Eski televizyonlardan plazmalara, devasa monitörlerden iPad’lere, bakır cezvelerden kahve makinelerine kadar yaklaşık 1000 adet ürün tasarımını inceleyebileceğiniz sanal müzede geçmişle bugünü karşılaştırabiliyorsunuz.
Ülkemizde son dönemlerde tasarıma verilen önemin arttığı bir gerçek. Basına daha çok moda alanındaki çalışmalar yansısa da endüstriyel tasarımda da uluslararası pek çok ödüle layık görülen Türk tasarımcılar var. Endüstriyel Tasarımcılar Meslek Kuruluşu Derneği (ETMK), Türkiye’de özgün ürün tasarımı konusunda pek çok nesneyi bir araya getirerek bir "sanal müze" açtı. www.etsm.org.tr adlı site tasarım alanında ülkemizde bir ilk. Dünyada ise pek çok örneği var.
Endüstriyel tasarım ürünlerinin sergilendiği gerçek bir müze yerine sanal müze açılmasının nedeni bütçe yetersizliği. Proje Koordinatörü ve ETMK üyesi Gamze Güven, "Projemiz İstanbul Kalkınma Ajansı tarafından ve 54 proje arasından fonlanmaya hak kazandı. Yüzde 90 oranında, yaklaşık 600 bin lira hibe aldık. Fakat gerçek bir müze açabilmek için hesaplamalarımıza göre yaklaşık 4 milyon TL bütçe gerekiyor." diyor.
Sanal müzede ütüden televizyona, kahve fincanlarından seramiklere kadar pek çok ürün tasarımı yer alıyor. Sitede yer alan ürünlerin bazıları geçtiğimiz haftalarda Beyoğlu Belediyesi’nin verdiği destekle Beyoğlu Sanat Galerisi’nde sergilendi. Buradaki eserler, aslında ETMK’nın 1994’ten bu yana yaptığı 9 serginin toplamından oluşuyordu. Şimdi de bu objelerin tamamı ve çok daha fazlası sanal müzede yer alıyor.
1850’den günümüze tasarım
Site; koleksiyon, kronoloji, sergiler ve araştırma bölümlerinden oluşuyor. Koleksiyon bölümünde, tasarımcı, marka ve ürün gruplarına göre arama yapabiliyorsunuz. Ama bizim en çok beğendiğimiz kısım kronoloji kısmı. Burada 1850’li yıllardan günümüze kadar, Türk sanayisinin mihenk taşları ve o dönemde dünyada neler olduğunu gösteren bilgiler ve görseller yer alıyor. Dünyayı ve Türkiye’yi karşılaştırma imkânı bulduğunuz için çapraz okuma yapabiliyorsunuz.
Örneğin dünyada 1923’te televizyon icat edilirken Türkiye’de 1950’lerde çamaşır makinesi üretimi başlıyor. O dönemin devasa tüplü televizyonlarını incelerken, bir tıkla günümüze gelip incecik plazmaları karşılaştırabiliyorsunuz. Gamze Güven, "Geçmişte her şey ithalken, şimdi yurtdışında üretilen tüm ürünlerin muadillerinin Türkiye’de de üretildiğini görüyoruz." diyor. Üstelik tasarım anlamında ulusal ve uluslararası alanda da pek çok ödüller alıyoruz. Bakır cezvenin yanında gördüğümüz Arzum’un 2004 yılında pazara sunduğu Türk kahvesi makinesi Telve bunlardan yalnızca biri. 2005 yılında iF Design Award’un ürün tasarım kategorisinde endüstriyel tasarım ödülünün sahibi olmuştu. Bunun gibi pek çok objeyi inceleyip fikir sahibi olabileceğiniz, geçmişle bugünü karşılaştırabileceğiniz sitenin adresi ise www.etsm.org.tr. Ayrıca www.etta.org.tr’den de endüstriyel tasarım alanındaki pek çok gelişmeyi, sergi ve konferansları takip edebilirsiniz.
Proje kapsamında devam eden bir dizi etkinlik de var. Endüstriyel Tasarım Tanıtım Ajansı’nın kurulması ve Bağdat Caddesi’nde açılan ofiste verilen eğitim, seminer ve sektörel toplantılar bunlardan birkaçı. Burada kurulan kütüphane ise endüstriyel tasarım öğrencileri ve sektörde çalışanlar için güzel bir kaynak.
Zaman