Çoğunlukla hijyenik olmayan ortamlarda hazırlanan ve pişirilen besinlerde bakteri üremesi, yaz aylarında gelişen besine bağlı zehirlenmelerin en temel nedenini oluşturuyor.
Besin zehirlenmesi; kusma, bulantı, karın ağrısı, ishal gibi belirtilerle hafif ve kısa süreli seyreden bir hastalık olsa da bu tabloya neden olan bakterinin türü, bireyin kişisel özelliklerine bağlı olarak çok daha ağır seyredebiliyor, hatta ölümcül olabiliyor.
Acıbadem Fulya Hastanesi’nden Uzman Diyetisyen Müge Özyurt Şafak, özellikle çocuklar, hamileler, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerin besin zehirlenmesine karşı risk altında olduğuna dikkat çekiyor.
İşte 12 adımda besin zehirlenmesinden korunmanın yolları:
1. Tatil yerlerindeki açık büfelerde, besinler uzun saatler boyunca uygun olmayan sıcaklıklarda bekletilebiliyor. Bu nedenle yoğurtlu, mayonezli, yumurtalı meze ve salataların soğuk ortamlardan servis edilip edilmediğine dikkat edin. Bu tarz besinleri yemeğin başında almanızda fayda var, aksi halde besin zehirlenmesi açısından oldukça riskli bir durum ortaya çıkabiliyor.
2. Özellikle barbunya, kuru börülce, kısır, patates salatası, zeytinyağlı sarma ve dolmalar, sıcak havalarda bozulmaya en yatkın besinler. Dolayısıyla tabağınıza almadan önce bu besinlerin ne zaman hazırlandığını mutlaka sorgulayın. Oda sıcaklığında bekletildiğini fark ettiğiniz gıdaları tüketmekten kaçının.
3. Açık büfe yemek hizmeti veren restoranlardan et, tavuk ve balık alırken dumanı üzerinde tüten yemekleri tercih edin. Bu, besinin iç sıcaklığının bakterilerin üremesine izin vermeyecek derecede olduğunun göstergesidir.
4. Çiğ et ve et ürünleriyle pişirildikten sonra yavaş yavaş soğumaya bırakılan etler, bakterilerin üremek için en sevdikleri besinler. Özellikle sıcak havalarda çiğ et ve et ürünlerinden uzak durun.
5. Dışarıda salata siparişi verirken dikkatli olun. E. Coli bakterisinin besine bulaşma yollarından biri de kirli sularla sulanmış sebze ve meyveler. Bu nedenle iyi yıkanıp dezenfekte edilmeyen sebzeler tehlikeli olabilir.
6. Sebze ve meyveler, saklama yönünden en dayanıksız besin grubu. Bu yüzden mevsiminde olan, tazeliğini kaybetmemiş, yaprakları sararmamış olanları satın alın. Ezik, çürük, çamurlu ve böcek tarafından yenilmiş olanları tercih etmeyin. Meyve ve sebzeleri, mutlaka buzdolabında saklayın.
7. Açıkta satılan taze peynir ve sütlerden kesinlikle kaçının. Çünkü bu süt ve süt ürünleri, pastörize edilmedikleri için besin zehirlenmesine neden olan salmonella bakterilerinin üremeleri bakımından riskli grupta yer alıyor.
8. Buzdolabı kapakları krema, peynir, mayonez gibi potansiyel riskli besinleri saklamak için uygun değil. Bu gibi besinleri dolabın iç kısmında, üst raflarda saklayın. Pastörize sütü açtıktan sonra buzdolabında en fazla iki gün saklayabilirsiniz.
9. Çiğ et, tavuk ve balık gibi potansiyel riskli besinleri, diğer yiyeceklerle temas etmeyecek şekilde saklayın. 1-2 gün içinde tüketilmeyecek et, tavuk ve balıkları birer yemeklik miktarlarda, yassı şekilde paketlenmiş olarak, derin dondurucuda saklayın.
10. Çözdürme işlemini buzdolabında, diğer besinlerle temas etmeyecek şekilde, 24 saat içinde yapın. Tezgahta, doğrudan güneş ışığında çözdürme işleminden kaçının. Bakterilerin üremesi için en uygun sıcaklık 5-65 derece arası. Oda sıcaklığı da bu aralıkta. Dondurulmuş besinleri çözdürme işlemini mikrodalga fırında ve akan bol soğuk su altında da yapabilirsiniz.
11. Çözdürülmüş besinleri kesinlikle tekrar dondurmayın. Derin dondurucularda bakteriler ölmüyor, sadece üremeleri duruyor. Çözdürme sonrasındaysa üreme tekrar başlıyor. Bu da besin değeri ve kalitesi için risk oluşturuyor.
12. Oda sıcaklığı, bakterilerin üremesi için çok uygun. Eğer pişen yemekleri hemen tüketmeyecekseniz oda sıcaklığında soğumaya bırakmak yerine bir saat içinde soğutup buzdolabına yerleştirin. Soğutma işlemini buz veya soğuk su dolu tencerelerde yapabilirsiniz.
Milliyet