Global krizin ardından hemen her çalışana ‘işini kaybetme’ korkusu geldi. Çünkü kişi ne kadar başarılı olursa olsun kriz gibi güçlü dış etkenler nedeniyle bir gün herkes, işine veda etmek zorunda kalabileceği endişesi yaşıyor. Bu ihtimal karşısında hazırlıksız durumda kalmamak için de herkes, kendince tedbir almaya çalışıyor.
İşini kaybetme ihtimaline karşı sık başvurulan tedbirlerden biri de, ikinci bir meslek edinmek. Bir mücevherat firmasında önce üretim sonra da bilgi işlem departmanında çalışan Numan Varoğlu, benzer düşüncelerle hayatına yeniden yön vermiş. Çalıştığı sektörde geleceğinin, ekonomik krizin de etkisiyle belirsizleştiğini düşünen Varoğlu bir eğitim kurumunun desteğine sığınmış. “Olur da bir gün işimden olursam…” kaygısıyla yazılımcı olmaya karar veren 26 yaşındaki Varoğlu, bir taraftan mevcut işine devam ederken bir taraftan da freelance olarak yazılım işleriyle uğraşıyor. Varoğlu’nun işini kaybetme kaygısı edindiği ikinci ‘altın bilezik’ sayesinde epey azalmış: “Şu an kendimi daha güvende hissediyorum. Ne olacağımız belli olmaz. En azından farklı sektörlerde çalışma şansına sahibim artık” diye dile getiriyor yaşadığı rahatlamayı.
Kursiyer sayısı artıyor
Üniversite mezunu ya da profesyonel olarak bir kurumda çalışanların yeni bir iş kapısı yaratma düşüncesiyle sertifikalı eğitim veren kurslara gösterdiği talep, ekonomik krizle birlikte patlama yaşadı. Buna bir de işinden memnun olmayan ve sektör değiştirmek isteyen profesyoneller eklendiğinde, eğitim kurumları “ikinci altın bilezik” arayan kursiyerlerle doluyor.
Bilge Adam Yönetim Kurulu Üyesi Furkan Fırat, son dönemde özellikle genç kesimin tek bir alan yerine farklı konularda uzmanlaşmak amacıyla kurumlarına başvurduklarını söylüyor. “Eğer çalıştığınız sektörde gelecek göremiyor ya da işsiz kalmadan yeni bir iş bulmak düşüncesindeyseniz, başka alanlarda kariyer yapma eğilimi gösteriyorsunuz. Aşağı yukarı her üç öğrencimizden biri sahip olduğu veya eğitimini aldığı işten memnun olmadığı için bilgi teknolojileri alanında sertifika alıyor” diyor Fırat. Özellikle ekonomik krizle birlikte çalıştığı sektör ya da firmanın ‘kaygan’lığından endişe eden profesyonellerin tercih ettiği alanlar bilgi teknolojileriyle de sınırlı değil üstelik.
Yeni kariyer planlari…
Türkiye’nin marka olmuş üniversitelerinden birinde iletişim eğitimi alan Nil Soygür, son altı aydır kariyerini farklı bir alanda devam sürdürebilmek için yoğun çaba sarf edenlerden. Üniversite diplomasını cebine koyan ancak milyonlarca genç gibi eğitimini aldığı alanda -ekonomik krizin de etkisiyle- iş bulmakta zorlanan Soygür, bilgi teknolojileri alanında eğitimler veren Bilge Adam Akademi’nin kapısını çalmış. Soygür’ün yeni kariyer planı, web ve grafik tasarımcılığı üzerine. İletişimle başlayıp grafik tasarımcılığa kadar uzanan kariyer zincirinin bir halkasını da binicilik eğitmenliği süslüyor.
Soygür’ü, üniversitede aldığı eğitimi yetersiz görüp ikinci hatta üçüncü bir alanda profesyonelleşmeye iten neden ise ekonomik krizin yarattığı ‘iş bulamama’ ve ‘işinden olma’ endişesi. “Birçok arkadaşım kriz döneminde işsiz kalınca, elimde ikinci bir altın bileziğim olsun düşüncesiyle web ve grafik tasarımı üzerine eğitim almaya karar verdim. Böylece iş bulamama ya da bir gün işsiz kalırsam ne yaparım endişesinden biraz daha uzaklaştım” diyor Nil Soygür. Yaklaşık üç haftadır da bir firmanın projesinde yarı zamanlı grafiker olarak çalışıyor.
