Pınar Reyhan Özyiğit’in röportajı
Herkes bu konuyu konuşuyor, herkes birbirine bu konuyu soruyor…
“4+4+4 ne demek? Neler değişecek? Neler olacak? SBS bitiyor mu? Sınavlar ne olacak? Çocuklar imam hatip liselerine gitsin diye mi bu sistem düzenlendi? Neden değişiyor? Amaç ne? Okul öncesi eğitim bitiyor mu? 5 yaşında çocuğun ilkokulda ne işi var?”
Bu sorular havada uçuşuyor. İşte bu yüzden aldım annelerden gelen soruları ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın kapısını çaldım. Çünkü yanıtları en doğru şekilde işin başında olan insan kişiden alabilirdim. 3 çocuklu bir anne olarak tabii ki ben de tam olarak anlamamıştım. İşte bu nedenle hem sizden gelen hem benim kafamda olan tüm soruları aldım, uzun uzun konuştuk Ömer Dinçer ile.
Bu nedenle bu röportajı günlere bölüyoruz, sorularınızın tamamına aldığım yanıtları net olarak paylaşmak için bir kaç gün boyunca yer vereceğiz.
Bu arada sıcak bir konu olduğu için eklemek isterim “çocukları özel okullarda okuyan öğrencilerin masrafları için ailelere devletin destek olup bir kısmını ödeyeceği” konusu Milli Eğitim Bakanlığı’ndan yapılan, kesinleşmiş, resmi ve kararı verilmiş bir şey değil. Teşvik ile ilgili konulardan biri. Doğal olarak Milli Eğitimin Bakanlığı’nın doğrulamadığı bir şey. Henüz böyle bir durum yok gibi düşünebilirsiniz…
İşte sizin sorularınız ve işte Ömer Dinçer’in yanıtları:
Ülkemizin içinde bulunduğu eğitim süreçlerini nasıl buluyorsunuz? Dışarıdan baksanız nasıl yorumlarsınız durumu?
Öncelikle ülkemizde son yıllarda alınan önlemlerle ve idari uygulamalarla çağ nüfuslarının okullaşma oranlarında çok önemli mesafeler kat edildi. Bu kapsamda ilköğretim düzeyinde yüzde 98’ler aşıldı, ortaöğretim düzeyinde yüzde 70’lere yaklaşıldı, yükseköğretim düzeyinde ise yüzde 33’leri yakalamış durumdayız. Buna karşılık Türkiye genelinde ortaöğretim çağındaki nüfusun yüzde 70’e yakını okullaşırken bölgeler arasında da ciddi farklılıklar maalesef varlığını koruyor. Örneğin Şırnak’ta bu oran yüzde 30’ların altında. İşet bu nedenle 4+4+4 sistemi ile toplam nüfusun ortalama eğitim yılı artırılacak ve bu anlamda okullaşma oranındaki bölgesel farklılıklar da azaltılacak.
Bu değişime neden gerek duyuldu?
Dünya genelindeki uygulamalara bakıldığında, ortalama eğitim süresi 11-12 yıl veya daha üzerinde. Türkiye’de ise toplam nüfusun ortalama eğitim süresi 6 – 6,1 yıl civarında. Başka bir ifadeyle, gelişmiş dünya ülkeleri ile Türkiye’nin eğitim süresi arasında tam yarı yarıya bir fark söz konusu vardı. Avrupa Birliği ülkeleri 2020 yılına kadar nüfuslarının en az yüzde 80’ini lise mezunu yapmak üzere bir hedef belirlediler. Japonya ve Güney Kore ise nüfusunun yüzde 100’ünü üniversite mezunu yapmaya çalışıyor. Bir çok ülke bu konuda tedbirler alıyor. Ülkemizde ise nüfusun sadece yüzde 28’inin lise mezunu olduğu dikkate alınırsa, bu değişikliğe ihtiyacın ne kadar büyük olduğu aslında ortada.
Değişimin amacı nedir?
Düzenlemenin en önemli amaçlarından biri eğitim sistemimizi demokratikleştirme ve esnekleştirme arzusu. Değişik kademelerde oluşturulacak seçimlik derslerle her kesimden kişilerin ve öğrencilerimizin eğitimden beklentileri, sosyal ve kültürel talepleri karşılanmaya çalışılacak. Öğrenciler sporda, sanatta veya başka bir alanda yetenek sahibi ise veya bu alanların birinde kendini geliştirmek istiyorsa 5. sınıftan itibaren kendisine bu imkânı da tanımış olacak.
Başka neler farklı olacak?
Düzenlemeyle getirilen bir başka yenilik ise eğitim sisteminde demokratikleşme ve esnekleştirmeyi sağlamak üzere eğitimin kademelere bölünmesi olacak. Birinci kademe 4 yıl süreli ilkokul, ikinci kademe 4 yıl süreli ortaokul ve üçüncü kademe 4 yıl süreli lise olarak yapılandırılıyor. Böylece kademeler arası yatay ve dikey geçişlere imkân ve esnek yapı sayesinde bireye yetenek ve aslında gelişimine göre erken yaşlarda tercih hakkı tanınacak.
İlköğretim yaşı konusunda düzenleme net olarak nasıl olacak?
Yapılan değişiklik ile ilköğretim çağı 6-13 yaş olarak değiştiriliyor ve Eylül ayı sonu itibarıyla 5 yaşını doldurmuş, 6 yaşına girmiş çocuklarımızın ilköğretime başlamalarına fırsat veriyoruz. Bu değişimle bu konuda dünya genelindeki uygulamalarla paralellik sağlıyoruz, erken yaşta eğitime başlayan bireyin bir yıl erken hayata adım atması sağlanıyor. Günümüz dünyasında istenilen her türlü teknolojik ve fiziksel şartların uygunluğu göz önüne alındığında bireyin bir yıl okula erken başlaması çok önemli husus.
