İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 1820’lerden günümüze, şehir içi ulaşım hizmetlerinde kullanılmış olan kara, deniz, raylı sistem ve hava ulaşım araçlarına ait fotoğraflar ile ulaşıma dair “efemera”dan oluşan bir sergi açıyor.
“İlk vapurdan Marmaray’a Seyrüsefer İstanbul” isimli sergi, 10 Ekim Cumartesi günü saat 14.00’de Taksim Metrosu Sanat Galerisi’nde açılacak.
Sergide 300 adet fotoğraf ve özel koleksiyonlardan derlenen efemera (eski biletler, jetonlar, durak, istasyon ve yönlendirme levhaları v.s.) yer alacak. Sergi, 23 Ekim’e kadar ziyarete açık kalacak.
100 Yıllık Atlı Tramvay Biletleri
Sergide 100 yıllık atlı tramvay biletleri, şehir hatlarında kullanılan karton vapur biletleri, kıta atlama noktalarını gösteren otobüs biletleri, 40 yıl öncesine ait boğaz köprüsü geçiş bileti ve eski tünel jetonları yer alacak.
Ziyaretçileri İstanbul’un İlk Belediye Otobüsü Karşılayacak
Sergiyi ziyaret eden İstanbullu sanatseverleri, İstanbul’un ilk belediye otobüsü karşılayacak. İETT özel koleksiyonunda yer alan ve ikinci dünya savaşına da tanıklık eden araç, 26 kişi kapasiteli Beyazıt-Bakırcılar-Mercan-Eminönü Eski Postane hattında İstanbullulara hizmet vermişti.
İstanbul’un 200 Yıllık Ulaşım Tarihi Kronolojik Olarak Anlatılacak
Sergide, İstanbul’un son iki asrına damgasını vuran çeşitli ulaşım araçlarına dair fotoğraflar ve efemera, 10’ar yıllık zaman dilimleri hâlinde tasnif edilmiş olarak ziyaretçilerin beğenisine sunulacak.
Ulaşımın ilkleri
Ulaşımın “ilkleri”ne de yer verilen sergide, ilk Türk Troleybüsü “Tosun”, Boğaziçi’nin ilk vapuru “Buğu” ve bir İstanbul klasiği Leyland’lara ait fotoğraflar yer alıyor.
İstanbulluların, tarihten günümüze büyük değişimler geçiren şehir içi ulaşım araçlarının farkına varmalarını, hatırlamalarını, yaşadıkları şehrin özelliği ve güzelliğini hissedebilmelerini amaçlayan sergide; eski tramvaylar, troleybüsler, otobüsler, araba vapurları, banliyö trenleri, minibüsler, damalı taksiler, dolmuşlar, şehir hatları vapurları ve fayton fotoğrafları da yer alıyor.
“Efemera” nedir?
Kısa ömürlü, kalıcı olmayan yayınları, malzemeleri ve gündelik hayatta kullanılan küçük araçları tanımlamak için kullanılan bir kelimedir. Bu malzemeler, biriktirilmek amacı ile üretilmemiş kısa ömürlü ve başlangıçta fazla değer taşımayan, ancak sonradan bazı koleksiyoncular tarafından koleksiyon malzemesi hâline getirilmiş ürünlerin genel adıdır. Bu ürünler, genellikle basılı malzemelerdir.
Bu efemera ürünlerinin arasında okul diplomaları, karneler; otobüs, sinema biletleri, piyango biletleri; spor toto kuponları; gazete nüshaları, tanıtım broşürleri; mektuplar, kartvizitler, lokanta menüleri; tapu senetleri, noter senetleri, banka dekontları; çikolata ve sakızlardan çıkan kartlar, sigara kâğıtları, posterler, pasaportlar, fotoğraflar, kartpostallar, düğün davetiyeleri gibi gündelik hayata dair belgeler yer alır.
Bugün özel koleksiyoncular dışında büyük ulusal kütüphaneler ve müzeler de tarihin belli bir alanına ışık tutabilecek efemera koleksiyonları barındırmaktadırlar.