TESEV tarafından yapılan bir araştırmaya göre Kıbrıs sorunu sebebiyle Avrupa Birliği sürecinde yaşanan tıkanmaya rağmen Türk halkının yüzde 69’u üyelik sürecine destek veriyor.
AB üyeliğine en fazla destek veren bölge, yüzde 91’le Güneydoğu Anadolu. Ankete göre Türkiye’nin karşısındaki en büyük tehlike ise terör.Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı’nın (TESEV) yaptığı ‘Türkiye’deki Dış Politika Algısı’ çalışmasında çarpıcı sonuçlara ulaşıldı. Araştırma müzakere sürecindeki tıkanma, eksen tartışmalarının yaşandığı ortamda bile Türkiye toplumunda Avrupa Birliği üyeliğini destekleyenlerin oranının yüzde 69 gibi rakam olduğunu ortaya koydu.
Toplumun yüzde 14’ü, Türkiye’nin karşısındaki en büyük tehlikeyi ‘PKK-Terör’ olarak görürken, ‘Türkiye’nin dostu yok’ inancının hâlâ geçerli olduğunu düşünenlerin oranı ise yüzde 23. TESEV’in 6-14 Aralık 2010 tarihleri arasında gerçekleştirdiği çalışmada 18 yaş üstü bin katılımcıyla görüşüldü. Buna göre Türk toplumunun yüzde 65’i hükümetin takip ettiği dış politikaya destek veriyor. Dış politikayı başarısız bulan yüzde 22’lik kesimin öne sürdüğü gerekçeler İsrail ve AB ile ilişkiler.
İsrail düşman, İran dost
Türkiye’nin AB üyeliğine en fazla destekse yüzde 91 gibi büyük bir farkla Güneydoğu Anadolu’dan geliyor. Toplumun AB’ye üyeliği için öne sürdüğü nedenler arasında, ‘vize alımının kolaylaşması’ başı çekiyor (yüzde 22). Onunla neredeyse eşit düzeydeki düşünce ise AB’nin sağlayacağı ekonomik faydaya odaklanıyor (yüzde 21). AB’ye üyelik sürecine karşı çıkanların öncelikli argümanı ise ‘Türkiye kendi başına yeterince güçlü’ fikri (yüzde 21).
Ahlaki ve kültürel değerlerin farklılığını öne sürenlerin oranı da yüzde 10. Halk AB’ye girmekte bu kadar istekli olmasına rağmen, sonuçtan ise pek de umutlu değil. Türkiye’nin AB’ye üyelik tarihine yönelik tahminde bulunanların çoğunluğu (yüzde 30) ‘Asla’ cevabını kullanıyor. Müzakerelerin 5-10 yıl içinde mutlu sonla biteceğine inananların oranı ise yüzde 20. Halkın, Türkiye’nin AB sürecine yönelik karamsarlığının altında yatan en büyük sebep ‘Avrupa’daki yabancı düşmanlığı ve Türkiye’nin Müslüman bir ülke olması’ (yüzde 22). TESEV’in araştırmasına göre Türk halkının yüzde 52’si ABD’nin Türkiye’ye dostça yaklaşmadığını savunuyor. ABD Başkanı Barack Obama’nın başkan seçildiği dönemden bu yana Türkiye’nin ona dair umutlarında da bir düşüş yaşanıyor. Bu destek, yüzde 80’den yüzde 67’ye gerilemiş.
Ermeni açılımına destek yüzde 39
Toplum, Türkiye’nin karşısındaki en büyük tehlikeyi ‘PKK-Terör’ olarak görüyor (yüzde 14). ‘Türkiye’nin dostu yok’ inancının hâlâ geçerli olduğu da araştırmanın vardığı başka bir sonuç (yüzde 23). ‘
Dost’ sıralamasında başı çeken ülke şöyle sıralanıyor: İran (yüzde 13). Azerbaycan (yüzde 10), ABD (yüzde 10), Pakistan (yüzde 9). ‘
Düşman ülke’ listesinin başında ise yüzde 40’la İsrail var. Bu ülkenin ardından da ABD (yüzde 33) ve Yunanistan (yüzde 16) geliyor. Türkiye’nin önemli bölümü, İran’ı Ortadoğu için bir tehdit olarak görmezken (yüzde 53); İran’ın barışçıl nükleer programını destekliyor (yüzde 47); ancak nükleer silah geliştirmesine karşı (yüzde 65).
Türkiye’nin son yıllarda Ortadoğu’da aktif bir rol oynamasının, toplumdaki karşılığı da bu araştırmayla ortaya çıkıyor. Türkiye’nin Ortadoğu için model olacağını düşünenlerin oranı yüzde 78. Türkiye’nin İsrail-Filistin ilişkilerinde çözüm için arabulucu olması gerektiğine inananlar da yüzde 75 gibi büyük bir dilimi kapsıyor. Ortadoğu’da barış ve istikrarın önündeki en büyük engel olarak ise İsrail (yüzde 23), ABD (yüzde 12), terör (yüzde 7) gösteriliyor.
Türkiye’nin Kafkasya ve Orta Asya’da da etkin bir rol oynayabileceğine dair inanç, toplumun büyük bölümüne yayılmış durumda (yüzde 74). Araştırmaya göre halkın yüzde 39’u Ermenistan’la ilişkilerin normalleştirilmesini destekliyor, yüzde 44 ise buna karşı çıkıyor.
Güneydoğu Anadolu, sınırların açılmasını isterken, Karadeniz Bölgesi bunun aksini düşünüyor. Toplumun Rusya’yla olan ilişkilerin geliştirilmesine yönelik talebi de oldukça fazla. Araştırmaya katılanların yüzde 70’i Rusya ile siyasi ilişkilerin, yüzde 76’sı da ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi gerektiği kanaatinde.
Zaman