TDK @ Bir Güzellik!

Medya
Çünkü kullanıma pekte elverişli olmayan, kelimenin tam karşılığını yansıtan karşılıklar olmayabiliyor. Yine böyle karşılığı bulunamayan bir işarette @. İnternetin en etkin işareti @ için ülkemizde öze...
EMOJİLE

Çünkü kullanıma pekte elverişli olmayan, kelimenin tam karşılığını yansıtan karşılıklar olmayabiliyor. Yine böyle karşılığı bulunamayan bir işarette @.

İnternetin en etkin işareti @ için ülkemizde özel bir ad bulunamadı! ‘Et’ şeklinde telaffuz edilen bu işarete TDK ‘kuyruklu a’, TRT ‘güzel a’ diyor.

Yine @ işaretini, ‘anokta, kıvrık a, kapalı a, süslü a’ olarak telaffuz edenler var. Gelişmiş ülkelerde ise bu işaretin adı, genellikle hayvan isimlerinden ilham alınarak konulmuş.

Bu işarete münasip bir isim aranıyor!

Dünya genelinde kullanılan ve bilişim dünyasının sembolü haline gelen @ işaretine ülkemizde özel bir isim bulunamadı! ‘Et’ şeklinde telaffuz edilen bu işarete Türk Dil Kurumu (TDK) ‘kuyruklu a’ diyor. TRT ‘güzel a’ ve ‘özel a’ isimlerini kullanıyor. @ işareti, spikerler tarafından ‘anokta, kıvrık a, kapalı a, süslü a’ olarak farklı şekillerde telaffuz ediliyor. Bazı şair ve yazarlar da bu işaret için kendilerine has isimler kullanmayı tercih ediyor. Değişik kullanımları ilk kez işitenler, sanal ortamda bu konuyu tartışmaya açtı. Kanca, çengel, ters a, şişman a, kulak, kulakçık, ünlü a, önerilen isimlerin başında geliyor. İşaret, farklı ülkelerde ise hayvan isimlerinden ilham alınarak adlandırılıyor. İngiltere’de at, Danimarka’da fil burnu, ‘Çin’de küçük fare, Rusya’da küçük köpek, İsveç’te kedi ayağı, Hollanda’da maymun ayağı, Fransa’da ise solucan anlamına gelen kelimeler kullanılıyor. Türkiye’de niçin özgün bir ifade bulunamadığını yazarlara sorduk. Yazarlardan bazıları, "TDK yabancı kelimelere Türkçe karşılık bulmakta zorlanıyor." diyor. TDK Başkanı Şükrü Halûk Akalın, bu eleştirilere cevap verdi. @ işaretinin hikâyesini anlattı.

@ işareti için teklif edilen adları ilk kez duyduğunuzda bir an durup şaşırıyorsunuz. Bu şaşkınlık hali TDK’nın televizyon, fotokopi, telefon ve compact disc gibi yabancı kelimelere bulduğu isimler için de geçerli. Mesela TDK, lokanta için ‘otlangaç’, compact disc için ‘yoğun tekerlek’ ve televizyon için ‘uzgorec’ isimlerini tavsiye ediyor. Bu yabancı isimler dilimizde kullanılmaya başlandıktan çok sonra TDK, alternatiflerini sunuyor. Alışkanlıkları yıkıp Türkçe karşılığını kullanmak da haliyle zor oluyor. TDK, @ işaretine Türkçe karşılık bulmak için 2 bin üyenin bulunduğu bir tartışma platformundan görüş almış. Üyelerden güzel a, salyangoz, at nalı teklifleri gelmiş. Şimdi TDK başkanı olan Şükrü Halûk Akalın, o yıllarda aynı kurumda bilim kurulu üyesiymiş ve ‘kuyruklu a’ ismini önermiş. İsim kabul edilmiş ama bugün @ işaretine ‘kuyruklu a’ diyenlerin sayısı bir elin parmağını geçmiyor. Akalın’a göre Türkçe isim kullanmak kurum ve kuruluşların kendi hassasiyetlerine kalıyor. Akalın, "Günlük hayatta ‘et’ yerine çok rahat bir şekilde ‘kuyruklu a’ ismini kullanabiliriz." diyor.

Niçin @ işaretini kullanıyoruz?

"Peki, niçin @ işareti, diye hiç düşündünüz mü?" Bazı dilbilimciler, bu işaretin kullanımını ortaçağa dayandırıyor. Dilbilimciler, @ işaretinin 18. yüzyılda ticari bir sembol olarak kullanıldığı yönünde ortak kanaate varıyor. O yıllarda @ bir ürün için ödenen fiyatı temsil ediyormuş. Mesela 5 elma @ 10 TL şeklinde kullanılıyormuş. İşaretin 1674 yılında kullanıldığı İsveç mahkemesi kayıtlarında da ortaya çıkıyor. Sanal ortamda ise ilk kez 1971 yılında Ray Tomlinson isimli bilgisayar mühendisi tarafından kullanıldı. Tomlinson, kendisine gönderdiği ilk elektronik mesajı ifade etmek için @ işaretini kullanmış. "Neden @?" sorusuna Ray Tomlinson, "Klavyede kimsenin adında bulunmayan ve karışıklığa yol açmayacak bir işaret seçtim." diyor.