Barış Ergin’in haberi
Yıllarca ‘canavar’ olarak adlandırılan enflasyon öyle bir havlu attı ki tam 41 yıl öncesine döndü. Son olarak 1970 yılının temmuz ayında yüzde 4.3 seviyelerini gören yıllık enflasyon dün açıklanan ocak ayı verileriyle yüzde 4.9’a kadar düştü. 2010’a gelene kadar üç haneli rakamlara kadar çıkan enflasyon oranlarının bu yükselişinde yaşanan küresel ve ulusal krizler kadar siyasi çalkantılar da önemli bir etken oldu. 41 yıllık bu süreçte 1980’de yüzde 138’i gören enflasyon oranları bundan sonraki en yüksek seviyesini 1995’te yüzde 130’la yaşadı. Dün Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan rakamlara göre 2011 ocak ayında aylık bazda enflasyon ise Tüketici fiyatları Endeksi’nde (TÜFE) yüzde 0.41, Üretici Fiyatları Endeksi’nde (ÜFE) ise yüzde 2.36 artış gösterdi. TÜFE’de bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4.90, 12 aylık ortalamalara göre yüzde 8.28 artış meydana geldi.
ÜFE BEKLENTİNİN ÜSTÜNDE
Piyasada 2011 ocak ayına ilişkin TÜFE beklentisi yüzde 0.68, ÜFE beklentisi yüzde 0.9 dolayında idi. Merkez Bankası’nın ocak ayı ikinci anketinde ise geçtiğimiz ayla ilgili TÜFE beklentisi yüzde 0.59, 12 ay sonrasının yıllık TÜFE beklentisi de yüzde 6.55 olarak belirlenmişti. Buna göre TÜFE piyasa beklentilerinin altında, ÜFE ise beklentilerin üstünde gerçekleşmiş oldu. Petrol fiyatlarındaki artış ÜFE’nin yüksek çıkmasında etkili oldu.
LOKANTA ZİRVE YAPTI
Bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE’de en yüksek artış yüzde 9.38 ile lokanta ve oteller grubunda gerçekleşti. Ana harcama grupları bazında yıllık bazda TÜFE çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 6.71, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 7.06, giyim ve ayakkabıda yüzde 5.24, konutta yüzde 4.93, ulaştırmada yüzde 4.63, eğitimde yüzde 4.22, ev eşyasında yüzde 3.59, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 2.15 arttı.
6 CUMHURBAŞKANI 29 HÜKÜMET GEÇTİ
Enflasyonun 41 yıllık serüveni sırasında Türkiye Cemal Gürsel, Fahri Korutürk, Kenan Evren, Turgut Özal, Süleyman Demirel ve Ahmet Necdet Sezer olmak üzere altı cumhurbaşkanı gördü. 29 farklı hükümet ile yönetilen Türkiye’de ortalama 1.3 yılda bir hükümet değişti.
Türkiye, 1’i postmodern olmak üzere 1971 ve 1980 yıllarında üç askeri darbe yaşadı.
1973 yılında petrol krizi oldu. 24 Ocak 1980 Kararları açıklandı. 1994 yılında 5 Nisan Kararları açıklandı. 2001 Bankacılık krizi finans sektörüne darbe vurdu. Amerika’da 2008’de başlayan finansal kriz dünyayı sarstı.
KURU SOĞAN ZAM REKORTMENİ
Ocak ayında fiyatı en çok artan ürün yüzde 55.01 ile kuru soğan oldu. Bunu, yüzde 28.59 ile patlıcan, yüzde 26.33 ile kabak izledi. Tüketici fiyatları açısından ocak ayında fiyatı en çok düşen ürün ise yüzde 16.20 ile kadın kazağı oldu. Geçen ay fiyatlar etekte yüzde 12.22, paltoda yüzde 11.77, çocuk kazağında ise yüzde 11.10 oranında geriledi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, TÜFE bazında, en yüksek fiyat artışları kuru soğan, patlıcan ve kabağın dışında yüzde 23.53 ile salatalıkta, yüzde 20 ile sayısal lotoda, yüzde 19.15 ile mandalinada, yüzde 15.28 ile sivri biberde, yüzde 7.58 ile ulaşım araçları ile ilgili hizmetlerde, yüzde 7.38 ile resmi evraklarla ilgili hizmetlerde, yüzde 5.25 ile de bulaşık makinesinde gerçekleşti.
ÜFE’DE ŞAMPİYON HAMSİ
Üretici Fiyatları (ÜFE) bazında ise fiyatı en çok artış gösteren ürün yüzde 51.58 ile hamsi oldu. Bunu yüzde 36.69 ile limon, yüzde 33.49 ile marul, yüzde 11.14 ile de inşaat demiri izledi. Rafine mısır yağının fiyatı yüzde 7.93, motorinin fiyatı ise yüzde 7.65 arttı.