Türkiye, harf devriminin ardından başlatılan okuma yazma seferberlikleriyle okur yazar sayısını her geçen yıl artırırken, 1927’de yüzde 11 olan okur yazarlık oranı geçen yıl yüzde 85.71’e ulaştı.
Cumhuriyet tarihinde çeşitli zamanlarda okur yazar seferberlikleriyle cehaletle savaşan Türkiye’de 2008 yılı rakamlarına göre okuma yazma çağındaki 64 milyon 241 bin 226 kişinin 4 milyon 930 bin 12′si hala okuma yazma bilmiyor.
Cehalet savaşında ilk hamle, 1928 yılının Kasım ayında gerçekleştirilen harf devriminden sonra, yeni harflerle okuma yazma öğretmek amacıyla Halk Mektepleri, Halk Dershaneleri ve Gece Kurslarının ”Millet Mektepleri”ne dönüştürülmesiyle yapıldı.
Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk ve en büyük okuma yazma seferberliği kabul edilen bu dönüşümle öğretmenlerle birlikte aydınlar da okur yazar sayısını artırma çabasına destek oldu.
Bu seferberlikte bir yılda, öğretmen, kitap, bina ve araç gereç yokluğuna rağmen 199 bin 534’ü kadın, toplam 597 bin 10 yetişkine okuma yazma öğretildi.
Atatürk’ün ve Cumhuriyet Halk Partisinin önderliğinde 1932 yılında kurulan ”Halkevleri” de cehalet savaşında önemli rol oynarken, Millet Mektepleri (Halk Dershaneleri) aracılığıyla 1928’den 1959 yılına kadar açılan okuma yazma kurslarında 1 milyon 867 bin 920 kişi eğitim aldı.
Çabalar sonunda 1927’de yüzde 11 olan okur yazarlık oranı 1935’de yüzde 20,4’e, 1950’de yüzde 33,6’ya, 1960’ta ise yüzde 39.5’e,2008 yılında ise yüzde 85,71’e ulaştı.
NÜFUSUN YÜZDE 7,68’Sİ HALA OKUMA YAZMA BİLMİYOR
Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2008 yılına ait verilerine göre 6 ve üstü yaştaki 64 milyon 241 bin 226 kişilik nüfusun 4 milyon 930 bin 12’si (yüzde 7,68) hala okuma yazma bilmiyor. Okur yazar olmayanların yüzde 79,98′i ise kadın.
Okur yazar olmayanların sayısı cinsiyetin yanı sıra yaşa göre de değişirken, ileri yaş gurubunda okur yazarlık azalıyor. 6-13 yaş arasında okuma yazma bilmeyen 17 bin 147 erkek, 35 bin 973 kadın; 65 ve yaş üstü 407 bin 620 erkek, 1 milyon 404 bin 374 kadın var.
İş gücü niteliğindeki 18-54 yaş arasında ise 1 milyon 667 bin 686’sı kadın olmak üzere 2 milyon 56 bin 487 kişi okuma yazma bilmiyor.
Nüfusun 6.61’nin ise okuma yazma bilip bilmediği tespit edilememiş durumda.