Doğu Türkistan’da yaşayan Uygur Türkleri’nden dünyaya çağrı var. Çin, modernleşme bahanesiyle mimari hazineleri buldozerlerle yıkıyor. Uygurların tarihî yapıları da bina katliamından nasibini alıyor.
Çin’in kuzeybatısındaki Sincan Uygur Özerk Bölgesi olarak da bilinen Doğu Türkistan’da yaşayan Uygur Türkleri’nden dünyaya çağrı var. Fransız le Figaro gazetesinin geniş yer verdiği haberde Çin’in modernleşme adı altında İpekyolu üzerinde bulunan eski şehrin mimari hazineleri buldozerler altında kayboluyor. Kaşgarlı Uygur Türkleri ise sitemli: “Kültürümüz ve geleneksel hayat stilimiz yok oluyor.” Sincan bölgesinde de korkulan oldu ve Kaşgar şehrinin Müslüman mimarisinin tarihî mücevherleri olarak simgeleşen yapıları birer birer yıkılarak yerine devasa gökdelenler dikilmeye başlandı. Uygurların tarihi olarak simgeleşen yapıları da bina katliamından nasibini alıyor. Çinli yetkililerin yeni parolası olan modernleşme, sosyal konut, deprem standartları adı altında itfaiyenin girebilmesi için geniş cadde ve sokaklar yapılıyor ve tarihi binalar yok oluyor. Yazıda, Çin’in ucuz fiyatlarla kamulaştırdığı tarihî binalar satın alınarak yıkılıyor. Urimçi’deki Uygur Türkleri’nin ayaklanmasından sonra hızlanan bu planlarla Uygurluların hayat tarzı artık yok ediliyor. Pekin Üniversitesi Profesörlerinden Wu Dianting de, Çin’in bu konudaki politikalarına şüpheli yaklaşanlardan… Bölgenin hayat şartlarını iyileştireceğim diyerek Kaşgar’da yaptığı çalışmaların bir tarihi yok etmek olduğunu dile getiriyor. Bölgede yaşayan insanların hayat şartlarını iyileştirmek için çok yönlü metodlar olduğunu dile getiren Wu, “Tarih ve şehrin gerçek değerini anlamadığınızda, dünya mirası da yok olur” diyerek sitemlerini dile getirdi.
Tarihî binalar, modernleşme uğruna yeni yolların açılması için Çin tarafından yerle bir ediliyor.
Uygurlar, Çinli işçiler tarafından balyoz darbeleriyle acımasızca yıkılan evlerini seyrediyor.Uygur’da yıkılmayı bekleyen eski binalar güzelliklerini koruyor. Ancak vatandaşlar tedirgin…