Gazi Üniversitesi’nden Işıl Kurnaz‘ın, “İşgücü Piyasasında Uyumsuz Eşleşme: Yoksa Bu İş İçin Fazla Mıyım?” araştırmasından çarpıcı sonuçlar ortaya çıktı. TOBB ETÜ’de düzenlediği toplantı ile raporu açıklayan Kurnaz, TÜİK verilerine göre genç üniversite mezunlarının üçte birinin işsiz olduğunu söyledi.
Hem eğitimli hem işsiz
Bugün gazetesinin haberine göre işgücü piyasasında diplomalı işsizlik sorununun yanı sıra ‘aşırı eğitimlilik’ sorununun da yaşandığını ifade eden Kurnaz, “Türkiye işgücü piyasasında aşırı eğitimlilik oranını yüzde 31.8 olarak belirledik. Yeni çalışmaya başlamış üniversite mezunu gençlerde bu oran yüzde 54. Yani her iki gençten biri aşırı eğitimli” dedi.
Diploma işe yaramıyor mu?
Kurnaz, ortaya çıkan verilerin, daha zorlu ve daha iyi işler yapabilecek donanıma sahip üniversite mezunlarının eğitimlerine uygun iş bulamadıklarını gösterdiğini, eğitimlilerin okuldan işe geçiş sürecinde ciddi zorluklar yaşadığını ortaya koyduğunu söyledi. Kurnaz, bu durumun üniversite mezunu gençler arasında ‘Diploma işe yaramıyor mu’ kaygısına yol açtığını, OECD ülkeleri genelinde işgücünde nitelik uyumsuzluğu ortalamasının yüzde 25 iken, Türkiye’de yüzde 40 gibi yüksek düzeyde olduğunu söyledi.
Eğitim-istihdam ilişkisi alarm veriyor
Kurnaz’ın araştırmasına göre; Türkiye’nin eğitim sistemi ve işgücü piyasasının kendine has özellikleri nedeniyle gerek öğrenim alanı, gerekse meslek ya da iş konusunda, gençlerin seçim yapma imkanları oldukça sınırlı. Türkiye’de yükseköğretime katılım oranı giderek genişliyor. Ancak bir taraftan eğitimli genç işsizliğinin, diğer taraftan eğitim düzeylerine veya eğitim alanlarına uygun olmayan işlerde çalışanların sayısının yüksek olması, eğitim-istihdam ilişkisinin alarm verdiğini gösteriyor. Kurnaz, eğitim-istihdam ilişkisinin kurulamaması halinde her yıl milyarlarca liranın harcandığı üniversite eğitiminin beklentileri karşılamayan bir yatırıma dönüşeceği uyarısında bulundu.
Eğitim işsizlik riskini azaltmıyor
TOBB ETÜ Sosyal Politikalar Uygulama ve Araştırma Merkezi (SPM) Direktörü Prof. Serdar Sayan ise Türkiye’de işgücü piyasasında büyük uyumsuzluklar yaşandığını çalışanların da, şirketlerin de aradığı nitelikte işi veya elemanı bulamadığından şikayetçi olduğunu söyledi. Daha yüksek eğitim sahibi olmanın, daha yüksek gelir veya daha iyi kariyer anlamına gelmediği gibi işsizlik riskini de azaltmadığını ifade eden Sayan, “Aşırı eğitim görmüş olmak, işsizliğin veya aldığı eğitimden daha düşük bir işte çalışmanın sebeplerinden birisidir” diye konuştu.