37 Yıl Önce Bugün Kıbrıs Harekatı Başladı

Olaylar
Kıbrıs’ta gerçekleştirilen darbeyi kabul etmeyen Türkiye bu konuda ki diplomatik girişimlerinin sonuçsuz kalması üzerine 37 yıl önce bugün 20 Temmuz 1974 tarihinde garantörlük hakkına dayanarak ...
EMOJİLE

Kıbrıs’ta gerçekleştirilen darbeyi kabul etmeyen Türkiye bu konuda ki diplomatik girişimlerinin sonuçsuz kalması üzerine 37 yıl önce bugün 20 Temmuz 1974 tarihinde garantörlük hakkına dayanarak Kıbrıs Barış Harekatını başlattı.

Türkiye Cumhuriyeti tarafından Başbakan Bülent Ecevit Kıbrıs konusunu görüşmek ve gerekirse ortak müdahele yapılabilmesi için İngiltere’ye uçtu. Bu sırada koalisyondaki MSP lideri ve Başbakan vekili Necmettin Erbakan Milli Güvenlik Kurulu’nu toplayarak Başbakan Ecevitin talimatı ile taarruz kararını iletti.

20 Temmuz 1974 sabahı uçakların bombardımanından sonra Türk ordusu 6:15’ten itibaren havadan indirme ve denizden çıkarma başladı. Denizden çıkarma Karaoğlanoğlu plajına yapılmıştır. Rumlar, Türkiye’nin 1963 ve 1967’deki gibi adaya müdahale edemeyeceğini düşünmüş bu yüzden ilk başta etkili müdahale edememişlerdir.Ancak akşama doğru karşı harekata başlamışlardır.

Bu karar, İngiltere ve Yunanistan Büyükelçilerine bildirildiği gibi Ankara’da bulunan ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Sisco’ya da iletildi. Pakistan, Afganistan ve İran Türkiye’ye yardım sözü verdi. Libya Devlet Başkanı Kaddafi ihtiyaç duyulan tüm askerî mühimmatların kullanılabileceğini bildirdi.Bunun yanında Suudi Arabistan da 1.5 milyar dolarlık petrol ile 1 milyar dolar nakit para hibe etmiştir.

Pentemilli köprübaşı civarındaki durumlar (21 Temmuz 1974).Türk kuvvetleri 22 Temmuz’da Girne’yi ele geçirdi. Türk paraşütçüleri Lefkoşa’nın kuzeyine, Hamitköy – Gönyeli ve Pınarbaşı bölgelerine indi. Yunan birliklerinin Ada’da garantör olarak bulunan Türk birliğine saldırması ise, çarpışmaların ada geneline yayılmasına neden oldu. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 353 sayılı kararının 5. maddesi gereği[20] 22 Temmuz 1974 tarihinde ateşkes ilan edildi. Türk müdâhalesi sonucu Yunanistan’daki cunta idaresi ve Kıbrıs Cumhuriyeti’ndeki Nikos Sampson Hükûmeti de yıkılmıştır.

Ancak 8 Ağustos’ta II. Cenevre Konferansı’nın yapılmakta olduğu zamanda Türklerin Limasol ve Larnaka civarında bir miktar köyü boşaltmış olmalarına rağmen, Millî Muhâfız Alayı ve EOKA-B ele geçirdikleri yerleri tahliye etmedikleri gibi ellerindeki esirleri de serbest bırakmamışlardır.

Cenevre konferansına katılan Türk Dışişleri Bakanı Turan Güneş anlaşmanın mümkün olmadığı anlamına gelen Ayşe Tatile Çıksın" parolasını Başbakan Bülent Ecevit’e bildirmiştir. ‘Ayşe’ Turan Güneş’in kızı (sonraki Ayşe Güneş-Ayata)’nın adıdır.

Haftalık Newsweek dergisinin İkinci Kıbrıs harekâtı’na yer veren 26 Ağustos 1974 tarihli sayısının kapağı.Bunun üzerine 13 Ağustos’ta Türk birlikleri tekrar ilerlemeye başlamış ve 16 Ağustos’ta Lefke ve Magosa’nın kurtarılmasıyla sona eren üç günlük II. Harekatı’nı gerçekleştirdi.

Harekat neticesinde bir taraftan Magosa’ya diğer taraftan Lefke’ye varılarak Türk tarafının sınırları çizildi.

Kıbrıslı Türkler,harekattan hemen sonra sistematik katliamlardan kurtulmuş,yeniden kurulan asayişin etkisiyle 70’lerden önceki duruma geri dönebilmiştir.Buradaki Türkler Mehmetçik’i kurtulan her beldede sevinçle karşılamış ve askerlerimize minnet duymuştur.Kıbrıslı Türkler’e göre Mehmetçik adaya Zurih Anlaşması’nın kendisine verdiği haklara istinaden haklı olarak geldiğini,adada Türk tarafına yapılan politikaların bitmesinde etkin güç olduğunu düşünmektedirler.Mehmetçik’i işgalci olarak görmemişler ve onları birer kurtarıcı olarak şükranla anmışlardır.Kuzey Kıbrıs’ta harekatla ilgili birçok mezarlıkta ve tarihi mekanda,bu minnettarlığın izlerinden parçalar görmek mümkündür. Adaya ilk çıkan ve burada ölen Mehmetçikler için yapılan Karaoğlanoğlu Şehitliği,bunun en güzel örneklerinden biridir.