Zuhal Erkek’in röportajı
Çocuğunuzun son zamanlarda baş ağrısından mı şikâyetçi? Çocuğunda başımı ağrırmış demeyin! Çünkü çocuklarda baş ağrısı düşündüğümüzden daha fazla yaygın. Yetişkin hastalığı olarak bildiğimiz migren 5-13 yaş arasındaki çocuklarda da görülebilmektedir. Hatta migren ağrısına kız çocuklarında erkek çocuklarına oranla daha sık rastlanıldığı gözlemlenmiştir.
Ergenlik döneminde migren oluşumunu, migreni oluşturan faktörleri ve ergenlik çağı migreninin karakteristik özelliklerini Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Nöroloji Uzmanı Serhat Güler ile konuştuk.
BAŞ AĞRISI BÜYÜK ŞEHİRLERDE DAHA FAZLA GÖRÜLMEKTEDİR
Çocukluk çağı baş ağrıları en sık hangi yaşlarda ortaya çıkar? Migren hangi yaşlardan itibaren görülmeye başlanır?
Günümüzde baş ağrısı çocuklarda sık görülen bir şikayettir. Özellikle ergenlerde daha sık karşımıza çıkmaktadır. Yapılan araştırmalarda ergenlik çağındaki çocuklarda baş ağrısı sıklığı % 58,4 olarak belirlenmiştir. Büyük şehirlerde baş ağrısı sıklığı, nüfus yoğunluğu düşük olan şehirlere göre daha fazladır. İstanbul’da yapılan bir çalışmada baş ağrısı sıklığı 5-13 yaş arası çocuklarda % 46,2 oranında bulunmuştur. Özellikle migren bu baş ağrısı çeşitleri içinde yaşam kalitesini ve sosyal hayatı bozan en önemli tiptir. Migren sıklığı çocukluk çağında %8’dir ve kızlarda erkeklerden daha sık görülmektedir. Migren sadece ergenlik çağında ve erişkinlerde değil okul çocukluğu döneminde de karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle çocuklardaki baş ağrısı aileler tarafından önemsenmeli ve mutlaka araştırılmalıdır.
BAŞAĞRISI SINAV DÖNEMLERİNDE DAHA SIK GÖRÜLMEKTEDİR
Migren tipi baş ağrısı oluşumunu kolaylaştıran faktörler nelerdir?
Ruhsal sıkıntılar, bazı besinler (Kafein, kakao, peynir, muz, naranciye, tatlandırıcılı light ürünler), düzensiz beslenme, öğün atlanması, uykusuzluk, ani hava değişiklikleri ve guatr migreni arttıran faktörlerdir. Ağrının başlangıcı özellikle dış etkenlerden çok etkilenir ve süresini belirler. Bu nedenle baş ağrısı çeken insanlar mutlaka bu etkenlerden kaçınmalı ve yaşam şekillerini düzeltmelidir. Çocuklarda baş ağrıları özellikle kış dönemlerinde artmakta; bunun nedeni temelde okul stresi ve sık hastalanma olmaktadır. Sınav dönemlerinde artan kaygı her türlü baş ağrısına neden olabilmekte, bu nedenle tekrarlayan ve uzun süren baş ağrılarında mutlaka bir çocuk nöroloğu tarafından hasta görülmelidir.
BAZEN ÇOCUKLAR BAŞAĞRISINDA ANNE BABAYI TAKLİT EDEBİLİRLER
Anne veya babada migren varsa, çocukta görülme riski artar mı? Genetik midir?
Genetik bir geçiş tam olarak gösterilmemişse de, anne veya babasında migren olan bir kişinin hastalığa yakalanması daha muhtemeldir. Bu nedenle migrende aile hikayesi önemlidir. Bazen çocuk hastalar anne ve babadaki baş ağrısı modelini taklit edebilmektedir. Bunu gerçek baş ağrısı nedenlerinden ayırt etmek çok zordur. Bu nedenle hastalarda baş ağrısı nedenleri dışlandıktan sonra mutlaka çocuk psikiyatrisi görüşü alınmalıdır.
Ergenlik çağı migrenin karakteristik özellikleri nelerdir? Belirtileri yetişkinlere göre farklılık gösterir mi?
Zonklayıcı tipte, alın-şakak bölgesinde,
Tek taraflı veya çift taraflı olabilen,
Bulantı ve kusma ile seyreden,
Işıktan veya sesten rahatsızlığın eşlik ettiği;
Günlük olağan hareketler (yürümek, merdiven çıkmak gibi) ile ağrıda artışa neden olan şiddetli baş ağrılarında ergenlik çağındaki migrende aklımıza gelmelidir.
Bazı hastalarda baş ağrısı başlamadan önce gözde yanıp sönen ışıklar, cisimlerde büyüyüp küçülme, kırık çizgiler, kol bacaklarda karıncalanma gibi bulgular görülebilir.
Erişkinden farklı olarak çocukluk çağı migreninde; çocuğun uyumak istemesi ve ağrının uyku ile düzelmesi, çift taraflı ve iki saatten daha kısa süreli olma özellikleri sıklıkla görülebilir.
BULANTI, KUSMA VARSA MUTLAKA DOKTORLA BAŞVURULMALI
Ne zaman uzmana gitmek gerekir?
Eğer baş ağrısı şiddetli ataklar halinde ise beraberinde bulantı, kusma ses ve ışıktan etkilenme varsa burada migren aklımıza gelmeli ve bu ataklar normal gündelik işleri etkileme ihtimali yüksek olduğu için mutlaka bir hekime başvurulmalıdır. Çocuklarda ki her tip uzun süren ve tekrarlayan baş ağrısı aileler tarafından önemsenmelidir. Baş ağrıları birçok hastalığın ön bulgusu olabilir. Bu nedenle hastalar baş ağrısı yapacak nedenler açısından taranmalıdır.
MİGREN HASTALARI DENGELİ VE DÜZENLİ BESLENMELİDİRLER
Çocuğu migren olan ailelere neler tavsiye edersiniz?
Migren tipi baş ağrıları izlemsiz bırakılmamalıdır. Aile baş ağrısı devam eden ve tekrarlayan çocuklarını mutlaka bir çocuk nöroloğuna muayeneye götürmelidir. Ağrı hastayı çok sıkıntıya soktuğu için aileler gereksiz ilaç kullanımı açısından dikkatli olmalıdır. Hastaların baş ağrısı dış etkenlere çok bağımlı olduğundan uyku düzeni ve beslenme şekli çok iyi takip edilmelidir. Düzenli hekim kontrolünden çıkmamalıdırlar.
On5yirmi5