Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış hükümete, göç nedeniyle vatandaşlığını kaybeden Rum, Ermeni, Yahudi ve Süryaniler gibi farklı inanç gruplarına mensup kişilere, geri dönüşün kolaylaştırılmasını önerecek.
DEVLET Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, siyasi ve sosyal nedenlerle Türkiye’yi terk etmek zorunda kalan kişilere tekrar Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı kazandırılmasına yönelik yürüttüğü çalışmalarını şöyle anlattı:
12 metropolite vatandaşlık
“Bilinen üzücü nedenlerle ülkemizi terk etmek zorunda kalanlara da tabii ki her zaman kapımız açık. Sayın Başbakanımız da dönemin Yunanistan Başbakanı Karamalis’le yaptığı görüşmede ‘Türkiye’den Yunanistan’a göç etmek zorunda kalan Rum vatandaşlarımızı gönder, kapımız onlara açık’ demişti. Ülkemizden herhangi bir nedenle ayrılmak zorunda kalmış olanların çoğuyla zaten gönül bağımız devam ediyor, bu bağı vatandaşlıkla pekiştirmenin bir mahzuru olmadığı gibi, bu yöndeki adımları bahsettiğiniz üzücü hadiselerin küçük bir telafisi olarak da kayda geçirmiş olabiliriz. Milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla, İçişleri Bakanlığı’nın teklifi, Bakanlar Kurulu’nun kararı ile herhangi bir yabancının Türk vatandaşlığını kazanabilmesi her zaman mümkün. Nitekim 12 metropolitin Türk vatandaşlığı edinmesi bu şekilde oldu.” Bağış, ilk olarak, Avrupa Birliği uyum yasalarının uygulanmasının izlenmesi amacıyla kurulan Reform İzleme Grubu’na (RİG) “geri dönüşü cazip kılma” konusunda atılabilecek adımların belirlenmesini önerecek. RİG’nin Şubat 2011’deki toplantısına kadar ilgili bakanlıkların ön çalışma yapmasını isteyecek. Askerlik konusunda bir esneklik sağlanıp sağlanamayacağı, tazminat, malların iadesi, özür gibi tartışmalı konularda, neler yapılabileceği masaya yatırılacak.
Kapımız herkese açık
Egemen Bağış, Başbakan Erdoğan’ın dönemin Yunanistan Başbakanı Karamanlis’le yaptığı görüşmede “Rum vatandaşlarımızı gönder, kapımız onlara açık” sözünü hatırlatarak “Gönül bağımızı vatandaşlıkla pekiştirelim” dedi.
30 Bin Rum Türkiye’den göç etti
ÖZELLİKLE 6-7 Eylül olaylarının ardından binlerce Rum kökenli Türk Vatandaşı ülkeden ayrılmak zorunda kaldı. 1930 yılında Türkiye ile Yunanistan arasında imzalanan “Seyrisefain Anlaşması” sayesinde sağlanan güvenceyle, 1923 mübadelesiyle Yunanistan’a giden, Türkiye vatandaşlığını kaybederek Yunanistan vatandaşlığına geçen Rumlara istanbul’a geri gelme, yerleşme ve çalışma hakkı tanındı. Ancak Kıbrıs krizi nedeniyle Türkiye, 16 Mart 1964’te anlaşmayı tek taraflı feshederek, Yunan uyruklu Rumları sınırdışı etme kararı aldı. Kimi kaynaklara göre 12 bin 592 kişi sınırdışı edildi. Ailelerinin parçalanmaması için eşleri sınır dışı edilen Türk vatandaşı Rumların da ülkeden ayrılması nedeniyle, yaklaşık 30 bin kişi gitti. Mübadale sonrasında 100 bine yakın Rum’un yaşadığı Türkiye’de bugün sayı 3 bin civarında.
25 bin Yahudi kaldı
TRAKYA Olayları ile İsrail’in kuruluşu sonrasında, 1948-53 arasında yaklaşık 40 bin Musevi, İsrail’e göç etti. Göç 60’lı yıllarda da devam etti. Yahudi göçünde 70’li yıllardaki terör de etkili oldu. Bugün Türkiye’de yaklaşık 25 bin Yahudi yaşıyor.
Okan KONURALP / Hürriyet