Wolfang Amadeus Mozart dünya müzik tarihine adını altın harflerle yazdırmış klasik müziğin en önemli bestekarlarından. Mozart pek çok müzik otoritesi tarafından da bir deha olarak kabul ediliyor. Daha üç yaşında kendisinden beş yaş büyük olan kız kardeşi Maria Anna (Nannerl)‘ın çaldığı klavsen parçalarını belleğine yerleştirip kendi kendine çalmaya başlayınca ondaki müzik dehası ortaya çıktı. Mozart‘ın bestelediği "Saraydan Kız Kaçırma", "52. Senfoni" ve "27 Piyano Konçertosu" klasik müzik severlerin en çok beğendiği ve dinlediği eserlerin başında gelir. Tüm bunlara rağmen geçtiğimiz günlerde bir müzik dergisinde "Müziğin harika çocuğu kimdir?" diye bir araştırma yapıldı ve Mozart bu listede yer almadı.
Hürriyet yazarı Doğan Hızlan bu konuyu ele alan bir yazı yazdı. İşte o yazı…
Mozart ’Harika Çocuk’ değilmiş
BİR müzik dergisi(*) ayın dosyasını, bütün müzikseverlerin ilgisini çekecek bir konuya ayırmış:
"Müziğin en büyük harika çocuğu kimdir?"
Hazırlanan listenin birinci sırasında Mozart’ın yer alacağını sanırdım. Yanılmışım, belki birçoğunuz yanıldınız.
Listede Mozart’ın adı bile yok.
Harika Çocuk sayılabilmek için 18 yaşından önce bir beste yapmış olmak gerekiyor.
Kısacası, reşit olana kadar başarıyı yakalarsanız, harika çocuk sayılıyorsunuz.
Bilim adamlarının tanımlarını ya da Harika Çocuk’tan ne anladığını özetleyelim:
Çağının ötesinde alanında bir başarıya ulaşmak.
Üstün yeteneğini kanıtlaması.
ŞİMDİ LİSTEYİ OKUYALIM
1- Felix Mendelssohn (1809 – 1847) Bütün zamanların en büyük harika çocuğu.
2- Franz Schubert (1797 – 1828)
3- Erich Korngold (1897 – 1957)
4- Alexander Glazunov (1865 – 1936)
5- Sergey Prokofyef (1891 – 1953)
6- Benjamin Britten (1913 – 1976)
7- Camille Saint – Saens (1835 – 1921)
8- William Crotch (1775 – 1847)
9- Franz Liszt (1811 – 1886)
10- Dimitri Şostakoviç (1906 – 1975)
Derginin dosyasında Mozart’ı Harika Çocuk olarak nitelendiren eleştirmen Hilary Finch, onun 14 yaşında Mitridate, re di Ponto operasını bestelediğini gerekçe olarak sunuyor.
Eleştirmen Stephen Johnson’a göre Mitridate, re di Ponto, bir mucize sayılamaz.
Johnson, bir yargıyla şaşırtıcı darbeyi vuruyor:
"Genç Mozart’ın yazdığı hiçbir şey Mendelssohn’un Octet’iyle (Sekizli) karşılaştırılamaz."
GEÇMİŞİN DAHA BAŞKA ADLARI VE BUGÜNÜN HARİKA ÇOCUKLARI
JUAN Crisostomo Arriaga (1806 – 1826), Georges Bizet (1838 – 1875), George Benjamin (d.1960), Oliver Knussen (d.1952), George Enescu (1881 – 1955).
Bugünün iki harika çocuğu da dosyada yer alıyor:
Alexander Prior (İngiliz), 16 yaşındaki bestesini 12 yaşında yazmaya başlamış.
Jay Greenberg (Amerikalı), 17 yaşında bestelediği yapıtla tanınıyor.
Bizde Harika Çocuk kavramının iki simge adını anımsıyoruz:
Piyanist İdil Biret ile kemancı Suna Kan.
* * *
BİR sorunun yanıtı araştırılmaya değer.
Bizim bestecilerimiz arasında, bu yaş sınırı içinde Harika Çocuk var mı? Bu sonuçlara katılmıyorsanız, düşüncenizi aşağıdaki adrese bildirebileceğiniz yazının sonunda belirtilmiş:
(*) Who music’s greatest prodigy?- Bright Young Things, BBC Music, June, s.26.