3G teknolojisi için yaklaşık beş yıldır hazırlık yapan teknoloji şirketleri, binlerce elemanını bu konuda eğitimden geçirmekle kalmadı, 5 bin kişiye yeni iş imkanı sağladı.
Son yılların en çok yatırım çeken sektörü telekomünikasyon. O kadar hızlı yatırımlar yapıldı ve yeni şirketler eklendi ki, ürünler kadar şirketlerdeki yenilikleri izlemek de zor hale geldi. Özellikle son beş yılın gündemini oluşturan üçüncü nesil iletişim teknolojileri (3G), bu konuda açılan ihaleler, şirketlerin pazarlama savaşları baş döndürücü bir hızla hayatımıza girdi.
Gençlerin en çok ilgi gösterdiği sektör olan telekomünikasyon, 3G nedeniyle istihdamda da bereketli bir döneme girdi. Kimi şirketler hazırlıklarının büyük bölümünü bitirmiş olsa da, bu alanda yenilikler ve ihtiyaçlar öylesine hızlı değişiyor ki, yeni eleman istihdamı neredeyse hiç durmuyor.
Yeni hizmetler geliştirebilen yeteneklere ihtiyaç var
3G, telekomünikasyon sektörünün yönünü farklı bir yörüngeye oturttu. Şimdi şirketler bu yeni pazarın ihtiyaçlarına cevap verebilecek elemanları bünyelerine katma çabası içinde. One World Consulting Türkiye Genel Müdürü Tim Bright, pazarda hizmetlerin değiştiğini ve artık yeni hizmet içerikleri sunma rekabetinin artacağını belirtiyor. Üç büyük operatörden birine insan kaynakları temini konusunda danışmanlık yapan Bright, şirketlerin özellikle bu yeni hizmet dönemine ayak uydurabilecek satış ve pazarlama ekipleri talep ettiklerini anlatıyor. “En iyi içerik kimde varsa o öne çıkacak” diyen Bright, operatör şirketlerde öne çıkacak birimleri şöyle sıralıyor: “Bu şirketler artık birer içerik şirketi haline geldi. Yenilikçi içerikler yaratabilen yetenekler isteniyor. Ayrıca ödeme sistemlerini yönetenler de öne çıkacak. Çünkü operatörlerin farklı finansal modeller geliştirmeleri önemli hale geldi.”
Şirketlerin yurtdışından bu konuda uzmanlar getirdiklerini, buna karşılık Türkiye’deki çalışanları da yurtdışına gönderdiklerini ifade ediyor Bright. Ve bu dönemde transferlerin de artabileceğine işaret ediyor.
Yeni şirketler kuruluyor
Telekomünikasyon her dönem yeni yatırımlara açık bir alandı ancak 3G sektöre yatırım yapmak isteyen şirketler için aradıkları “uygun zemini” yarattı. Şu anda da büyük küçük bir çok şirket sektöre giriyor. Bunların büyük kısmı içerik ve altyapı şirketleri. Bu da istihdamı daha da artıracak olumlu bir gelişme. MSearch Ortaklarından Barbaros Eneç, 3G’nin hem yeni istihdam yaratma hem de sirkülasyon açısından hareket getireceğini belirtiyor. Şu anda sektörde yeni kurulan bir yerli altyapı şirketi için 90 kişilik kadro oluşturma anlaşması yaptıklarını söyleyen Eneç, “Eylül ayında alımlara başlayacağız. İlk etapta 30 kişi alınacak, daha sonra 90’ı tamamlayacak” diyor.
Alımlarda daha çok mühendislik eğitimi alanlar ön plana çıkacak. Eneç, tepe yöneticilerde mühendislik şartı aranmayacağını belirtiyor. Pozisyon olarak da içerik yöneticileri ve sözleşme yöneticileri ön planda olacak. Eneç yetkinliklerle ilgili de şunları söylüyor: “ Mühendisse tecrübe ve bilgi birikimlerine önem vereceğiz. İçerik oluşturmada alacağımız elemanların da yaratıcı ve yine bu alanda tecrübeli olmalarını istiyoruz. Sözleşme yönetiminde de tecrübe yine kriterlerin başında geliyor. Ancak burada adayın sektördeki ilişkileri, çevresi çok önemli bir kriter.”
