıklık sistemi bakteriye duvar örebiliyor ve bakteri burada yıllarca kalabiliyor. Dünyada bir dakikada bir insan tüberküloz oluyor.
9-) AKCİĞER KANSERİ: 1.2 milyon insan öldü Kanserin karakteristik özelliği anormal büyüyen hücreleri kontrol edememek. Genellikle anormal hücreler ölüyor, fakat genelde yayılarak tümöre neden oluyorlar.
10-) TRAFİK KAZALARI: 1.2 milyon insan öldü. İster kasıtlı, ister kaza sonucu yaralanmalar hastalığın toplam rakamınınü yüzde 16’sını oluşturuyor. 15-44 yaş arasındaki erişkin erkekler söz konusu olduğunda trafik kazaları, zamanından önce ölüm ve bedensel ya da psikolojik rahatsızlıkların en büyük nedeni.