Türkiye’de genelde görme engellilere yönelik bir hizmet olarak algılanan sesli kitaplar konusunda ilk kez bir yayınevi, tüm kesimlere hitap etmek üzere program başlattı. İzmir Kitap Fuarı’nda açtıkları stantta açıklamalarda bulunan tiyatro sanatçısı ve Sesli Yayıncılık Genel Sanat Yönetmeni Mehmet Atay, doğru Türkçe için referans olabilecek bir kaynak oluşturma çalışmaları kapsamında bir süredir planladıkları projeyi 2009 yılında hayata geçirdiklerini, bugüne kadar yaklaşık 200 kitabı seslendirdiklerini, 25 kitabı da CD ortamında satışa sunduklarını ifade etti.
Sesli kitapların Türkiye’de genelde görme engelliler için hazırlandığı yönünde bir izlenim olduğunu, ancak dünyada dijital kitaplar kadar sesli kitapların da önemli ağırlığa sahip olduğunu kaydeden Atay, şu bilgileri verdi:
”ABD’de sesli kitapların basılı kitaplara oranı yüzde 20 civarında. Bu alanda önemli bir arşiv oluşturulmuş. Sesli kitapları dünyada özellikle okumaya vakti olmayanlar, dil eğitimi alanlar, gözleri iyi görmeyen ya da görme engeli olanlar ile çocukların çok tercih ettiğini görüyoruz. Türkiye’de kitapların seslendirilmesi konusunda daha önce bazı çalışmalar yapılmış. Ancak sistemli bir çalışma olmamış. Biz, Türk ve dünya klasikleri, güncel yayınlar, çocuk kitapları ve eğitici kitaplarla ilgili ayrıntılı çalışma yapıyoruz. İnternet üzerinden gelen talepler ve fuarlarda gördüğümüz ilgi, yeni çalışmalarımızda bize rehberlik ediyor. Örneğin Ömer Seyfettin’in tüm külliyatını sesli kitaba çevirdik. İnternet üzerinde Finlandiya’dan Kazakistan’a çok sayıda insan bu kitapları aldı. Bu talebi görüp yol haritamızı çizdik. Hedefimiz Türkiye’de iddialı bir sesli kitaplık oluşturmak. Türkçe konusunda tüm dünya için referans olabilecek bir internet sitesi yaratmak istiyoruz.”
‘OKUMAYA ALTERNATİF DEĞİL’
Kitapları tiyatro sanatçılarının seslendirdiğini ve doğru Türkçe uygulamalarını göstermek istediklerini dile getiren Atay, yayınevleriyle de anlaşarak telif konusunda işbirliği yaptıklarını anlattı. Atay, anne babaların sesli kitapları çocukları için masal kitabı olarak tercih ettiğini, yetişkinlerin ise genelde okumaya zamanı olmadığı durumlarda, örneğin araç kullanırken veya seyahat ederken sesli kitapları dinlemeyi tercih ettiğini söyledi.
Kitabın boyut ve türüne göre ortama 10 dakikalık parçalara böldüklerini ifade eden Atay, dinleyiciye kitabı yüksek kaliteli MP3 formatında ilettiklerini kaydetti. Atay, sesli kitapların okumaya bir alternatif olmadığını, kitap okumayı seven ve vakti olan insanların her zaman okumayı tercih edeceğini, sesli kitapların ise okumak isteyen, ancak çeşitli engelleri bulunan insanlara yönelik olduğunu sözlerine ekledi.
AA