3G’nin şirketlerin maliyetlerini artıracağını ancak çalışanların ücretlerine olumsuz bir yansıma olmayacağını ifade eden Eneç, tam tersine ücretlerin artacağı görüşünde. Bunu da şöyle açıklıyor: “Sektörde şu anda çok fazla şirket yok. Çok fazla da eleman yok. Ancak 3G iştah açtı ve yeni oyuncular giriyor. Dolayısıyla sektörde deneyimli elemanlar çok kıymetli hale geldi.”
Turkcell bin 400 yeni eleman alacak
3G teknolojisinin start alışının üstünden tam iki yıl geçti. 7 Eylül 2007’de üçüncü nesil mobil iletişim sisteminin (3G) kurulması kapsamında dört lisans için açılan ihalede A lisansını Turkcell kazanmıştı. Bunun için 321 milyon euro harcayan Turkcell, o tarihten bu yana 3G için yeni yatırımlar yapıyor. Turkcell İş Destekten Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Selen Kocabaş, bu teknolojiyi müşterilerine sunmak için yaklaşık beş yıldır hazırlık yaptıklarını ve 3G proje ekipleri için büyük bir istihdam gerçekleştirdiklerini anlatıyor. Turkcell’in tüm birimlerinde o tarihten bu yana 3G odaklı çalışıldığını söyleyen Kocabaş, bunun için bin 300’den fazla mühendis ve teknik eleman çalıştığını anlatıyor. Ayrıca Turkcell Teknoloji’de de yenilikçi ürün ve servislerle ilgili 300’den fazla mühendis çalışmalar yapmış.
3G’nin özellikle yeni servisler üreten iş ortakları ve Turkcell ekosisteminde bir hareketlilik yarattığını ve bu yolla istihdama önemli katkılar sağlandığını ifade eden Kocabaş, “3G ile birlikte Yeni Servisler fonksiyonumuzdaki odaklanmayı çok daha arttırarak eğitim, sağlık, mobil pazarlama, finans, internet gibi alanlarımızdaki ekipleri güçlendiriyoruz” diyor.
Alan o kadar çok yeni yatırım ve rekabete açık ki, yapılanlar asla yeterli görülmüyor iletişimde. Bu rekabet alanında Turkcell’in de durmasının mümkün olmadığını belirtiyor Kocabaş. Bu nedenle 2009 yılında Turkcell Group olarak bin 400 kişilik yeni istihdam yaratılması planlıyor. Kocabaş, Ağustos ayında alımlara başladıklarını ve yılsonuna kadar rakamı tamamlayacaklarını söylüyor.
Kocabaş işe alım kriterlerini ise şöyle anlatıyor: “ En iyilerle çalışma prensibinden hareketle istihdam politikamıza yön veriyoruz. Biz Turkcell Grup’ta çalışanlarımızdan, içinde bulundukları kurumu ve işlerini sahiplenerek “Turkcell benim!” diyebilmelerini, yenilikçi olmalarını, fark yaratan fikir ve projeler ortaya koymalarını, ilişki ve network geliştirerek müşteri odaklı bir çalışma anlayışı benimsemelerini ve kendilerini tanıyarak sürekli geliştirmelerini bekliyoruz. Yeni işe alımlarda da kendini sürekli geliştirebilen, fikirleri ve yaklaşımlarıyla fark yaratabilen çalışanlar her zaman olduğu gibi tercih sebebi olacaktır.”
Turkcell içinde kurulan 22 ayrı takımda 100’e yakın çalışan 3G hazırlıklarını koordine etmiş. Altyapıya yönelik çalışmalar da devam ediyor. 3G öncesinde Turkcell ekosistemindeki toplam 39 bin kişiye yeni nesil eğitimle ilgili eğitim verilmiş. Bu süreçte 30 bin bireysel bayi çalışanı, bin 200 kurumsal bayi çalışanı, 4 bin çağrı merkezi çalışanı ve 4 bin turkcell çalışanı eğitim görmüş. Kocabaş, eğitimlerin mobil ortamda da verildiğini vurguluyor. M-Learning platformunda hem Turkcell Grup hem de kurumsal müşterilere eğitimler verildiğini anlatıyor. Toplam eğitimlerin yüzde 10’unu mobil eğitim olarak vermişler. Kocabaş, “3G’nin getirdiği hızla mobil eğitimin oranı giderek artacak” diyor.
