Son zamanlarda sık sık gündeme gelen terör örgütleri artık hem propagandalarını yapmak hem de örgütlerine yeni eleman katmak için sosyal medya hesaplarına yöneldi. DEAŞ, PKK, FETÖ, DHKP-C gibi çok sayıda terör örgütü artık sokakta bildiri dağıtmak, eylem yapmak yerine sosyal medya hesapları üzerinden insanlara ulaşıp meydanlar yerine buradan propaganda yapmayı tercih ediyor. Üstelik hepsinin kendince bir üslubu ve hedef kitlesi bulunuyor. Kimi fitne çıkararak, kimi korku salarak, kimi ise nefret söylemleri üzerinden çalışmalarını yürütüyor. Tüm örgütlerin başlıca amacı propaganda olsa da bilgi toplama, tanıtım, finans oluşturma, insanları radikalleştirme, koordinasyon ve özellikle eleman devşirme de örgütlerin amacı arasında. İnternet siteleri, videoları, ve farklı dillerde yayınladıkları dergilerle faaliyet gösteren bu grupların kullandıkları yöntemleri terör ve siber güvenlik uzmanları ve akademisyenlerle konuştuk.
FETÖ FİTNE FESTİVALİ
Terör örgütlerinin yaptığı paylaşımlara baktığımızda DEAŞ’ın korkudan, PKK’nın nefretten, FETÖ’nün de fitneden beslendiği görülüyor. Terör ve güvenlik uzmanı Abdullah Ağar’a göre PKK yaptığı eylemin etkilerini sosyal medyadan yönetiyor. FETÖ ise ortada olmayan bir olayı varmış gibi gösterip halkın zihnini bulandırmaya çalışıyor. Elimizdeki Fuat Avni örneği Ağar’ın söylediklerini doğruluyor. Attığı tweetlerle bir anda Türkiye’nin gündemini değiştirme gücüne sahip olan bu hesap, insanların dedikodu merakını kullanarak toplumu bulandırabilmişti. Amaçları aynı ancak zarfları değişik bu örgütlerin insanların inancını sarsmak için çabaladığını kaydeden Ağar şu bilgileri veriyor: “PKK, halkın devlete olan inancını sarsmak için uğraşıyor. Vermek istediği mesajı önce tabanını etkileyebilecek hale getiriyor. FETÖ’nün ise yaptığı tek şey halkın zihnini bulandırmak. DEAŞ’ın ise propagandalarını yöneten kadroları çok profesyonel. PKK da benzerini yapmaya çalışıyor ancak kafası başka çalışıyor.
DEAŞ eylemlerini şova dönüştürürken PKK o derece etkili olamıyor.”
PKK EYLEMLERİ SINIRLI
Örgütlerin internet sayesinde mesajlarını daha hızlı bir şekilde ulaştırabildiğini belirten Ahi Evran Üniversitesi Öğretim Üyesi Serhat Erkmen, “Örgütler arasında propaganda biçimi yöntemsel açıdan büyük fark arz etmez. Basit, akılda kalıcı, sloganvari yöntemler kullanırlar. Bunları sık sık tekrar ederler. Söylemlerine baktığınızda aynı şeyleri farklı açılardan söylediklerini görürsünüz. PKK’nın eylemleri ayrılıkçı etnik zihniyetli yerlerle sınırlı. Çünkü örgütlerin önceliği hedef aldığı alanda kendisi için kaynak olabilecek kapasitelerdir. Yani yörenin halkı PKK için önceliklidir” ifadelerini kullanıyor.
