Kürtçe Kitapları Yasaklayanlar Kimler?

Kitap
Tarık Işık’ın haberi Başbakan Tayyip Erdoğan, Van mitinginde Kürtçe kitapları dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün ‘yasakladığını’ söylese de Başbakanlık Devlet Arşivleri Gene...
EMOJİLE

Tarık Işık’ın haberi

Başbakan Tayyip Erdoğan, Van mitinginde Kürtçe kitapları dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün ‘yasakladığını’ söylese de Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü’ndeki belgeler bu bilginin ‘eksik’ olduğunu gösteriyor.

Es-Seyyid Hüseyin Hazeniyyü’l-Hüseyni tarafından yazılan Gonca-i Baharadlı isimli Kürtçe kitap Kemal Atatürk döneminde, Kürtçe Mevlit ise Adnan Menderes döneminde yasaklandı. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü’ndeki belgelere göre Atatürk, İnönü ve Menderes dönemlerinde yasaklanan bazı Kürtçe kitaplar şunlar:

(1925) Es-Seyyid Hüseyin Hazeniyyü’l-Hüseyni tarafından yazılan Gonca-i Baharadlı adlı Kürtçe kitabın Türkiye’ye sokulması yasaklandı.
(1937) Şeyh Said tarafından doldurulmuş Kürtçe plağın Türkiye’ye sokulması yasaklandı.
(1944) Bağdat’da Kürtçe bastırılan Barbu adlı kitabın Türkiye’ye sokulması yasaklandı, mevcutların toplatılmasına karar verildi.
(1946) Ünlü Kürt şair Cegerxwin’in Şam’da basılan Kürtçe kitabının Türkiye’ye girişi yasaklandı.
(1949) Bağdat’ta İbrahim Ahmet tarafından Kürtçe çıkarılan Kelovij ve Yadigârı Levan adlı dergilerin Türkiye’yi sokulmaları yasaklandı, mevcutlarının da toplatılmasına karar verildi.

Menderes’de Kürtçe Mevlit kitabını yasakladı

(1951) Irak’ta yayımlanan Elmürşit adlı Kürtçe sözlüğün Türkiye’ye sokulması yasaklandı.
(27 Eylül 1951) Kürtçe yazılı Mevlit Kitabı’nın Türkiye’ye sokulması yasaklandı.
(1952) 1938 yılında Suriye’nin başkenti Şam’da Dr. Kamuran Ali Bedirhan tarafından bastırılan ‘Elfabeya Mın’ adlı Kürtçe kitabın Türkiye’ye sokulması yasaklandı.
(1952) Nevbahar ve Nehcül Enem adlı Kürtçe kitapların Türkiye’ye sokulması ve dağıtımları yasaklandı.
(1955) Şam’da basılan Sewra Azadi adlı Kürtçe divanın 1 ve 2. ciltleri ile Kürtçe Alfabe’nin Türkiye’ye girişi yasaklandı.
(1956) Arap ve Slav harfleri ile yazılı Kürtçe alfabenin Türkiye’ye sokulması yasaklandı.
(1957) Kâhtalı Osman Sabri’nin yayımladığı Bahoz adlı Kürtçe şiir kitabının Türkiye’ye girişi yasaklandı. [Radikal]