Avea hazırlıkları tamamlamış
Avea, 2009 başında 3G’yi de içine alan bir istihdam bütçesi oluşturmuş. 2009 istihdam planları yapılırken de 3G’yle ilgili müşteri hizmetleri, teknoloji ve pazarlama gruplarında yeni eleman alımları planlanmış. Planlanan sayının büyük bölümü de şirkete alınmış. Ancak yine de insan kaynakları önümüzdeki altı aylık süreçte 150 yeni eleman almayı öngörüyor.
Alımların büyük bölümü çağrı merkezi operasyonunda müşteri temsilcisi, teknoloji grubunda teknisyen ve mühendis, satış grubunda ise satış yöneticisi pozisyonları için yapılacak. Avea Stratejik Kaynak Planlama İşe Alım Müdürü Ece Alakoç, Avea’da kimlerin çalışabileceğini şöyle anlatıyor: “ Pozisyon bazlı aradığımız temel özellikleri özetlemek gerekirse, hemen hemen tüm kadrolarımızda dört yıllık üniversite mezunu olmak ve yabancı dil bilgisi (İngilizce) kriterlerini, müşteri temsilcisi ve teknisyen rolleri için ise, asgari iki yıllık üniversite mezunu olmak kriterini aramaktayız. 2007 yılında başlattığımız Avea’nın genç yetenek programı “Kırmızı Kuşak” çerçevesinde üniversiteler ile uzun süredir yakın işbirlikleri içindeyiz.” Kırmızı Kuşak programı kapsamında Avea’ya başvuran binlerce üniversiteli birçok aşamadan geçirilip değerlendiriliyor ve her yıl 700 kişinin girdiği bir yetenek havuzu oluşturuluyor. Bu gençlerden yaklaşık 150’sine iş ve staj imkanı sunuluyor.
Avea’da 3G nedeniyle Teknoloji grubu çalışanları, uzmanlık alanlarına göre farklı teknik eğitimler almışlar. Diğer tüm çalışanlar ve bayiler için de, iki fazdan oluşan genel bilgilendirme ve süreç eğitimleri içeren sınıf ve e-öğrenme eğitimleri verilmiş. 3G nedeniyle mevcut kadrosunu yüzde 12 büyüten Avea, aynı oranda eğitim bütçesinde de artış gerçekleştirmiş.
Vodafone yeni alımlara hazırlanıyor
3G konusunda uluslararası tecrübelerini Türkiye çalışanlarına aktarmak için uzun süredir hazırlık yapan Vodafone, satış, müşteri hizmetleri ve bayi kanadında bu konuda uzman dönemsel elemanlar çalıştırmış. Vodafone Türkiye İnsan Kaynakları ve İdari İşler Genel Müdür Yardımcısı Rengin Onay bu şekilde yüzlerce kişiye dolaylı istihdam yarattıklarını anlatıyor. İş planları çerçevesinde insan kaynağı ihtiyacının sürekli farklılık gösterdiğini söyleyen Onay, sayı veremiyor ancak, “Bununla birlikte 3G teknolojisinin gelişimi süresince işe alımları önümüzdeki dönemde de sürdürmeyi hedefliyoruz” diyor.
Son dönemde gerçekleştirilen İK projesi “Genç Yetenek Programı”nın ikincisi de hayata getirilmiş durumda. Onay, programın klasik staj sürecinden öte olduğunu, gençlere kapsamlı projeler verildiğini anlatıyor.
Toshiba’ya 3G için 15 yeni eleman
Üç yıldır 3G’li ürünleri piyasada satışa sunan Toshiba TNB A.Ş.’de, yatırımlarını önceden başlatmış şirketlerden biri. Muhasebe ve İdari İşler Müdürü Derya Taşdan, yeni uygulamaya başlanan yeni nesil iletişim hakkında tüketiciyi bilinçlendirmek amacıyla yeni tanıtım ekipleri kuracaklarını belirtiyor. Sahada daha hareketli bir döneme gireceklerini söyleyen Taşdan, “Notebooklardaki 3G teknolojilerini kullanım alanlarını satış ağına ve son kullanıcıya uygulamalı olarak göstereceğimiz roadshow’lar için yeni elemanlar alacağız” diyor. Bu plan çerçevesinde 15 yeni eleman alınması hedefleniyor. Yeni elemanlar, kanal ve proje geliştirmenin (iki kişi) yanında ağırlıklı olarak satış ve pazarlama departmanlarında saha içi aktiviteleri yönetecek nitelikte süpervisor (3 kişi) ve tanıtım görevlileri (10 kişi) pozisyonlarında görevlendirilecek.
