Avrupa’da 2. Dünya Savaşı’ndan beri yaşanan en büyük katliam olan Srebrenitsa katliamının baş sorumlusu ve Bosnalı Sırpların eski komutanı Ratko Mladiç, Bosna savaşından 20 yıl sonra nihayet hâkim karşısına çıktı.
Lahey’deki Savaş Suçları Mahkemesi’nde yargılanmasına başlanan 70 yaşındaki Mladiç, suçlamaları reddederken duruşmayı takip eden Bosnalı kurban yakınlarını tehdit etti. Mladiç, duruşmayı takip eden Srebrenitsalı annelere dönerek orta parmağını gösterdi ve boğaz kesme hareketi yaptı. Bu harekete tepki gösteren Srebrenitsa ve Jepa Anneleri Derneği Başkanı Munira Subaşiçi, "Mladiç, Sırpların bizi tekrar keseceğini işaret etti. Yaptıklarından dolayı hiç pişman değil, sergilediği davranışla da bunu kanıtladı. Biz anneler, ‘belki de biraz pişmandır’ diye düşünmüştük fakat onun gözleri kan ve nefret doluydu." dedi.
Mahkeme, savcıların, Mladiç’in işlediği suçlarla ilgili yüzlerce tanığa dayanarak hazırladıkları iddianameyi okumalarıyla başladı. Yaklaşık 400 tanığa dayanılarak hazırlanan iddianamenin okunmasının 200 saat alacağı belirtilirken, 158 tanığın şahit olduklarını mahkemeye gelerek anlatmaları bekleniyor. Lahey’deki eski Yugoslavya Savaş Suçları Mahkemesi’ne yoğun güvenlik önlemleri altında takım elbiseyle gelen "Sırp Kasabı"nın reddi hâkim talebi kabul edilmedi. İddialara "Ülkemi ve milletimi korudum." şeklinde cevap veren Mladiç, iddianamenin okunmasının ardından savunma yapacak. Bosna savaşı sırasında sivillere karşı suç işlemek, Srebrenitsa katliamında soykırım yapmak ve binlerce masum sivili öldürtmek gibi suçlardan yargılanıyor. Mladiç, 16 yıllık firarının ardından geçen sene yakalanarak uluslararası mahkemeye teslim edilmişti. Mladiç, Lahey’deki Scheveningen Hapishanesi’nde kalıyor. Aynı hapishanede 2008’de yakalanan bir diğer Sırp savaş suçlusu Radovan Karadziç de tutuluyor. Bosna savaşının sorumlularından Slobodan Miloseviç ise 2006’da yargılanmayı beklediği hücresinde kalp krizi sonucu hayatını kaybetmişti.
100 bin kişinin öldüğü Bosna savaşında Sırp güçlerini komuta eden Mladiç’in özellikle Srebrenitsa katliamında bizzat rol oynadığına dair birçok belge ve tanık bulunuyor. Srebrenitsa’da 1995 yılında BM güçleri tarafından Sırplara teslim edilen 8 bin silahsız erkek ve çocuk infaz edilmiş, bedenleri de toplu mezarlara gömülmüştü. Mladiç ayrıca 44 ay süren ve 10 bin Boşnak’ın öldüğü Saraybosna kuşatmasından da sorumlu tutuluyor.
Bu arada Mladiç’in yargılandığı mahkeme önünde toplanan acılı bir grup Bosnalı kadın da gösteri düzenledi. Dava, Saraybosna’da kurulan dev ekranlarla Boşnaklar tarafından da takip ediliyor. İnsan hakları grupları da yargılamanın dünyanın her tarafındaki despotlara bir gün mutlaka yargılanacakları mesajı vereceğinin altını çiziyor.
Zaman