GÖRÜNTÜLERDE İNGİLİZ ESİNTİSİ
DEAŞ’ın son iki yılda internet üzerindeki hakimiyeti kırılmış olsa da hala internetin nimetlerini en iyi kullanan örgüt olarak biliniyor. Özellikle Hollywood filmlerini aratmayan teknikler kullanan örgüt, her videosunda farklı mesajlar veriyor. Kısa bir video için etrafa on kamera yerleştirip farklı açılardan detaylar alan, güçlü metinleriyle dikkat çeken örgüt, yayınladığı videolarla yapacağı eylemler için adam topluyor. Geçtiğimiz günlerde dış basında çıkan bir haber DEAŞ’in hazırladıkları videoların içerikleri konusunda bir İngiliz PR şirketinden yardım aldıklarını anlatıyordu. Aslında bu haber aynı zamanda bu örgütün arkasında kimlerin olduğunu da gözler önüne seriyor. Bir yanda dehşet diğer yanda güllük gülistanlık bir hayat sunan DEAŞ’ın bu videolarını Prof. Dr. Mehmet Ali Büyükkara yorumluyor ve şunları söylüyor: “Videolarda yaşamlarının çok güzel olduğuna dair reklamvari imajlar devreye giriyor. Maceraperestlere silahlı bir takım eylemler bu şekilde sevimli ve çekici hale getiriliyor. Videolarda aynı zamanda kadın unsurunu da kullanıyorlar. Böylece buraya geldiğinizde eşiniz hazır imajı çizilmiş oluyor.”
Her kıtaya farklı strateji
Tüm dünyada eylem yapabilmek için tamamen internetten beslenen DEAŞ’ın yöntemleri de kıtadan kıtaya değişiklik gösteriyor. Örneğin, Avrupa’da hapishaneden yeni çıkmış insanlar örgütün hedefinde. Orta Asya, Kafkasya ve Balkanlar’daki insanlar için yöntem biraz farklı. Örgüt bu yöntemlerle ulaştığı insanları sonrasında ya savaş bölgesine çağırıyor ya da onlardan ‘yalnız kurt’lar üretiyor. Columbia Üniversitesi’nden Hüseyin Bayazıt, örgütün sosyal medya planlayıcılarının da yalnız kurtlardan oluştuğunu söylüyor. Her birinin alanında eğitimli insanlar olduğunu belirten Bayazıt, “Örgüt sosyal medyadaki modellemesiyle yurtdışındaki destekçilerine talimat veriyor, online saldırılar düzenleyebiliyor. İyi bir kripto kullandıkları için farklı coğrafyaları örgütleyebiliyorlar. Ayrıca medyada örgütün isminin geçtiği her haber hepsine ulaşıyor. Böyleyce anti-propagandalara karşı pozitif propaganda üretebiliyorlar. Bu sistemin aynısını FETÖ de kullanıyor” diyor.
Hepsinin maskesi farklı
*İnterneti terör propagandası için kullanan örgütlerin başını DEAŞ çekiyor. Onu sosyal medyada açtığı sahte hesaplarla FETÖ izliyor. DEAŞ’ı diğer örgütlerden ayıran en önemli özellik ise sosyal medya hesaplarında kimliklerini açıkça göstermeleri.
*FETÖ’nün sosyal medyadaki hesapları incelendiğinde ise hesaplar kimi zaman bir PKK’lı, Alevi, Ermeni, Sünni ya da Şii kimi zaman ise beklenmedik bir şekilde Ak Partili, Kemalist ya da aşırı milliyetçi olarak karşımıza çıkıyor.
*Bunların yanında PKK’nın sosyal medyayı kullanmadaki asıl amacı ise topluma nefreti aşılayarak devleti aciz göstermek. Örgüt ayrıca varolan sözde akademisyen ve entelektüel tabanını her fırsatta devreye sokuyor.