Taşdan, yeni elemanlarda aranılan özellikleri de şöyle sıralıyor: “ Yeniliklere açık, öğrenmeye meraklı, sorumluluk sahibi, işbirliğine yatkın, etik değerlere sahip ve deneyimli kişileri almayı planlıyoruz. Teknolojiye meraklı ve yaratıcı da olmalı.”
3G uygulamalarına başlanır başlanmaz bu konuda bütün dağıtıcı ve bayileri eğitmeyi planladıklarını söyleyen Taşdan 3G uygulamalarını tanıtmak ve eğitimler vermek için bütçeyi yüzde 30 artırdıklarını anlatıyor.
Vegatel de eleman sayısını artırıyor
Operatör, cihaz ve servis kanatlarında hizmet veren Vegatel de 3G’den olumlu etkilenen şirketlerden biri. İnsan Kaynakları Müdürü Yalçın Vural, bu durumun istihdam planlarına da yansıdığını söylüyor. “Özellikle cihaz ve operatör kanadında oluşan yeni talepleri karşılamak için ekibimize 10 yeni eleman ekleyeceğiz. Bu da bizim için yüzde 10’luk büyüme demek” diyor Vural. Alımlar servis yönetimi kısmında yazılım ve donanım uzmanlarına yönelik gerçekleşecek. Vural bunun dışında müşteri yöneticisi, servis yöneticisi gibi pozisyonların da projelerin büyümesine bağlı olarak genişletileceğini ifade ediyor. Aranılan yetkinlikleri ise şöyle sıralıyor: “Bizim için en önemli yetkinlik vizyon sahibi olmaktır. Bir aday öncelikle kendi vizyonu ve kariyer planını bize sunmalı. Bu sektörde yer alabilecek kadar da hareketli, takipçi ve her koşulda değişime ayak uydurabilecek nitelikte olmalı.”
Huawei 500 kişi istihdam edecek
Sektördeki üç büyük operatöre birden teknik destek veren ve dünya çapında 3G deneyimi olan Huawei de Türk Telekom pazarındaki konumunu genişleterek güçlendirmeyi hedefliyor. Huawei İnsan Kaynakları Direktör Yardımcısı Murat Köse, 3G’yle ilgili gelişmelerin yeni eleman istihdam etmek konusunda şirketini cesaretlendirdiğini anlatıyor. Türkiye’deki hedefleri doğrultusunda Huawei’nin dünyadaki 15. Ar-Ge merkezini Türkiye’de açmaya hazırlandıklarını söyleyen Köse, hem bu yatırım hem de Telekom altyapısı satış, teknik destek ve bakım hizmetleri faaliyetleri için önümüzdeki algtı ayda 150 yeni eleman alacaklarını ifade ediyor. Bu sayının önümüzdeki üç yıl içinde 500’ü bulması planlanıyor. Köse, yeni elemanların altyapı hizmetlerinde görev alacağını ve ağırlıklı olarak baz istasyonu mühendisi, transmisyon mühendisi, teknik servis mühendisi, proje mühendisi ve müdürü, katma değerli servis sistemleri mühendisi gibi pozisyonlarda çalıştırılacaklarını da belirtiyor. Ar-Ge merkezi için de deneyimli-deneyimsiz yazılım mühendisleri, test mühendisleri ve proje mühendisleri alınacak.
Köse, adaylarda aranılan kriterleri ise şöyle anlatıyor: “ Telekom ve ileri teknoloji odaklı iş dünyasında kariyer hedefleyen, mühendislik ve diğer branşlarda üniversite eğitimi almış, ingilizce bilen, gelişime ve değişime açık, işine ve hayata pozitif yaklaşan, dinamik ve yoğun iş temposunda çalışmaya istekli olan ve teknik yetkinlikleri bahsi geçen pozisyonlara uygun olan adaylar, Huawei’deki açık pozisyonlara başvurabilirler. Türkiye’nin çeşitli illerinde faaliyet gösteren ofislerimiz, işe alımlar konusunda üniversitelerin kariyer merkezleriyle işbirliği içinde olacak.”
Huawei’nin İstanbul Teknik Üniversitesi kampusunda 2008 yılında kurduğu "İTÜ Huawei Yeni Nesil Telekomünikasyon Teknolojileri Laboratuarı" hem müşterilerine hem de kendi çalışanlarına 3G teknolojileri konusunda eğitim veriyor.