Yedek meslek şart
Yoga eğitmenliğinden moda tasarımcılığına, aşçılıktan kuaförlüğe kadar farklı alanlarda açılan pek çok kurs, çalışanlar ve üniversite mezunları tarafından ilgi görüyor. 17 yıldır Türkiye’de moda ve grafik eğitimleri veren Kanada menşeli Lasalle Akademi de bunlardan biri. Genel Müdür Yardımcısı Sandra Bereha yaklaşık 150 öğrencilerinin halihazırda profesyonel çalışan olduğunu, her üç öğrenciden birinin de bankacılık, mali müşavirlik, avukat ve diş hekimliği gibi farklı disiplinlerden kişiler olduğunu söylüyor. Tüm dünyadaki okullarında krize rağmen öğrenci sayısında yüzde 11 artış yaşandığını da sözlerine ekliyor Bereha: “Krizin en şiddetli yaşandığı dönemde işini kaybetme korkusu yaşayanların yoğun talebiyle karşılaştık. Genellikle de elimde bir mesleğim daha olsun düşüncesiyle eğitim almak istiyorlar”
Yemek ve pastacılık kursları veren Chef’s İstanbul Mutfak Atölyesi Kurucu ve Yöneticisi Gülhan Kara da bu tarz kurslarda yaşanan yoğunluğu en yakından takip eden isimlerden. Son bir yıldır krizle birlikte işini kaybeden ya da kaybetme endişesi taşıyanların “kişiye özel pasta kursu” alarak ikinci bir meslek sahibi olmaya çabaladıklarını ifade ediyor. Kendi yerini açmaya hazırlanan, kafelerle anlaşarak günlük pasta ve kek yapan hatta evden sipariş kabul eden pek çok kursiyerleri olduğunu söyleyen Kara, yalnızca son bir yılda pastacılık dalında 700 kişiye eğitim verdiklerini belirtiyor.
Bir önceki yıla oranla özel ders alan kişi sayısında yüzde 100’lük artış yakalayan Chef’s İstanbul Mutfak Atölyesi’nin en fazla ilgi gören kursu ise günde beşer saat ve sekiz ila 10 gün süren “hızlandırılmış pastacılık” eğitimleri. Kara bu durumu, “Kimse zaman kaybetmek istemiyor. Herkesin öncelikli amacı, aldığı eğitimi bir an önce paraya çevirebileceği bir iş kurabilmek” sözleriyle açıklıyor.
Devlet de işe el attı
Sektöre profesyonel aşçı yetiştiren Whirlpool Mutfak Sanatları Akademisi’nde (MSA) de benzer bir durum söz konusu. 20 ila 40 yaş arası işletmeci, turizmci, mühendis, iletişim uzmanı, ekonomist ve öğretmenlerin oluşturduğu kursiyerlerin büyük çoğunluğu aynı amacı taşıyor: Kariyerine farklı bir alanda devam etmek. MSA Genel Müdürü Sitare Baras hem profesyonel mutfak eğitimlerinde hem de diğer programlarda krize rağmen eğitim gören öğrenci sayısında artış olduğunu söylüyor.
Kriz hemen her alandan profesyonelleri ilgi alanlarına göre farklı dallarda eğitim almaya zorluyor. Üstelik yalnızca özel eğitim kurumları değil, devlet destekli istihdam programları da hem yeni mezunlara hem de çalışanlara ikinci bir meslek şansı sunuyor. Örneğin Düzce İl İstihdam ve Mesleki Eğitim Kurulu son toplantısında aldığı bir kararla 19 adet mesleki kursun açılmasına karar verdi. Valiliğin yanı sıra İş-Kur ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün ortak görüşüyle açılması planlanan kurslar arasında tekstil makineleri kullanımı, kaynakçılık satış ve pazarlama, bilgisayar operatörlüğü, muhasebe, kuaförlük ve takı tasarımı gibi farklı disiplinler yer alıyor.
Elif Erdemir / Yorktrade Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı
“Yüzde 100 artış var”
Son bir yılda krize rağmen eğitim alan kişi sayısında artış yaşanıyor. Özellikle de çalışanların talebi eskisine göre yüzde 100 artış gösterdi. Büyük çoğunluğunu da işinden memnun olmayan ya da bırakmaya hazırlanan kişiler oluşturuyor. E-dış ve iç ticaret eğitim programlarımız en yoğun ilgi gören eğitimlerimiz oldu.
En çok ilgi gören sertifika programları neler?
– İşletme
– Web/Grafik Tasarım
– Satış – pazarlama
– Moda Tasarım
– Profesyonel aşçılık ve pasta yapım
– Bilişim teknolojisi – yazılım