FETÖ’nün DEAŞ benzerliği
Tüm bunların yanında örgütler kendileri için tasarladıkları uygulamalarla da aralarındaki iletişimi sağlıyor. FETÖ’nün kendisi için tasarladığı ByLock uygulaması, bu örgütün DEAŞ ile olan benzerliğini bir kez daha kanıtlıyor. Zira DEAŞ da kendi elemanları arasında haberleşmek ve eylemleri koordine etmek için Mojahedeen Secrets, Amn al-Mujahed gibi uygulamalar ile Amaq v 1.1 gibi bilgi aktarmaya yarayan android uygulamaları kullanıyor. FETÖ bunların yanında haberleşmek için telefon oyunlarını da kullanmıştı. ‘Asphalt 8 Airborne’ isimli oyunu örgüt üyelerinin akıllı telefonlarına yükleterek oyun süsü verilmiş ve mesajlaşmaya yarayan bu uygulamayı tasarlamışlardı. Örgüt üyeleri bu şekilde haberleşmiş ve 15 Temmuz darbe girişimine hazırlanmışlardı. PKK bu konuda diğerleri kadar profesyonel çalışamasa da onun da kendi içinde medya ve interneti kullanan özel ekipleri bulunuyor. İnternet ve haber siteleri en az 10 farklı dilde yayın yapıyor.
Militanlara oyunlu tuzak
Bilgisayar oyunlarını kullanan bir diğer örgüt de DEAŞ. Video oyunlarını değiştirerek kendi ideoloji doğrultusunda hazırlanmış senaryolarla internetten ücretsiz indirebileceğiniz oyunlar tasarlayan örgüt bu şekilde hedef kitlesini oldukça genişletiyor. Columbia Üniversitesi’nde profesörlük yapan Mehmet Nesip Öğün örgütün bu stratejisini şöyle açıklıyor: “Bu oyun konsolları ve oyunlar genellikle pahalı. DEAŞ bu zorlukları çok iyi teşhis ederek maddi gücü bu oyunları oynamaya yetmeyecek çocukları etkilemek, eleman kazanmak, reklam ve propagandalarını yapmak maksadıyla hali hazırda çok popüler olan GTA V, Call of Duty gibi oyunların içeriklerini değiştirerek internete koyuyor. Böylece bu oyunlara gücü yetmeyen çocuk, ha orjinal oyundaki karakter olmuş ha örgüt elemanı olmuş ayrımına takılmadan bu oyunları oynayabiliyor. Örgüt, erkek çocuklarının bilgisayar ve video oyunlarına olan vaazından faydalanıyor.”
Kadınlar da hedefinde
DEAŞ yalnızca erkekler için video oyunlarını değiştirmekle de kalmıyor. Kız çocukları ve genç kızlara yönelik de sosyal medya üzerinden farklı tatktikler kullanıyor. DEAŞ militanlarıyla evlenme, romantik bir hayat geçirme gibi yönlendirmelerle kendisine eleman devşiriyor. Ayrıca bir militanla beraber oldukları zaman bunun çok hayırlı ve sevap olduğu yalanıyla çok sayıda genç kızın örgüte katılması sağlanıyor. Aynı şekilde erkekler için de buraya geldiğinizde eşiniz hazır imajı çiziliyor. İslami duyarlılığı olan ya da olmayan her kesime seslenen terör örgütleri hilafet devleti oldukları yalanıyla insanlara çağrı yapıyor.
Bot hesaplara dikkat!
Sosyal medyadaki yüzlerce hesap tek bilgisayar tarafından yönetilebiliyor. Bu konuda bizlere de bilinçli olmak ve sorumlu davranmak konusunda önemli iş düşüyor. Kasıtlı olarak terör örgütünü destekleyen vatan hainleri olduğu gibi farkında olmadan, buna alet olan bir çok sosyal medya kullanıcısı da var.
Emniyete ihbar et!
Vatandaşların üzerine düşen önemli görevlerden bir diğeri de sosyal medyada rastladığımız terör örgütünü destekleyen, terör propagandası yapan hesapları siber@egm.gov.tr, siber.ankara@egm.gov.tr ve siber.istanbul@egm.gov.tr adreslerine ihbar etmek.
Diyanet mücadelede
Ayrıca DEAŞ’ın yaptığı faaliyetleri engellemek için İslam’da böyle uygulamaların asla yer almadığı her fırsatta tekrar ediliyor. Özellikle Diyanet İşleri Başkanlığı bu konuda başarılı çalışmalar yürütüyor.-Yenişafak