Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi Müdürü Bekir Şahin, 1925 yılındaki İstiklal Marşı Beste ve Güfte Yarışması’yla ilgili bazı belgeler ortaya çıkarıldığını belirtti.
Bekir Şahin, yaptığı açıklamada, bir öğretmenin internetten satış yapan bir sahaftan satın alıp Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi‘ne teslim ettiği belgelerde, 1925 yılında gerçekleştiren İstiklal Marşı Beste ve Güfte Yarışması’na ait şartname, başvuru dilekçeleri ve çok sayıda şiirin yer aldığını söyledi.
Yazma eserlere ilgisi olan öğretmenin son 6-7 yıldır Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi’ne internetten satın aldığı veya çeşitli şekillerde temin ettiği 100’ün üzerinde belgeyi kazandırdığını ifade eden Şahin, son teslim edilen 57 belgede 1925 yılında düzenlenen İstiklal Marşı yarışmasıyla ilgili önemli bilgiler yer aldığını kaydetti.
Cumhuriyet döneminde yeniden milli marş yazılması konusunda yarışmalar yapıldığını bildiklerini ifade eden Arabacı, şunları kaydetti: ”1924, 1925’ten itibaren İstiklal Marşı’nı değiştirmeye yönelik bu tür çabalar resmen sarf edilmiş, basında yazılar yazılmış. Fakat bu yarışmalarla ve mahiyetiyle ilgili ilk defa birinci elden belgeler böylece ortaya çıkarılmış oluyor. İstiklal Marşı 12 Mart 1921’de kabul edildiği halde neden 1925’ten sonra yeniden güfte yarışması yapıldı? Bunu Türkiye’nin 1924’ten sonraki siyasal eğilimi, yönelişi ve yapılanmasıyla ilişkilendirmek gerekiyor. Türkiye, batı medeniyetine yöneldi.”
1924 yılından sonra batı medeniyetine giriş, batı medeniyetinin unsurlarını kabulle ilgili bir süreç olduğunu ifade eden Arabacı, şöyle devam etti: ”O zaman 1921’de kabul edilen İstiklal Marşı ile genel siyasal yöneliş arasında zıtlık ortaya çıkıyor. Bunun için bazı çevreler özellikle yeniden bir İstiklal Marşı’nın yazılması konusunda çaba sarf etti. Bu çabalara Milli Eğitim Bakanlığının da katkıda bulunduğunu bu belgelerle açıkça görmüş oluyoruz. Zaten bu çabalar devam ettiği için bu konu ölüm yatağında Mehmet Akif’e soruldu. Milli şair bu soruya çok samimi ve yürekten bir cevap vermişti: Allah bu millete yeniden İstiklal Marşı yazdırmasın. 1925’ten sonra İstiklal Marşı’nı yeniden yazma çalışmaları benimsenmedi ve kabul görmedi.”
”TARTIŞMALAR HAVADA KALMADI”
Yrd. Doç. Dr. Arabacı, İstiklal Marşı’nda milli mücadeleye liderlik eden Büyük Önder Atatürk’ün isminin geçmediğini belirterek, ”Milli Eğitim Bakanlığınca belgede yeni bir İstiklal Marşı’nın yazılması gerektiği belirtilmiş. Halbuki Atatürk, Mehmet Akif Ersoy‘un yazdığı İstiklal Marşı kabul edildiğinde meclis başkanı sıfatıyla mecliste dinliyor. Hatta en ön sırada ve sıranın önüne çıkarak dinliyor ve benimsiyor” dedi.
Yeni milli marş arayışının 1925’ten itibaren defalarca gündeme geldiğini kaydeden Arabacı, ilk marş seviyesinde, büyüklüğünde, muhtevasında ve bütün toplumu yüreğinden yakalayacak nitelikte bir marş yazılamadığı için İstiklal Marşı’nın değiştirilmediğini ifade etti.
Arabacı, belgelerin İstiklal Marşı yarışmalarıyla ilgili tartışmaları açığa çıkardığını, tartışmaların havada kalmadığını sözlerine ekledi.
Belgeler arasında, Enis Behiç Koryürek‘in bir şiiri ve Osman Zeki Üngör‘e ait bestenin yazdığı mektup, 1925 yılında yapılan İstiklal Marşı Beste ve Güfte Yarışması’yla ilgili olarak Milliyet Gazetesi‘nin 13 Kasım 1925 tarihinde yayımlanan nüshasındaki duyuru da yer alıyor.