Bu çocuklar nasıl bir ortamda okuyacaklar?
Sekiz yıllık kesintisiz eğitimde 1. sınıf öğrencisi ile 8. sınıf öğrencisi aynı bahçede oyun oynuyor, aynı tuvaleti kullanıyor ve aynı kantinde alışveriş yapmak için sıraya giriyordu. Yetişkin öğrencilerin bedensel üstünlükleri karşısında alt sınıf öğrencileri ezilebiliyor, ortak mekânlardan yeterince yararlanamıyordu. Yeni sistem, yaş aralığını düşürerek ilkokulların ayrı binalarda, diğer okullara (ortaokul ve lise) devam eden öğrencilerin ise farklı binalarda eğitim yapmasına imkân tanıyor.
Yeni sistem kimleri etkileyecek?
Yeni yapı şu an için sadece ilkokula başlayacak olan öğrenciler ile 8. sınıfı bitirecek öğrencileri doğrudan ilgilendiriyor. Ara sınıflar, örneğin üçüncü sınıfta okuyan bir öğrenci için yeni bir durum şu an için söz konusu değil. Onlar, ortaokula geçeceği zaman yeni sistemle ve onun sunduğu avantajlarla tanışacaklardır.
Peki bu sistem nasıl çalışacak?
Şöyle olacak 2012 – 2013 öğretim yılında 30 Eylül 2012 tarihi itibarıyla 5 yaşını tamamlayacak olan çocuklar ilkokul 1. sınıf öğrencisi olarak kayıt yaptıracaklar. Şu anda ilköğretim 5, 6 ve 7. sınıflarda okuyan çocuklarımız ise yine aynı ilköğretim okullarında okumaya devam edecekler. 4. sınıfta okuyan öğrenciler ise artık ilköğretim 5. sınıf değil, ortaokul öğrencisi olacaklar, ancak sınıf numaralarında kesinti ve yeniden başlama söz konusu olmayacağından 5. sınıf öğrencisi olmaya devam edecekler.
Zorunlu eğitim sistemi içinde başlangıç nasıl olacak?
İlköğretim 8. sınıfta okuyan öğrenciler eğitim sisteminden ayrılamayacaklar ve zorunlu eğitimlerine devam edecekler. Bu öğrenciler 2012 – 2013 öğretim yılında lise 1 (9. sınıf) öğrencisi olarak öğrenimlerine devam etmek zorundalar. Yani onların hayatında birşey değişmiyor.
12 yıllık zorunlu eğitime başlama yaşı bu durumda kesin olarak 5 oluyor değil mi?
Evet. 12 yıllık zorunlu eğitime başlama yaşı Eylül sonu itibarıyla 5 yaşını tamamlayanlar için başlayacağından, doğal olarak gerek okul öncesi gerekse ilkokul 1. sınıf programı yeni düzenlemelere uygun hale getirilmek üzere şu anda gözden geçiriliyor.
Yeni sistemde derslerin düzenlemesi için nasıl bir plan yaptınız?
Bilindiği gibi bu değişiklikler yapılmadan önce de gerek ilköğretim okullarında gerekse ortaöğretim okullarında okutulacak dersler Talim Terbiye Kurulunun kararı ile belirleniyordu. Hangi derslerin zorunlu ders olarak tüm öğrencilere, hangi derslerin ise seçimlik ders olarak seçenöğrencilere okutulacağı Talim Terbiye Kurulu kararı ile belirlenebiliyordu. Şimdi ise yine Talim Terbiye Kurulu hangi derslerin zorunlu dersler, hangiderslerin seçimlik dersler olacağını belirleyecek, ancak Kanunda yer alan hüküm gereği ayrıca ortaokullar ile imam hatip ortaokullarında farklı programlar arasında tercihe imkân verecek şekilde bu belirlemeyi yapacaktır. Yine ortaokullar ile imam hatip ortaokullarında lise eğitimini destekleyecek şekilde öğrencilerin yetenek, gelişim ve tercihlerine göre seçimlik dersler oluşturulacak. Ayrıca, tüm ortaokul ve liselerde Kur’an-ı Kerim ve Hz. Peygamberin hayatı isteğe bağlı seçmeli ders olarak okutulacak dersler arasında yer alacaktır.
İlkokul 4. Sınıfı tamamlayan çocukların İmam Hatip Okullarına gidebilmesi de mümkün mü olacak yani?
Evet. İlkokul 4. sınıfı tamamlayan çocuklar ya imam hatip ortaokullarına ya da diğer ortaokullara gidebilecekler. Ancak bu konuda şunu ifade etmekte yarar var bence. Genel ortaokullar ile imam hatip ortaokullarında okutulacak zorunlu dersler ile isteğe bağlı seçmeli olan Kur’an-ı Kerim ve Hz. Peygamberin Hayatı derslerinde herhangi bir fark olmayacak, sadece diğer seçmeli derslerde bazı farklar oluşabilecek. Bu konuda Bakanlık olarak çalışmalarımız devam ediyor ve bu çalışmalar tamamlandığında duyurularımız yapılacak bilgilendirmede bulunacağız tabii ki…
Şimdi sıra ile annelerden gelen soruları sormak istiyorum size; örneğin bu yıl 4. sınıfta olan çocuk 2012 – 2013 eğitim – öğretim yılında kaçıncı sınıfta olacak?
Yukarıda da ifade ettiğim gibi, bu öğretim yılında 4. sınıfta okuyan çocuklar gelecek öğretim yılında ortaokulda 5. sınıf öğrencisi olarak devam edecekler.
Habertürk