Büyük üniversiteleri mükemmeliyet merkezlerine dönüştürmeyi planlayan YÖK Başkanı Özcan, "Nobel ödüllü bilim adamları, dünya şampiyonu sporcu Türk öğrencilerle buluşacak" dedi.
Danıştay’ın katsayı düzenlemesi ile ilgili verdiği kararın milyonlarca öğrencide yarattığı telaşı gidermek için uğraşan Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK), aynı zamanda yapısal üniversite reformu üzerinde de çalışıyor.
ODTÜ, İTÜ, Bilkent gibi yüksek eğitim kurumları bürokratik kalıpların dışına çıkarılacak ve birer "Mükemmeliyet Üniversitesi"ne dönüştürülecek. Bu üniversiteler Ulusal Araştırma Enstitüleri ile desteklenecek. Bu amaçla YÖK‘ten de kaynak aktarılacak. Bu merkezlere mali esneklik tanınacak. Gerekirse 15 bin dolar maaşla yurtdışından alanında uzman isimler davet edilerek, ar-ge çalışmalarına öncülük etmeleri sağlanacak.
"UYKU İÇİNDELER"
YÖK Başkanı Yusuf Ziya Özcan "Mevcut yapıyla gitmiyor. Üniversiteler derin bir uyku içinde. Sarsmamız gerekiyor" dedi. Özcan, üzerinde çalıştıkları modeli ise şöyle açıkladı: "Üniversitelerimize, ‘Evet eğitim öğretim yapın ama ülke için artı değer de yaratın" diyoruz. ODTÜ, İTÜ, Yeditepe, Yıldız Teknik, Bilkent gibi 4-5 üniversite seçerek ‘Mükemmeliyet Merkezleri’ne dönüştürmeyi düşünüyoruz. İçinde Ulusal Araştırma Enstitüleri de olacak. Mükemmeliyet Üniversiteleri’ni 2547 sayılı yasanın kapsamı dışına çıkarabiliriz.
Teknik donanım tedarikini teşvik ederiz. Ayrıca mali esneklik de sağlarız. Dünya çapında uzmanlar mı gelecek. Gelsin. 15 bin dolar mı istiyor. İstesin. Mükemmeliyet Merkezleri oluşturulsun. Buralarda ekip kurup birkaç yıl çalışsınlar. Gen, nano teknoloji, kök hücre gibi alanlarda ülke yeni bir ivme ve vizyon kazansın. Bu yıl YÖK‘e tahsis edilen 250 milyon lirayı bu tür Araştırma Enstitüleri için kullanabiliriz."
AŞI ÖRNEĞİ
Kısa süre önce bir grup rektörle birlikte Singapur’a giden Özcan, etkilendiği tabloyu ve Türkiye’nin durumunu şöyle özetledi: "H1N1 virüsü yayılmaya başladığında, dünyadan örnekler getirtip inceleyen, 4 günde gen haritasını çıkarıp, aşı üretilmesi için ilaç firmalarına gönderen araştırma merkezleri var. Biz Türkiye’de ne aşı ne de ilaç üretebiliyoruz. Sağlık hizmetini vatandaşın ayağına götürdük. Ama tıp alanında araç gereç bağımlılığı yüzde 98 oranında. Kazandığımızı yurtdışına aktarıyoruz. Biz, GSMH’nın binde 6’sını araştırma geliştirmeye ayırırken dünya GSMH’sinin yüzde 2’sini Ar-Ge için kullanıyor. Örneğin, Singapur yılda 13 milyar doları Ar-Ge’ye yatırırken biz yılda 600 milyon dolarla onlarla yarışamayız. Otomobil üretilemeyen yerden Cadillac bekleniyor. Oysa henüz o aşamada değiliz. Bunun bizden beklenmesi haksızlık."
‘Eğitim fuarını Türkiye’de düzenleyebiliriz’
YÖK Başkanı Özcan, Birleşik Arap Emirlikleri’nde katıldığı eğitim fuarında gördüğü organizasyonu da Türkiye’ye taşıyacak. Nobel ödüllü bilim adamlarını, dünya ve olimpiyat şampiyonu sporcuları davet ettirmeyi düşünen Özcan, şu örneği verdi: "Birleşik Arap Emirlikleri‘ndeki eğitim fuarına Nobel ödüllü 13 bilim adamı, dünya ve olimpiyat şampiyonu 6 sporcu davetli idi. Üniversite öğrencilerinden, akademisyenlerden ilgi alanlarına göre 10’ar kişilik gruplar oluşturuldu.
27 çalıştay düzenlendi. ‘Fakirlik nasıl ortadan kaldırılır? Küresel krizin etkileri nasıl azaltılır? Dünya şampiyonu sporcu nasıl hazırlanır?’ Bu ve benzeri konularda küresel isimlerle çalışan gençler, daha sonra kısa sunuşlar yaptı. Oyun Teorisi’ni geliştiren Nobel sahibi John Nash‘le bir gün geçiren öğrencilerin ufkunun nasıl açıldığını düşünsenize. Benzeri bir organizasyonu Türkiye’de düzenleyebiliriz. Spordan sorumlu Devlet Bakanı Faruk Özak’la da konuştum. Donanımlı bir üniversitemiz organizasyonu üstlenebilir, biz de destek oluruz."